Uçağa binen kişilerin çoğunlukla içeride sorduğu bu soruyu duyar gibiyiz. Uçaklara Yıldırım Çarpınca Ne Olur? Uçaklar bu durumdan nasıl korunur gibi bir çok soruyu kendimize yöneltiriz. Hatta yağışlı, gök gürültülü bir havada yolda araba ile giderken de aynı soruyu sorarız içimizden. Bilinenin aksine endişe etmemize gerek yok çünkü Faraday kafesi ile uçaklar ve arabalar bu durumdan korunuyor.
Uçaklara Yıldırım Çarpınca Ne Olur?
Havada uçakla giderken ya da arabayla yolda giderken yıldırım çarptığını düşünelim. Bu durumda ne oluyor? Yeryüzünde, saniye başına ortalama 100, bir tam günde ise ortalama 8 milyon yıldırım oluşmaktadır. Genellikle yıldırım voltaj değeri ise 10 ile 100 milyon volt arasında değişmektedir. Yıldırımlar aynı zamanda çok sıcaktırlar ortalama 50 bin santigrat dereceye kadar da çıkabildiği yapılan araştırmalar sonucunda bildirilmiştir.
Yıldırımlar neredeyse ışık hızı kadar da hıza sahipler. Uçaklara gerçekte yıldırım çarpıyor ve bu devasal taşıtlar normal çalışma prensibine aralıksız olarak devem ediyorlar. Uçaklar yapılış şekilleri ve mekanizmaları dolayısıyla yıldırımlara karşı dayanıklı şekillerde yapılmışlardır.
Araştırmalara göre her yolcu uçağına yılda en az 1 kere yıldırım çarptığı söyleniyor. Uçaklara yıldırım çarptığında gürültü ile parlak bir ışık uçağa temas eder ve çeşitli sarsıntılara sebep olabilir.
Bilindiği üzere yıldırımlar aşırı miktarda enerji taşımaktadırlar. Ve olası bir durumda uçağa temas etmektedirler. Uçakların gövdesi fazla miktarda alüminyum ve ağır metallerden, dış kısmı ise anti-statik özelliğe sahip boya, yakıt tankları çevresinde olan contalar sayesinde yıldırımlara karşı koyabiliyor. Ayrıca yıldırım çarptığında bulunan elektrik de havaya karışıyor. Bu yapılar sayesinde uçaklar adeta bir kapsül gibi Faraday kafesi olarak yıldırımlara karşı korunmaktadır.
Aynı şekide arabalarda çevresinde sahip olduğu metal çerçeve ve koruma sayesinde yıldırımlara karşı korunmaktadır. Yeryüzünde oluşan bu güçlü yıldırımlara karşı koymayı aslında son derece basit ve kolay bir fizik kanunuyla sağlamak mümkündür.
Uçaklar taşıdıkları yolcu ve kargoların güvenliğine son derece önem vermek şartı ile geliştirilmiş araçlardır.
Yaptığı deneyler ve uygulamaları ile adından yıllar geçse de söz ettiren ünlü bilim insanı Michael Faraday, 1836 yılında yaptığı deneyinde dışarıda yükü bulunan iletkenin içerdeki maddeleri etkilemediğini ilk olarak gözlemledi. Bu durumu kanıtlamak için ise folyo kaplı bir muhafaza kabı yarattı. Devamında kap içinde bulunan yükleri jeneratör yardımı ile nötrlenebiliyordu. Bu deneye istinaden daha sonraki dönemlerde Faraday’ın kendi ismiyle de anılan Faraday kafesleri olarak bilinir.
Faraday kafesinde yüzey alanında eksi yük elektronlar vardır, diğer tarafta ise artı yüklü elektronlar meydana gelir. Sonuç olarak ise nötrlenmiş sıfır elektrik ortamı meydana gelir.
Faraday kafesi hayatın çoğu yerinde karşımıza çıkabilir. Mesela mutfaklarda mikrodalga fırınlarda ya da hastanelerde bulunan radyoloji odaları da Faraday kafesine rastlamak mümkündür. Fakat uçaklara ya da arabalara yıldırım çarpması en bilinen halidir. Üstü açık araçlarda böyle bir durumun olması söz konusu değildir.
Uçaklara Yıldırım Çarpınca Ne Olur? İle İlgili Videolar:
