Tedarik Zinciri Nedir? Aşamaları ve Özellikleri Nelerdir?
Tedarik zinciri, terimini açıklamadan önce ilk olarak “tedarik nedir?” sorusuna cevap vermek daha doğru olacaktır. Tedarik, lojistik alanında yaygın olarak kullanılan bir terimdir. Sözlük anlamı araştırma ve elde etme olan tedarik, ihtiyaç duyulan hammadde, makine, alet, malzeme, ürün ve hizmetlerin sağlanmasını ifade eder.
Tedarik zinciri, bir şirketin ve tedarikçilerinin belirli bir ürünü nihai alıcıya ulaştırmak için kullandığı karmaşık bir ağdır. Bu ağ, çeşitli faaliyetleri, insanları, varlıkları, bilgileri ve kaynakları içermektedir. Tedarik zinciri kavramı, müşterilere sunulan bir ürün ya da hizmetin ilk halinden son kullanıcılara ulaştırılmasına kadar geçen süreci tanımlar. Şirketler, tedarik zincirlerini geliştirerek maliyetlerini azaltmayı ve iş ortamında rekabetçi bir konumda bulunmayı amaçlamaktadır.
Tedarik Aşamaları Nelerdir?
Ürünlerin müşteriye ulaşması için geçmesi gereken farklı aşamalar vardır. Bu aşamalar, tedarik sürecini oluşturur. Tedarik aşamaları, uygun tedarikçinin bulunması, ürünlerin depoya teslim edilmesi, kontrol edilmesi, yerleştirilmesi, sipariş sonrası stoktan çekilmesi, paketlenmesi, kargo yüklenmesi ve son olarak da müşteriye teslim edilmesi şeklinde sıralanabilir.
Ürünlerin tedarik zinciri, tedarikçiler, üreticiler, toptancılar, dağıtımcılar, perakendeciler ve tüketiciler arasındaki ilişkileri ve faaliyetleri kapsayan bir süreçtir. Bu süreçte hammadde temini yapan, ara mal ve nihai mala çeviren, üretici ve dağıtıcıların yer aldığı zincir, ürünlerin tüketiciye ulaşmasını sağlar. Tedarik zinciri süreçleri ise müşteri ilişkileri yönetimi, müşteri hizmet yönetimi, talep yönetimi, sipariş işleme, imalat akış yönetimi, satın alma, ürün geliştirme ve ticarileştirme gibi aşamaları içerir.
Tedarik Zincirinin Özellikleri Nelerdir?
- Tedarik zinciri yönetimi, işletmeler için oldukça kritik bir süreçtir. Zira iyi optimize edilmiş bir tedarik zinciri hem daha düşük maliyetler hem de daha hızlı bir üretim döngüsü sağlar.
- Şirketler ve tedarikçiler arasında bir ağ şeklinde gerçekleşen tedarik zinciri, belirli bir ürün ya da hizmetin üretimini ve dağıtımını mümkün kılar.
- Üreticiler, satıcılar, depolar, nakliye şirketleri, dağıtım merkezleri ve perakendeciler gibi farklı kuruluşların bir arada bulunduğu tedarik zinciri, ürün geliştirme, pazarlama, operasyonlar, dağıtım, finans ve müşteri hizmetleri gibi çeşitli işlevleri bünyesinde barındırır.
- Araştırma, seçme, planlama, stok kontrolü, satın alma, nakliye ve değerlendirme gibi unsurları da içeren tedarik zinciri yönetimi, daha düşük maliyetler ve hızlı üretim döngüleri ile sonuçlanabilir.
Tedarik Zincirinin Faydaları Nelerdir?
Tedarik zinciri, malzeme akışının tedarikçiden müşteriye doğru gerçekleştiği bir sistemdir. Bilgi akışı ise müşteriden tedarikçiye doğru sağlanır. Etkili bir tedarik zinciri planlaması, hem şirketlere hem de son kullanıcılara birçok fayda sağlar. Bu faydalar arasında aşağıdakiler bulunur;
- Teslimat performansının geliştirilmesini sağlar.
- Toplam maliyetin azalması ve ürün hatalarının en aza indirgenmesine yardımcı olur.
- Tedarik süresinin kısaltılmasına fırsat verir. Bu da sonuç olarak işletmelerin yüksek kar elde etmelerini sağlar.
- Üretimin sürekliliğini sağlar.
- Kalitenin artırılması ile piyasada meydana gelen değişikliklere daha çabuk tepki verebilmeyi mümkün kılar.
- Bilgi teknolojilerinin kullanımı bu yenilikçi yaklaşımları desteklerken işletmelerin bilgi, malzeme ve para akışını yönetebilmelerine olanak tanır.
- Daha düşük stok seviyeleri ile yüksek verimlilik elde etmek de bu yenilikçi yaklaşımların bir parçasıdır.