Bağ bozumu, üzüme duyulan saygının neşe ve coşkuya dönüşen bir ifadesidir. Üzümlerin yetiştiği ve hasat yapılarak bağın tamamen ürünsüz bırakıldığı döneme “bağ bozumu” denir. Yıl boyunca emekle büyütülen üzüm salkımlarının meyve verme anıdır.
Bu tek seferlik hasat, üreticiler için önemli bir gelir kaynağıdır. Dolayısıyla bu dönem onlar için son derece kutsal ve değerlidir. Bağ bozumu, her bölgede farklı geleneksel kurallara göre gerçekleşen ve büyük bir değer taşıyan bir etkinlik haline gelmiştir.
Bağ Bozumu Ne Zaman Yapılır?
Bağ bozumu terimi, üzüm bağlarının üzüm hasadı yapılmadan önceki dönemini ifade eder. Ülkemizde bağ bozumu mevsimi genellikle sonbahar aylarına denk gelir. Ancak üzüm hasat günleri coğrafi bölgelere göre farklılık gösterir. Genel olarak, bağ bozumu eylülün ortalarından ekimin başlarına kadar devam edebilir. Bu tarihler, üzüm üretildiği iklim ve coğrafyaya bağlı olarak değişiklik gösterir. Çünkü hava koşulları da bu süreci çok büyük oranda etkiler.
Üzüm bağlarına verilen bu değer, tarih boyunca kökleri Yunan mitolojisine kadar uzanan eski bir geleneğin bir yansımasıdır. Bu kültür, günümüzde hızla gelişen turizm sektörü sayesinde ülkemizde daha da canlılık kazanmıştır.
Olgunlaşmış üzümler, gerekli kontroller yapıldıktan sonra bağ makasları veya bağ bıçaklarıyla özenle toplanır. Büyük bağlarda birçok kişi elbirliğiyle çalışarak daldaki üzümleri titizlikle toplar. Bu toplanan üzümler, şarap veya sirke üretimi için özel kasalarda bekletilir. Daha sonra kullanım amacına bağlı olarak fabrikalara sevk edilir.
Türkiye’de Üzüm En Çok Nerede Yetişir?
Dünya genelinde birçok ülkede bolca yetişen üzüm, Türkiye’de de uygun topraklara sahip bir bitki olarak kendine yer bulmuştur. Üzüm yetiştiriciliği ülkemizin birçok noktasında başarılı bir şekilde yapılmaktadır. Üzüm çeşitleri ve yapısı, iklim koşullarına bağlı olarak farklılık gösterir. Ancak, en fazla üzüm üretimi gerçekleşen bölgelere odaklanacak olursak; Ege ve Marmara Bölgeleri bu listede öne çıkar. Ege Bölgesi, hem sofralık hem de kurutmalık üzüm üretiminde %50’lik bir payla öne çıkar.
Ege Bölgesi, Manisa, İzmir ve Denizli gibi illeriyle üzüm üretiminde öncü bir konumdadır. Üzüm üretiminde Ege Bölgesi, özellikle Manisa ile büyük bir etki yaratır. Manisa, kurutmalık üzüm üretiminin %90’ını tek başına karşılar. Denizli ve Mersin, Manisa’yı takip eder. Bu bölgelerde üretilen üzümler, rakı, şarap ve sirke üretimi için kullanılır. Akdeniz bölgesine baktığımızda, Mersin, Adana ve Antalya illerinde üzüm üretiminin yoğun olduğunu görürüz. Bu bölgelerde özellikle yeşil, yuvarlak Tarsus üzümü oldukça ünlüdür.
Nem, ılıman iklim ve yeterli yağışlar sayesinde Marmara Bölgesi’nde de üzüm üretimi gerçekleşmektedir. Özellikle Edirne ve Trakya, üzüm üretimiyle önemli bir yere sahiptir. Türkiye’nin üzüm yetiştirilen bölgeleri arasında Güneydoğu illeri de unutulmamalıdır. Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır çevresinde siyah ve kırmızı üzüm çeşitleri bolca yetiştirilmektedir.
Üzümün nerede meşhur olduğunu merak edenler için cevap Ege Bölgesi’nde yatmaktadır. Ege Bölgesi, Türkiye’nin üzüm üretiminin %50’sini gerçekleştirir. Manisa, kurutmalık üzüm üretiminin %90’ını tek başına karşılar ve bu bölgede üzüm üretimini teşvik etmek amacıyla özel destekler ve girişimler bulunmaktadır. Ege Bölgesi’nde yetiştirilen üzümler, çevre illere ve diğer ülkelere de gönderilmektedir.
Bağ Bozumu İle İlgili Videolar
