Çok değil on yıl öncesine kadar Plüton bizim için dokuz gezegen arasında Güneş’e en uzak gezegendi. Fakat birgün Plüton için güneşin etrafında bir kere bile tam tur dönemiyor denilip sadece ‘Cüce Gezegen’ kalsın diye ilan ettik.
Peki bu cüce gezegenin tarihi nedir bakalım ?
Plüton ilk defa 1930 yılında Clyde W. Tombaugh tarafından keşfedilmiştir. Arizona Flagstaff’taki Lowell Gözlemevi’nde yaptığı araştırmalar sonucunda daha öncesinde varlığının öne sürüldüğü fakat ispatlanamadığı ‘X’ gezegenini bulmuştu. Böylelikle artık güneş sistemi dokuz gezegene sahipti. Ta ki 2006 ya kadar. Plüton’un en büyük uydusu olan Charon keşfedilene kadar Plüton’un boyutları kesin olarak netleşmemiştir. Bu da 1978 lere dayanmıştır. Daha sonrasında yapılan gözlemlerde ise Plüton’un 2400 km’lik bir çapa sahip olduğunu ortaya koymuştur.
Zaman içinde Plüton Kuiper Kuşağı’na ait bir cisim olarak görülmeli tezi ortaya atıldı. Çünkü aynı kuşakta bulunan gökcisimlerinden birkaçı Plüton ile aynı büyüklükte hatta daha da büyük çapta ki gökcisimlerinin varlığına dikkat çekildi. Bu gökcismine ise Eris adı verildi. Eris 2600 km’lik çapıyla Plüton’dan 200 km’lik bir farka sahip olduğu için güneş sistemi içerisindeki yeri sallantıya düşmekteydi. Peki yapılan bu yeni keşifle Eris bir gezegen miydi yoksa Jüpiter bir gökcismi miydi?
Ağustos 2006 yılında Prag’ da yapılan bir toplantı sonucunda Plüton’un gezegenler sınıfından çıkarılmasına ve gezegen sayısının ise 8’e düşürülmesine karar verilmişti. Toplantı sonucunda çıkan bir diğer sonuç ise ; Plüton’un ne olarak kalacağı ile ilgiliydi. Artık Plüton ‘Cüce Gezegenler’ adı verilen grupta yer alacaktı.
Peki bir gökcisminin Güneş Sistemi’nde yer alabilmesi için sahip olması gereken nitelikleri neler olmalı ?
- Gökcisminin kendi etrafındaki bir yörüngede hareket etmesi gerekmekte.
- Yeterli çekim gücüne sahip olmalı ki küresel cisimleri kendine çekebilsin.
- Baskın bir çekimsel kuvvete sahip olmalıdır ki gezegen güneş etrafındaki yörüngesinde bulunabilsin.
Bu kategoriye uymayan cisimler ise ‘küçük gezegen’ olarak adlandırılıyor. Bu sebeple Plüton cüce gezegen kategorisinde yerini almış bulunmaktadır. Ve bu durum etrafındaki cisimlerin etkileşmesiyle meydana gelebilecek çarpışmanın sonucunda küçük Plüton’umuzun kütlesi artıncaya kadar devam edecektir. İyi şanslar Plüton…
