Isırgan Otu Nedir? Sağlık Açısından Faydaları Nelerdir?

Mustafa Ersan4 Ekim 2023

Isırgan otu, aslen Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya‘nın bazı bölgelerine özgü olan ancak şimdi dünya çapında bulunan çok yıllık bir bitkidir. Bitkinin altı alt türü vardır. Beşi yaprakları ve sapları üzerindeki tüylerle batar. Bu kıllar, histamin, folik asit ve lokalize kızarıklık ve ağrıya neden olan diğer maddelerle enjekte edilen minyatür hipodermik iğneler gibi davranır.

Bu özelliklerin bazıları tarafından faydalı bir etkiye sahip olduğuna inanılmaktadır. Anglo-Sakson veya halk tıbbında, ısırgan otu romatizma, grip, gastrointestinal ve idrar yolu bozukluğunu tedavi etmek için kullanılır. Bazı durumlarda, bitki tıbbi bir tonik yapmak için kullanılır. Kas ve eklem ağrısını tedavi etmek için yapraklar ve gövdeler cilde uygulanmaktadır.

İçindekiler:

Isırgan Otu Faydaları Nelerdir?

Alternatif tıpçılar, bu otun ısırganlarının hem enfeksiyöz hem de enfeksiyon dışı durumlarla ilişkili ağrı ve iltihabı azaltabileceğine inanmaktadır. İddiaların bazıları araştırmalarla diğerlerinden daha iyi desteklenmektedir. Bu otun ısırganlarının tedavi ettiği iddia edilen koşullar şunlardır;

Isırgan otunun sağlık etkileri üzerine araştırmalar sınırlı olmasına rağmen, çalışmalar aşağıdaki koşulların tedavisinde umut vaat ettiğini göstermektedir. Bu rahatsızlıklar şunlardır;

Büyümüş Prostat

Bir dizi çalışma, ısırgan otunun genişlemiş bir prostat bezinin semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Etki, anti-enflamatuar özelliklere sahip olduğuna inanılan beta-sitosterol olarak bilinen bitki bazlı bir bileşiğe atfedilir.

İnsanlarda etki kısmen tutarlı olmamıştır. Çünkü çalışmalar genellikle ısırgan otu da dahil olmak üzere bitkisel ilaçların bir kombinasyonunu içermiştir. Beta-sitosterolü kendi başına araştırırken, prostat bezi üzerindeki etki çok daha açıktır.

Uzmanlar tarafından yapılan bir araştırmaya göre, beta-sitosterol, prostat iltihabını doğrudan etkileyen prostaglandin düzeylerini azaltabilir, bezin kendisinin kan akışını ve boyutunu azaltabilir.

Dahası, etkinin doza bağımlı olduğu ortaya çıkmıştır, bu da daha yüksek dozların prostat boyutunda daha fazla azalmaya yol açtığı anlamına gelir. Yine de, terapötik bir beta-sitosterol dozu sağlamak için ne kadar ısırgan otunun gerekli olduğu belirsizdir.

Alerjiler

Araştırmalar, ısırgan otunun alerjileri hafifletmeye ve hapşırma, burun tıkanıklığı ve kaşıntı gibi semptomları hafifletmeye yardımcı olabileceğini öne sürmüştür.

Histamin, vücudun bir alerjene karşı bağışıklık tepkisini tetikleyen bir bileşiktir. Isırgan otu ekstraktının histaminin dokudaki reseptörlere ulaşmasını engellediği ve semptomların şiddetini azalttığı görülmektedir.

Aynı zamanda, ısırgan otu, triptaz olarak bilinen bir enzimin mast hücrelerine ulaşmasını önler. Normal koşullar altında, triptaz mast hücrelerinin açılmasına ve kan dolaşımına ek histamin salmasına neden olur. Isırgan otu bu etkiyi körelmiş gibi görünerek vücutta dolaşan histamin miktarını azaltmaktadır.

Kireçlenme

Isırgan otu takviyesi almanın veya cilde uygulanmasının osteoartrit olan kişilerde ağrıyı azaltabileceğine dair kanıtlar vardır.

Isırgan otunun batmasına neden olan çok tahriş edicilerin, siklooksijenaz-1 ve siklooksijenaz-2 olarak bilinen enzimleri inhibe edebileceğine inanılmaktadır. Bunlar Aleve, Voltaren ve Celebrex gibi steroid olmayan ağrı kesiciler tarafından hedeflenen enzimlerdir.

Yüksek Tansiyon ve Diyabet

Alternatif tıpçılar, ısırgan otunun uzun süredir hipertansiyon ve diyabet tedavisinde etkili bir araç olduğunu düşünmektedir. Bu kısmen, laboratuar farelerinin ham ısırgan otu özü ile enjekte edildiğinde vazodilatasyon yaşadığı pek çok araştırma ile kanıtlnamıştır.

Olumlu bulgulara rağmen, etkinin hipertansiyon ya da diyabet için geçerli bir bağımsız seçenek olacak kadar sağlam olduğu düşünülmemiştir. Aksine, ısırgan otunun, durumlarını kontrol etmekte hala zorluk çeken antihipertansif veya antidiyabet ilaçları olan insanlar için yararlı olabileceğini düşündürmektedir.

Anal Fissür (Makat Çatlağı)

Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu‘nun anal fissür rahatsızlığını yaşayan insanlar için en çok önerdiği şey ısırgan bitkisidir. Isırgan otunun lapası yapılarak bir örtü arasına koyarak makata koyulması gerektiği söylenmektedir. Isırgan, fissürdeki iltihabı emerek yaranın daha erken iyileşmesini sağlamaktadır.