Bilim dünyası bazı gerçekleri ortaya koymak için bazen en masum, en sıradan insanları belki de hiç haberleri olmadan harcardı. Küçük Albert Deneyi de en korkunç deneyler arasında kesinlikle ilk sıralarda yer alır.
Küçük Albert Deneyi Nedir?
Amerikalı Psikolog John Broadus Watson tarafından yapılan deney, 8 aylık bir bebek üzerinde test edilmiştir. Tarihin en utanç verici deneyleri arasında yer alan bu deney, ufacık bir bebeğin hayatını karartmıştır. Deney temelde “korkunun doğuştan mı varolduğunu yoksa sonradan kazanılan bir refleks mi olduğunu” araştırmak üzere ortaya koyulmuştur. Fakat elbette bu deneyin bir de arka planı vardı.
Davranış psikolojisinin kurucusu olan Watson ve asistanı; çalıştıkları hastanenin kreşinde oynayan çocukları uzaktan izlerler. Merak ettikleri konu “korku“dur. Uzaktan izlemek ile bir sonuca ulaşamayacaklarını gözlemleyen Watson ve asistanı farklı testler yapmak isterler. Bunun için henüz 8 aylık bir bebek olan Albert’in ailesinden izin isterler.
Küçük Albert Deneyi Nasıl Yapılmıştır?
Deneye başlanmadan önce Albert, birkaç duygusal testten geçirilir. Albert’in tepkilerini ölçmek üzere; beyaz fare, tavşan, yanan kağıt, peruk ve maske gibi birkaç nesne gösterilir. Gösterilen nesnelerdeki temel amaç; Albert’in bunlardan korkup korkmayacağını ortaya koymaktır. Albert, bu nesnelere karşı herhangi bir korku göstermez. Hatta gördüğü nesnelere karşı gülümseyerek karşılık verir.
Testin ikinci aşamasında ise Albert boş bir odaya götürülür. Bu odada sadece bez bir yatak vardır. Albert bu beyaz yatak üzerinde oturmaktadır. Odada yalnız kalan Albert’in yanına beyaz bir labaratuar faresi salarlar. Albert, fareden korkmaz ve fareyi yakalamaya çalışır.
Testin üçüncü aşamasında; Albert her fareye dokunmak istediğinde, iki demir çubuğu birbirine vurarak ses çıkarırlar. Sesler karşısında rahatsız olan Albert ağlamaya başlar. Albert ağladığı için demir çubuğu birbirine vurmayı keserler ve Albert sakinleşerek yeniden fare ile oynamaya başlar. Ancak Albert yeniden fareye dokunduğunda yeniden rahatsız edici demir vurma sesi meydana gelir. Albert, fareye her dokunmak istediğinde aynı rahatsız edici ses oluşurdu. Artık Albert, fareye dokunmaktan vazgeçmiştir.
Deney birkaç gün süreyle devam eder. Watson ve asistanı deneyi durmadan ileri götürürler. Tavşan ve farklı nesneler ile birlikte aynı rahatsız edici sesi çıkarırlar. Deney sonunda Albert; özellikle beyaz renkli ve tüylü nesneler karşısında korkarak ağlamaya başlar.
Küçük Albert Deneyinin En Korkutucu Kısmı
Aslında deney varılmak istenen sonucu gösterse de Watson ve asistanı tatmin olamazlar ve deneyi ileri bir aşamaya taşırlar. Deneyin son kısmında Watson ve asistanı beyaz sakallı ve tüylü kostümler giyerler ve Albert’in bulunduğu odaya girerler. Başlangıçta fare, sonra tavşan şimdide insan gören Albert; gitgide büyüyen bu nesneler karşısında tamamen korkar. Ve hafızasına bu büyük korku kazınır.
Küçük Albert Deneyinin Sonucu
Deneyin sonucunda bilim insanları koşullu korkuyu kanıtlamış olsalar da, olan küçük Albert’e olmuştur. Çünkü Albert’e yapılan koşullanma geri alınamaz ve bebek iyileşemez. Küçük Albert, 6 yaşında hayatını kaybetmiştir. Albert’in ölüm sebebi ise; beyinde su toplamasıdır.
Küçük Albert Deneyi Nedir? ile ilgili videolar
