Çevremizde çok yaşlı bir insan gördüğümüzde aklımıza hemen uzun yaşamın sırları gelir. Bu insanların nasıl bu kadar uzun süre yaşayabildiklerini merak ederiz. Peki bu insanlar nasıl uzun yaşıyor?
Cevabı aslında çok basit. Sağlıklı besleniyorlar, hareket ediyorlar ve olabildiğince stresten uzak duruyorlar. Tek sırlar tabi ki de bunlar değil. Bu yazımızda sizlere “uzun yaşamın sırları nelerdir?” sorusunun cevabını vermeye çalışacağız.
Tabi bunu çok fantastik bir sayıda değil. Bilinmesi gereken en temel maddelere değinmeye çalışalım ki kafanız karışmasın. İşte temel maddeler ile uzun yaşamın sırları..!
Uzun Yaşamın Sırları Nelerdir?
Sağlıklı Vücut Ağırlığını Koruyun
Sağlıklı bir yaşam sürmek vücut ağırlığına ve Vücut Kitle İndeksine (BMI) bağlı olabilir. Her fazla kilo vücudun organları üzerindeki baskı artar. Dünya Sağlık Örgütü, optimal sağlık için BMI’nin 18,5 – 24,9 kg/m² arasında olması gerektiğini belirtmektedir.
Standart BMI değerleri normal ağırlık için 18.5 – 24.9 kg/m² , fazla kilolu için 25 – 29.9 kg/m² ve obezite için 30 kg/m²’den fazladır. Dünya Sağlık Örgütü, 1975 ile 2016 yılları arasında erkeklerde ve kadınlarda ortalama vücut kitle indeksinin arttığını bildirdi.
Aşırı kilolu ve obez kategorilerindeki bir BMI, erkeklerde ve kadınlarda tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalık, hipertansiyon, kolelitiazis ve diğer kronik hastalıkların gelişmesiyle güçlü bir bağlantıya sahiptir. Hem zayıf hem de fiziksel olarak aktif kişiler, en düşük kronik hastalık ve ölüm riskine sahiptir. Ancak zayıf olmak yeterli değildir. Uzmanlar tarafından yapılan bir çalışmaya göre korumayı sağlayan fiziksel aktivitenin de hayat içerisine eklenmesidir.
Ancak BMI, bazı kişiler için doğru bir ölçü olmadığı için son yıllarda incelemeye alınmıştır. Kaslı bir vücut geliştiricinin BMI’si 30 olabilir. Ancak çok az vücut yağı vardır. Kas kütlesini kaybetmiş biri normal aralıkta olabilir. Fakat vücut yağ oranı yüksek olabilir. BMI ölçümleri yağ dağılımını hesaba katmaz ve vücudun bazı bölgelerindeki fazla yağ diğerlerinden daha tehlikelidir.
Abdominal yağ en zararlı yağ türü olarak kabul edilmektedir. Subkutan ve viseral olmak üzere iki çeşit abdominal yağ vardır. Deri altı yağ, çok zararlı olmadığı derinin altında bulunur. Ancak visseral yağ da tehlikelidir. Bu yağ hücreleri, karaciğere verilen metabolik ürünleri kan dolaşımına salmaktadır. Serbest yağ asitleri daha sonra kalpte, pankreasta ve diğer organlarda birikir.
Her Gün Düzenli Fiziksel Egzersizin Yapın
Egzersiz, vücut kitle endeksinizi sağlıklı aralıkta tutmanın ve sağlıklı kalmanın kanıtlanmış bir yoludur.
Uzun yaşayan insanların dokuz ortak özelliğinden biri, her gün doğal bir şekilde hareket etmeleridir. Doğal olarak hareket etmek, maraton koşmak gibi aşırı egzersiz yapmadıkları, ancak gün boyunca düşünmeden hareket ettikleri anlamına gelir. Bahçelerine bakarlar ya da evlerinde çalışırlar. Bu tesadüfi egzersizin, yorucu spor salonu seansları ya da uzun mesafeli koşu yapmaktan daha iyi olduğu düşünülmektedir.
Aşırı egzersiz vücudunuzu korumak bakımından zararlıdır. Aşırı egzersiz, dizlere, kalçalara ve eklemlere zarar verir. Uzmanlar, haftada beş ila on saat ağır nefes almanızı ve terlemenizi sağlamak için vücudun tüm bölümlerini biraz titizlikle çalıştırmanızı önerir. Bu, yüzmek, koşmak, yürümek ya da her gün 30 ila 40 dakika ve hafta sonları iki saat bisiklet sürmek olabilir.
Düzenli egzersiz sadece vücut için değil aynı zamanda beyin için de iyidir. Araştırmalar, egzersizin ruh halimizi iyileştirdiğini ve depresyon, anksiyete ve stres duygularını azalttığını göstermiştir. Egzersiz aynı zamanda kaslarımızı ve kemiklerimizi iyi çalışır durumda tutar. Yaşlandıkça, doğal olarak kas kütlesini ve işlevini kaybederiz. Bu da bir yaralanmaya veya sakatlığa yol açabilir.
Düzenli egzersiz yaparak kas kaybını azaltır, kemik yoğunluğunu arttırır ve güç kazanırsınız. Fiziksel aktivite ayrıca insülin duyarlılığını, kardiyovasküler zindeliği artırabilir ve kan basıncını ve yağ seviyelerini azaltabilir.
