İsrail Nerededir? Kültürel Özellikleri Nelerdir?
İsrail, resmi adıyla İsrail Devleti, bir Orta Doğu ülkesidir. Asya ve Avrupa kıtalarının kesiştiği yerde bulunur. Coğrafi olarak Asya kıtasına dahil edilmiş bir ülkedir.
Başkenti Kudüs olan İsrail Devleti, 14 Mayıs 1948 tarihinde kurulmuştur. Para birimi Yeni İsrail Şekeli, resmi olarak kullanılan diller ise İbranice, Arapça, Modern Standart Arapça’dır. Başbakanı ise Binyamin Netanyahu’dur.
İsrail halkının özelliklerine değinecek olursak İsrail halkının en büyük özelliği değişik ülkelerden gelen değişik kültürel özelliklere sahip insanların bir araya gelip yaşamaya başlamasıyla oluşan topluluktur. 8 milyon nüfuslu İsrail Devleti’nin yaklaşık yüzde 76’sı Yahudi, yüzde 19,5 kadarı Araptır. Nüfusun geri kalan yüzde 4.5 kadarı ise Dürzî, Çerkes veya diğer gruplardan oluşur.
İsrail’de din, sosyal hayat içinde önemli bir yere sahiptir. Hem Yahudilerde hem de Müslümanlarda güçlü radikal ve fanatik gruplar vardır. Radikal dindar Yahudiler kıyafetleri ve saç biçimleri ile diğerlerinden ayırt edilebilirler. Dindar Yahudiler, genellikle dindar olmayan Yahudilerle aynı bölgelerde oturmazlar. Çoğunlukla Kudüs bölgesinde yaşarlar.
Yahudilerin dini inanışına göre cuma akşamından cumartesi akşamına kadar geçen süre “fiabat” günü olarak tanımlanır. Eski Ahit’te Tanrı’nın Dünyayı altı günde yarattığı ve yedinci gün dinlendiği inanışı sebebiyle Yahudiler genellikle “fiabat” gününde çalışmazlar.
Ultra Ortodoks Yahudiler ise “fiabat” günü bütün zamanını ibadete ve dinlenmeye ayırırlar. Yahudiler, O gün Tevrat okuyup dua ederek sinagoga gidiyorlar. Aşırı Ortodoks Yahudilerde bilgisayar, televizyon, telefon gibi teknolojik aletler kullanmak yasaktır ve aşırı muhafazakâr mahallelere araba ile bile girilmez.
İsrail’de yaşayan Arapların çoğu Müslüman olmakla birlikte bir kısmı da Hristiyan’dır. Kudüs’te yaşayan Araplar, eski şehrin bulunduğu doğu tarafında yaşarlar. Politik açıdan gergin geçirilen günlerde güvenlik sebebiyle bazen gençler camiye sokulmaz.
Saçları örülü ve fötr şapkalı fanatik yahudiler, cübbeli papazlar ile seccadesini koltuk altına sıkıştırmış bir müslüman, kippa (yahudi takkesi) takmış bir çocuk ve beyaz giyinmiş Araplar’ı sokaklarda yanyana görmeniz mümkündür. Bu insanların bazıları oldukça gergin ve tedirgindirler çünkü her an bir yerlerde bomba patlayabilir. Kontrol noktalarında ise Arapların saatlerce beklediğine şahit olabilirsiniz.
Yahudilerde Cumartesi günü tatil yapılırken Müslümanlar’da Cuma, Hristiyanlarda ise pazar günü tatil günüdür. İsrail’deki mağazaların çoğu Pazar-Perşembe 09.00-19.00 arası açıktır. Bazıları ise 14.00-16.00 arasında kapalıdırlar. Bazı şehirlerde salı günleri öğleden sonra kapalı işyerleri görebilirsiniz.
Fakat büyük alışveriş merkezlerinde çalışma saatleri konusunda dini bir kriter yoktur. Özellikle Tel Aviv’de 24 saat açık yerler görebilirsiniz. İsrail nüfusunun yüzde 97’si okuryazardır. Bu oran kadın ve erkeklerde hemen hemen aynıdır ve kadınlar da erkekler gibi askerlik yaparlar.