İnsan gözünün algılayabileceği görünür ışık spektrumunun bir parçası olan mavi ışık, belirli bir dalga boyu aralığında (380 – 500 nanometre) titreşen ve en yüksek enerjiye sahip olan ışık türlerinden biridir. Tam olarak üçte birlik bir orana denk gelen bu ışık türü, diğer görülebilen ışıklar arasında en fazla enerji yoğunluğuna sahiptir ve bu nedenle daha fazla zarar verme potansiyeli taşır.
Mavi ışık, genel olarak iki ayrı türde ortaya çıkar. İlk tür, güneşten kaynaklanan ve oldukça faydalı olan bir türdür. Bu tür mavi ışık, biyolojik ritmi düzenleyerek vücut hormonlarını dengelemeye yardımcı olur ve gün içinde odaklanma seviyesini arttırmak için melatonin salınımını baskılar. Diğeri de yani zararlı olan da bilgisayar ekranı başta olma üzere elektronik cihazlardan yayılan mavi ışıktır. Bu ışık gözlere zarar verebilir.
Mavi Işık Kaynakları Nelerdir?
Dünya üzerinde en çok mavi ışık yayan kaynak güneştir. Diğer mavi ışık kaynakları şunlardır;
- Florasan lamba
- CFL (kompakt flüoresan lamba) ampul
- LED ışığı
- Düz ekran LED televizyonlar
- Bilgisayar monitörleri
- Akıllı telefonlar
- Tablet ekranları
Mavi Işık Zararları Nelerdir? Gözleri Nasıl Etkiler?
Mavi ışık, gözlerimize ulaşırken büyük ölçüde kornea ve lens tarafından filtrelenir. Bir süre sonra yine de gözün retina bölgesine ulaşır. Ancak, bu tür bir ışığa uzun süre maruz kalmak, görsel yeteneğimizi olumsuz etkileyebilir. Gözlerimizin daha hızlı yaşlanmasına neden olabilir.
Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalar, özellikle dijital cihazlar kullanımıyla birlikte artan mavi ışık maruziyetinin bazı sorunlara yol açabileceğini ortaya koymaktadır. Örneğin, bilgisayar ekranlarından ya da diğer dijital cihazlardan kaynaklanan göz yorgunluğu, diğer faktörlerle birleştiğinde daha da kötüleşebilir.
Göz yorgunluğunun belirtileri arasında yanma, kaşıntı, kızarıklık ve odaklanma sorunları yer alır. Mavi ışığa sürekli maruz kalmanın, gözün retina hücrelerinde zarar oluşmasına neden olabileceği bilinmektedir. Bu durum özellikle yaşlılıkla birlikte makula dejenerasyonu gibi daha ciddi görme problemlerine yol açabilir.
Gözü Mavi Işıktan Korumak İçin Ne Yapılmalı?
Mavi ışığa sürekli olarak maruz kalmak, akıllı telefonlar, tabletler ve bilgisayar ekranları gibi dijital cihazlardan kaynaklanan bir sorundur. Ancak bu maruziyeti azaltmak için birkaç yöntem bulunmaktadır;
- Ekran süresi: Dijital cihazların önünde geçirilen süreyi kısaltmak veya gözlerin dinlenmesi için sık sık mola vermek, mavi ışık maruziyetini azaltabilir.
- Göz İçi Lens: Katarakt ameliyatından sonra, bulanıklaşan lens, göz içi lens ile değiştirilir. Göz içi lens gözü tamamen sardığı için ultraviyole ışıktan ve bir miktar mavi ışıktan korur. Gözü ve retinayı mavi ışıktan koruyabilen özel lens türleri de piyasada bulunmaktadır.
- Filtreler: Elektronik cihazların ekranları için ekran filtreleri vardır. Bu filtreler, gözümüze zarar verebilecek mavi ışığın miktarını azaltmada etkilidir.
- Yansıma önleyici mercekler: Yansıma önleyici mercekler, kontrastı artırarak büyük oranda parlamayı azaltır. Güneşten ve dijital cihazlardan gelen mavi ışığın etkisini engeller.
- Bilgisayar gözlükleri: Sarı renkli lensleri olan bilgisayar gözlükleri, mavi ışığı engelleyerek dijital göz yorgunluğunu azaltabilir ve kontrastı artırabilir.
Mavi Işık İle İlgili Videolar
