Çiy Nedir? Nasıl Oluşur? Çiy, havada yer alan su buharının soğuk bir yüzey üstünde sıvı hale gelmesi sonucu ortaya çıkan su damlacıklarıdır. Sabah kalktığımızda arabaların üstünde çoğu kez görürüz. Atmosferik sınır tabakasındaki hava kütlelerinin gerçek su buharı basıncı, yüzey sıcaklığındaki doymuş su buharı basıncından daha yüksek olduğundan, havadaki su buharı soğuk yüzeyler üzerinde yoğuşarak sıvı faza dönüşür.
İlkbahar aylarında bulutsuz gecelerinde radyasyon kaybı, dünya yüzeyiyle temas halindeki ince hava tabakasının aşırı soğumasına neden olur. Bu durumda, nem, sıcaklık ve basınç koşulları da uygunsa, genellikle çiy oluşur. Zemin/nesne sıcaklığı donma noktasının altındaysa, çiy yerine don görünecektir.
Çiy, meteorolojik yağış kategorisine ait değildir. Aslında iklim gözlem haritalarında meteorolojik bir olay değil, bir gözlem olarak rapor ediliyor. İlkbahar ya da yaz aylarında sabahları, bahçedeki bitkilerin yapraklarında ve nesnelerin üzerinde su damlacıkları oluşabilir. Bu su damlacıkları yağmur damlası değil, gece hava soğuduğunda havada yoğunlaşan su damlacıklarıdır.
Çiy Nasıl Oluşur?
Çiyin ortaya çıktığı zamanlar, havada yer alan nemin normalden fazla olduğu ve nemin çok olduğu mevsimlerdir. Çiy oluşumu için, nem yeterince yüksek ve nem, çiyin görüneceği bir sıcaklığa düşmesi yeterli bir sebeptir. Gündüz sıcaklığından dolayı ısınan bir cisim, gece soğuduğu gibi çevresindeki hava kütlesini de soğutur.
Sıcak hava, soğuk hava gibi çok miktarda su buharı içeremeyeceğinden, sıcaklık düştüğünde tutamadığı su buharı, yüzey üzerinde su damlacıkları olarak ortaya çıkar. Taş, çimen, ağaç, beton, asfalt, cam, araba ve benzeri yüzeylerde bu koşullarla karşılaşıldığında çiy oluşur.
Bu su damlacıkları hakkındaki en büyük yanılgı, onların yağmur damlası sayılmasıdır. Bu olayın yağmurla bir ilgisi yoktur. Tamamen hava sıcaklığı ve nem seviyelerine bağlıdır. Havadaki sıcaklık 0 derecenin altına düştüğünde bu çiy taneleri kırağıya dönüşür. Türkiye’de kırağı kış başında görülür. İnce kristal buz taneleridir.
Çiyin Faydaları ve Zararları Nelerdir?
Çiy damlaları sıcak ve nemli havalarda bitkilerin su ihtiyacının bir kısmını karşılayarak bitkilerin hayatta kalmasını sağlar. Bahçe işleri ve tarım ile ilgilenen kişilerin sıcak mevsimlerde çiye ihtiyacı her zaman vardır.
Tomurcuk ve çiçeklere zarar veren bir çiy türü olan “ilkbahar kırağısı”, hassas sebzeler, meyveler, bitkiler ve ağaçlar için tehlike oluşturur. Tarla ve bahçe işleriyle uğraşan kişiler, bu tür zararlardan korunmak için geceleyin saman ya da ıslatılmış çıra yakarak çıkan dumanın çiy veya kırağı oluşumunu engellemesini sağlarlar.
Anadolu’da bunun gibi farklı yöntemler uygulayarak kırağının azalmasını sağlayabilirler. Bu yöntemler ile tarlalarından ya da bahçelerinde yer alan yetiştirdikleri ürünlerin çiy ve kırağıdan daha az zararla etkilenmesinin sağlamayı amaçlarlar. Normal şartlarda tarımda da çiye ihtiyaç vardır. Fakat her şeyde olduğu gibi fazlası zararlıdır.
Çiy İle İlgili Videolar
