Yağmur Nasıl Oluşur?
Yağmur Nasıl Oluşur? Yağmur yağması, doğa için en sıradan olaylardan bir tanesidir. Bazı dönemlerde halk tabiri ile bardaktan boşalırcasına yağarken, bazı dönemlerde ise bir damla bile düşmez. Peki hiç yağmurlarını nasıl oluştuğunu, bulutlardan su damlacıklarının düştüğünü düşündüğünüz mü? Merak ettiğiniz tüm soruların cevapları aşağıda..
Yağmur Nasıl Oluşur?
Akarsular, nehirler, denizler ve okyanuslar gibi su kaynaklarının yanı sıra toprakta da belli oranda nem bulunmaktadır. Sıcaklığın etkisiyle bu su buharlaşır. Su buharı yerden yükseldikçe gördüğü ilk buluta yapışır. Gaz halindeki su soğudukça sıvı hale döner ve bulutta damlacıklar oluşturur. Bu damlacıklar bulutun taşıyamayacağı kadar ağırlaştığında yağmur yağar.
Yağmurun oluşum süreci, en temel bilimsel yasaların işleyişinin bir sonucudur. Yağmur oluşum süreci karmaşık görünüyorsa hemen evde bir deney yapabilirsiniz. Bir tencereye su koyun, altını açın ve kapağını kapatın. Su yavaş yavaş kaynamaya başlayacak ve tencerenin kapağında gaz halinde su buharı oluşacaktır.
Gaz molekülleri üstten emdikleri soğuk hava ile birleşerek sıvı hale gelecektir. Damlacıklar artık kapağa yapışmadığında düşerler. Tüm bu sürecin bir döngüsü vardı. Ona da su döngüsü adı verilir.
Su Döngüsü Nedir?
Yağmur oluşumunun ana nedeni dünyanın su döngüsüdür. Bu su döngüsü, suyun maddenin farklı hallerine dönüştürüldüğü bir süreçtir. Temel su döngüsü şu şekildedir.
- Su buharlaşır ve sıvı halinden gaz haline geçer
- Ağaçlar ve bitkiler vasıtası ile atmosferde emilir.
- Bu ve karda süblimleşir ve gaz halini alır.
- Gaz halindeki buharın sıvı formuna dönüşmesi bulut içerisinde olur.
- Bulutlar, atmosferde yer alan toz ve diğer parçacıklar sebebi ile oluşur.
- Bulutlara sığmaya sıvı damla damla yeryüzüne düşer.
- Bu döngü sürekli tekrarlanır.
Yağmur yağmasının nedenleri temel olarak yukarıda bahsettiğimiz su döngüsüdür.
Yağmur Yağış Çeşitleri Nelerdir?
- Frontal yağış
- Orografik yağış
- Konveksiyonel yağış
Frontal Yağış
Yeryüzünden ne kadar uzaklaşırsanız hava o kadar soğur. Frontal yağış olarak adlandırılan bir yağış türü, yukarıdaki soğuk hava ile Dünya yüzeyinden yükselen sıcak hava çarpıştığında meydana gelir. Bu, su buharının sıcak ve soğuk havanın buluştuğu ön tarafta hızla sıvıya dönüşmesiyle olur. Bu, özellikle İngiltere’de görülür.
Orografik Yağış
Sıcak havanın etkisiyle su gaza dönüşür ve buharlaşarak yükselir. Fakat bu yükseliş rüzgardan kaynaklandığı için her zaman dümdüz gitmez. Rüzgar, su buharını tepeye doğru iterse, su buharı tepeyi geçemeyeceği için zirveye doğru yükselecektir. Bu noktada, su buharının dağın sınırında soğuk havayla karşılaşmasıyla yağış başlar. Bu nedenle yüksek dağlarda orografik yağış adı verilen bir yağış türü meydana gelir.
Konveksiyonel Yağış
Konveksiyonel yağışlara sağanak yağış da denir. Güneş tarafından bir noktanın ısıtılması nedeniyle artan yerel buharlaşmanın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Örneğin o anda yan yana olan iki mahalleden biri diğerinden daha sıcak olur. Bu mahallelerden birinde yağmur yağarken diğerinde yağmayabilir. Bu durum her an her yerde meydana gelebilir.