Çocuk gelişimindeki en önemli dönem 0-6 yaş dönemidir. Bu dönemde bu gelişimin önemli bir parçası olan oyun ve öğrenmeye yardımcı olabilecek birçok oyuncak türü vardır. Bunlardan en bilineni ise Montessori oyuncaklarıdır. Montessori oyuncakları Dr. Maria Montessori tarafından geliştirilmiş eğitim felsefesini destekleyen oyuncaklardır. Montessori felsefesi kendim yapabilmem için bana yardım et mottosuyla özetlenir. Bu felsefede üç unsur vardır ve bunlar öğretmen, çocuk ve oyuncaktır. Montessori felsefesinin amaçları arasında çocuklara kendilerini ve hayal dünyalarını keşfetmeleri vardır. Öğretmenlerin yardımıyla çocukların yeteneklerinin ve becerilerinin olduğu alanlar fark edilir ve çocukların bunları keşfetmesi teşvik edilir. Montessori eğitimi çocukların çevrelerindeki diğer canlıların yaşam şekillerini anlayarak bu yaşam türlerine saygı duymayı da sağlar.
Montessori oyuncaklarının başlıca özellikleri arasında doğal malzemelerden yapılmış, çocukların dikkatini çeken ama sade bir tasarıma sahip, bir veya birden fazla beceriyi geliştirmeye odaklı ve yetişkin yaşamını taklit eden oyuncaklar olması vardır. Böylelikle çocuklar her açıdan farkındalıkları geliştirilir ve kendilerini de bu sayede keşfederler. Çocukların hayal kurmalarına ve hayal güçlerini kullanmalarına izin verilmesi bir diğer önemli unsurdur. Böylelikle hayat içerisinde karşılaşacakları problemleri çözme becerileri artar. Bunu yanı sıra bir nesneyi farklı şekilde kullanarak o nesneyi işlevsel ve yardımcı bir hale getirebilir. Buna en iyi örnek olarak çocukların tencereleri müzik aleti gibi kullanmaları ve yastıklardan kaleler ve evler yapmaları gösterilebilir. Bu tür aktivitelere güvenli bir şekilde izin verilmelidir ve aynı zamanda çocuklar için en masrafsız oyuncaklar da bunlardır.
0-3 Yaş Arası
Bebeklerin ilk aylarda tüm duyu organlarının gelişmesi oldukça önemlidir. Duyuların gelişmesi için renkli, sesli ve dokunabilecekleri güvenlikteki oyuncaklar seçilmelidir. Bu oyuncaklara örnek olarak çıngıraklı, aynalı ve ahşaptan yapılmış oyuncaklar verilebilir. Bu duyularının yanında motor becerilerinin gelişmesi çok önemlidir. Motor becerileri geliştirici oyuncaklar arasında yapbozlar, sayılı, yazılı ve boyut ayrımı yapabilecekleri oyuncaklar vardır.
0-3 Yaş Oyuncakları;
- Tutup Çekmeli Oyuncaklar
- Kitaplar
- Gökkuşağı renkli silindirler
- Dokunma, görme ve işitme duyularını geliştirici oyuncaklar
- Dönence oyuncakları
- Çıngırak
- Ahşap hayvanlı yapboz
- Toplu karar kutusu
- Kırmızı mavi çubuklar
- Rakam eşleştirme oyunu
3-6 Yaş Arası
Kreş ve anaokulu dönemindeki 3-6 yaş arasındaki çocukların farklı alanlarda gelişmesi için çeşitli Montessori oyuncakları vardır. Bu oyuncakların hedeflediği alanlar ise pratik yaşam etkinliklerini, matematik etkinliklerini, dil etkinliklerini ve bilim etkinliklerini geliştirmektir. Pratik yaşam etkinliği olarak çocuklara diş fırçalama, ayakkabı bağlama gibi konularda yardım edilmesi çocukların hayatın düzenine uyum sağlamalarına katkı sağlar. Matematik etkinlik için ise kağıtlara rakamlar yazılıp doğru bir şekilde bu sayıları sıralaması istenebilir. Böylelikle sayıları tanıyıp ilerideki okul hayatlarına ve somut matematik işlemleri yaparak rahatlıkla adapte olurlar.
Çocuklar kelimeleri heceleyerek öğrendiğinden bu şekilde hecelemeyi pekiştirecek etkinlikler yapılabilir. Dil öğrenirken kelimeleri heceleyerek ve heceleri sayarak öğrenmek oldukça katkı sağlayacaktır. Aynı şekilde bir kelimede kaç hece ve harf olduğunu sorarak oyun oynanabilir. Son olarak bilim etkinlikleri için ise gruplama aktiviteleri sıklıkla tercih edilir. Bitkiler, hayvanları, şekilleri, meyve ve sebzeleri gruplayarak çocukların kavrama becerileri arttırılır.
3-6 Yaş Oyuncakları
- Balık tutma oyunu
- Ahşap Otopark
- Bul, Sırala, Öğren
- Ahşap meyve ve sebze kesme tahtası
- Bağcık bağlama
- Tat şişeleri
- Ahşap mutfak ve tamir setleri
- Zımpara harfler
- Dünya haritası yapbozu
- Kutu oyunları
- Çok amaçlı matematik işlem küpleri
