Adet Gecikmesinin Nedenleri Nelerdir? Neler Yapılmalıdır?
Adet gecikmesi; her ay gerçekleşen menstrual döngünün sekteye uğraması ve beklenen tarihte adet kanamasının başlamaması anlamına gelmektedir. Kadın rahmi, kendini yenilemeye göre programlanmış bir organdır. Her ay, yumurtalıklarda, büyüyen ve gelişen yumurta, spermle karşılaşmaz ve döllenmez ise, rahim yoluyla vücuttan dışarı atılır. Bu da en erken 21, en geç 35 günde bir tekrarlanmalıdır.
Ancak bazı dönemlerde ve farklı nedenlerle bu atım, gerçekleşmez. Bu durumda adetin gecikmesinden söz etmek mümkündür. Beklenen adetin başlamaması, kadında hem fizyolojik hem de psikolojik açıdan sorunlara yol açar. O nedenle gerekli tedbirlerin alınması, nedenlerin belirlenmesi ve nedene yönelik tedavinin yapılması önemlidir.
İşte biz de bu yazımızda sizlere; reglin gecikmesi, kadın vücuduna etkileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri ile ilgili bilgiler veriyor olacağız. Konuya ilişkin videolara ise yazımızın sonunda ulaşabilirsiniz.
Adet Gecikmesinin Nedenleri Nelerdir?
Beklenen adet tarihinden 7 ila 10 gün geçmiş olmasına rağmen, kanamanın başlamaması durumunda adet gecikmesinden söz edilmelidir. Peki hangi faktörler bu duruma yol açabilir, bir bakalım…
İlginizi çekebilir: Adet Sancısına İyi Gelen 7 Besin!
Gebelik: Geciken regl kanamalarının en sık görülen nedenidir. Üreme çağında olan ve düzenli cinsel hayatı bulunan kadınlarda, böyle bir gecikme ile karşılaşıldığında, ilk yapılması gereken kanda gebelik testi (Beta-HCG) bakılmasıdır. Döllenen yumurta artık zigot ve embriyo haline gelecektir, dolayısıyla dışarı atılması mümkün değildir.
Stres: Günlük hayatta yaşanan gerginliklerin üst üste gelmesi veya travmatik bir dönemden geçilmesi, adet kanamalarını gerek miktar, gerekse de süre bazlı olarak etkilemektedir. Stres hormonları (kortizol) yumurtalıklara sinyal göndererek sürecin düzenini bozabilir.
Menopoza girmek: Üreme çağının sona ermesiyle birlikte menstrual döngünün de noktalanması beklenir. Bu dönemin başında yaşanan adet gecikmeleri, hormonların işleyişinin yavaşlamaya başladığını gösterir ve normal kabul edilir.
PCOS (Polikistik Over Sendromu): Sık görülen bir endokrin problemidir ve yumurtalıklarda görülen iyi huylu kistlerle karakterizedir. Bu sorunun varlığında, adetler çoğunlukla gecikmeli olarak seyretmektedir. Ek olarak; kilo alma, sivilcelenme ve tüylenme de bulgular arasındadır.
Myom ve kist gibi yumurtalık veya rahimi ilgilendiren sorunlar: Böyle oluşumların varlığı fonksiyonelliğe etki ederek adetleri düzensizleştirebilmektedir.
Ağır egzersiz ve diyet programları: Vücut ağırlığında veya eforunda yaşanan değişimler, hormonal dengeyi etkilemektedir. Hormonlar zamanında salgılanmadığında ise adet gecikmesi kaçınılmaz olmaktadır.
Kronik hastalıklar: Diyabet veya çölyak gibi doğrudan hormonları etkileyen bir takım hastalıklar ile tiroid problemleri, adetlerde gecikmelere yol açmaktadır.
Hormon ilaçları kullanmak: Bir takım hastalıkların tedavisinde kullanılan hormon ilaçları veya doğum kontrol hapları yine işleyişe müdahale olmakta ve döngüyü değiştirmektedir.
Emzirme dönemi: Emzirirken salgılanan prolaktin ve diğer hormonlar, süt üretimini arttırmaya programlanmış olup, adet sürecini askıya alabilmektedir.
Mevsim değişiklikleri: Kış aylarında çoğunlukla görülen FSH azalması, folikülün uyarılıp büyümesini geciktirir. Büyümesi ve çatlaması geciken yumurtanın, vücuttan adet kanı olarak atılması da buna bağlı olarak daha uzun sürede gerçekleşir.
Adet Gecikmesinin Belirtileri ve Vücuda Etkileri
21 günden az, 28 ve 35 günden (kadına göre değişken) daha fazla sürelerde gerçekleşen adet kanamalarının, yılda en az 3 kez tekrar etmesi durumunda, hastanın muhakkak bir değerlendirmeye alınması gereklidir. Peki bu sorun vücudu nasıl etkiler, hangi belirtilerle kendini gösterir?
İlginizi çekebilir: Adet Döneminde Baş Ağrısı Neden Olur? Neler Yapılmalıdır?
- Yorgun ve bitkin hissetme
- Baş Ağrısı
- Ruh halinde meydana gelen ani ve aşırı dalgalanmalar (gerginlik, hüzün, öfke ve ağlama krizleri)
- Alt karın, bel ve bacaklarda yaşanan pelvik ağrılar
- Şişkinlik ve vücudun çeşitli yerlerinde biriken ödem
- Sivilce ve akne oluşumu
- Mide bulantısı
- Uykuda yaşanan düzensizlikler
- Sık acıkma
- Göğüslerde hassasiyet şeklinde sıralanabilir.
Adet Gecikmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Öncelikle tüm sağlık problemlerinde olduğu gibi regl döneminde yaşanan gecikmelerde de, mutlaka nedene yönelik tedavi uygulamaları esas alınmalıdır. Gecikmenin altında yatan sebep, gerekli tetkikler ışığında belirlenmeli ve buna göre bir yol haritası çizilmelidir. Bunlardan bazıları genel olarak şu şekildedir;
- Tıbbi tedavi, adet kanamasını başlatmaya yarayan ilaçlar
- Kilo kontrolü, ideal kiloda kalmak için sağlıklı beslenme programları, daha hafif egzersiz önerileri
- Yumurtlamayı düzenleyici ilaçlar, hormon iğneleri
- Doğum kontrol yöntemlerinde yapılabilecek bir takım değişiklikler
- Stresten uzaklaşmak için yaşam koşullarında yapılabilecek düzenlemeler
- Kafein alımının sınırlı hale getirilmesi
- Rahim veya yumurtalıklarda oluşan lezyonların tespiti durumunda, uygulanacak cerrahi yöntemler