Sağlıklı ve Dengeli Diyet Yapın
İyi ve sağlıklı beslenmek, kilonuzu ve vücut yağınızı düşük tutmanızı sağlarken aynı zamanda vücudunuza uzun ve sağlıklı bir yaşam için ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri sağlar.
Diyetiniz sebzeler, meyveler, tam tahıllar, sağlıklı yağlar ve kalsiyum açısından zengin olmalıdır. Önerilen minimum alım miktarı, her gün iki meyve ve beş sebzedir. Tüm vitamin ve mineralleri aldığınızdan emin olun. Haftada iki kez balık tüketin. Kanserojenleri artırdığı için etleri yakmayın ya da fazla pişirmeyin.
Fındık ve fasulye gibi bol miktarda bitkisel protein kaynağı yemeye çalışın. Daha uzun yaşamak istiyorsanız bitkiler en iyi yiyeceklerdir. Beyaz ekmek gibi rafine tahıllar yerine tam tahılları seçin. Uzun yaşayan insanların diyetleri çoğunlukla sebze temellidir. Bu nedenle et alımları ayda yaklaşık normal bir insana göre %20-30 daha düşüktür.
Bir de uzun yaşayan insanların çoğu midelerinin %80’i dolana kadar yemek yemeleridir. Kilolarını kontrol altında tutan, yemedikleri %20’lik kısımdır. Ayrıca günün en küçük öğünü öğleden sonra veya akşamın erken saatlerinde yerler ve o gün bir daha yemek yemezler.
Alkol Kullanmayın
Hastalıksız uzun bir yaşam sürmenin en önemli ipuçlarından biri alkol tüketimini sınırlamaktır. Yapılan araştırmalara göre alkol tüketimimiz bazılarımızı erkenden mezara gönderiyor. Alkol, bir dizi hastalığa ve kötü sağlık sonuçlarına neden olabilir. Karaciğer sirozu ve araba kazaları, aşırı içkinin neden olduğu başlıca sağlık riskleridir. Ancak araştırmacılar bunu 60 hastalığa bağlamıştır.
Çok alkol tüketenlerde kırmızı kan hücrelerini taşıyan anemi oksijeni bozulur ve doğal yaşam sürelerinden önce yok edilir. Kanserin sadece bir kanser türü değil, gırtlak, yutak, ağız, yemek borusu, karaciğer, meme ve kolorektal bölge kanserlerine katkıda bulunduğu bilinir. Sigara ile birlikte tehlike çok yüksek risk seviyelerindedir.
Kardiyovasküler hastalık, kalp krizi ve felç, fazla alkol tüketen kişiler arasında oldukça yaygındır. Çünkü trombositler kan pıhtıları oluşturmak için bir araya toplanır. Kardiyomiyopati, kalp kasının zayıfladığı ve başarısız olma potansiyeline sahip olduğu başka bir yaygın alkol tüketimi durumudur. Siroz, karaciğerin işlevini yerine getiremeyecek kadar kötü olan bir hastalıktır. Kadınlar daha da tehlike altındadır.
İyi Sosyal Bağlantılar Kurmaya Çalışın
Mümkün olduğu kadar uzun yaşamak istiyorsanız, güçlü sosyal bağlantılar ve ilişkiler sürdürmek önemlidir. İnsanlar yaşlandıkça, dışarı çıkıp mevcut arkadaşlarını görmek daha zor hale gelebilir. Yeni insanlarla tanışmak da zor olabilir. Yaşlı insanlar araba kullanmayı bıraktığında ve sosyal ağları ölümler ve diğer yaşam değişiklikleri nedeniyle daraldığında ulaşım sorunları vardır.
Bununla birlikte, her insan için ortak olan güçlü bir sosyal ağ sürdürmek olmalıdır. Bu toplulukların çoğunun inançlarıyla güçlü bir bağları vardır ve düzenli olarak birbirlerini ziyaret ederler ve sağlıklı bir sosyal yaşam sürdürürler.
Yapılan araştırmalar, sosyal olmanın fiziksel faydaları olduğunu da göstermiştir. Daha düşük kan basıncı, daha güçlü bir bağışıklık sistemi ve muhtemelen azalmış iltihap, diğer insanların yanında mutlu olmanın bir sonucu olabilir.
Stresten Uzak Durmaya Çalışın
Belki de saydığımız diğer maddeler arasında en önemli olan maddelerden bir tanesi de budur. Pek çok insan iş, okul ya da hayatı gereği stres altındadır. Stres vücudunuzu baskı altında bırakacağı için oldukça zararlı bir psikolojik durumdur.
Pek çok kronik hastalığın en temel sebebi de strese dayanmaktadır. Bu yüzden stres faktörünü hayatınızdan olabildiğinde çıkarın. 2015 yılında Kaliforniya Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, kronik stres ile mücadele eden kadınlarda, beyni ve vücudu yaşlanmaya karşı koruyan bir hormon olan Klotho isimli hormonun diğer insanlara göre çok az olduğu görülmüştür.
Stresi hayatımızdan tamamen çıkarmak oldukça güçtür. Burada yapmamız gereken en temel şey, stres yönetimidir. Stres yönetimini öğrenerek stresin yarattığı etkilerden olabildiğince korunabiliriz.
Uzun Yaşamın Sırları ile ilgili videolar
