Tiroid Nedir, Neden Olur? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Neler? Bugün sizlere adını hastalık olarak bildiğimiz ancak gerçekte boğazında altında yer alan adem elması olarak adlandırılan ve soluk borusunun ön kısmında yer alan Tiroid Nedir, Neden Olur? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Neler? hakkında bilgiler paylaşacağım. İyi okumalar…
Tiroid Nedir?
Tiroid boğazın altında yer alan adem elması olarak bildiğimiz bir organdır. Şekli itibariyle kelebeği andırır. Genel olarak vücutta gerçekleşen fonksiyonları sağlayan hormonların üretiminde görevlidir. Vücutta görevli önemli 3 hormon olan; T3 olarak bilinen Triiyodotironin, T4 olarak bilinen tiroksin ve kalsitonin hormonlarının üretim, saklanma ve gerektiği zaman salıverilmesinde görevlidir. Ağırlık olarak 14-19 gram kadardır. Yapı itibariyle sağ ve sol loba sahiptir. Orta kısmına ise isthmus denilmektedir.
Salgılanan hormonlar kan dolaşımı ile ilgili organ ve sistemlere aktarılmaktadır.
Tiroid bezinin normal işlevini gerçekleştirebilmesi insan sağlığı açısından son derece önemlidir. Vücutta olan metabolik olayların tümünü yakından etkiler. Vücutta en fazla etkisi bulunan endokrin yapılardan biridir.
Tiroid bezinin üretim, saklanma ve salıverilmesinde ilk olarak hipotalamus ve hipofiz bezi görevlidir. Buradan salınan TRH hormonu kontrolü sağlar.
Tiroid Hastalıkları Nedenleri Nelerdir?
Genel başlık altında iki ana tiroid hastalık çeşidi vardır. Bunlar Hipotiroidi ve Hipertiroididir.
Hipotiroidi yapan durumlar:
- Tiroidit: Bu durum tiroid bezinin iltihaplanmasıdır yani şişmesidir. Tiroidit tiroidin ürettiği hormon miktarını azaltabilir.
- Hastimoto Tiroiditi: Ağrısız bir hastalık olan Hashimoto tiroiditi, vücut hücrelerinin tiroide saldırdığı ve zarar verdiği otoimmün bir durumdur. Bu aynı zamanda kalıtsal bir durumdur.
- Doğum sonrası Tiroidit: Bu durum doğumdan sonra kadınların %5 ile %9’unda görülür. Genellikle geçici bir durumdur.
- İyot eksikliği: İyot, tiroid tarafından üretmek için kullanılır. İyot eksikliği, dünya çapında birkaç milyon insanı etkileyen bir sorundur.
- Çalışmayan bir tiroid bezi: Bazen tiroid bezi doğumdan itibaren düzgün çalışmaz. Bu, yaklaşık 4000 yeni doğandan 1’ini etkiler. Tedavi edilmezse, çocuğun gelecekte hem fiziksel hem de zihinsel sorunları olabilir. Tüm yeni doğanlara tiroid fonksiyonlarını kontrol etmek için hastanede kan testi yapılmalıdır.
Hipertiroidi yapan durumlar:
- Graves Hastalığı: Bu durumda tiroid bezinin tamamı aşırı aktif olabilir ve çok fazla hormon üretebilir. Bu soruna yaygın toksik guatr da denir.
- Nodüller: Hipertiroidi, tiroid içinde aşırı aktif olan nodüllerden kaynaklanabilir. Tek bir nodül toksik otonom çalışan tiroid nodülü olarak bilinirken, birkaç nodülü olan bir bez toksik multinodüler guatr olarak isimlendirilir.
- Tiroidit: Bu bozukluk ağrılı alabilir veya hiç hissedilmeyebilir. Tiroiditte, tiroid orada depolanan hormonları serbest bırakır. Bu birkaç hafta ya da ay sürebilir.
- Aşırı iyot: vücudumuzda çok fazla iyot (tiroid yapmak için gereken mineral) olduğunda, tiroid ihtiyaç duyduğundan daha fazla miktarda tiroid hormonu üretir. Bazı ilaçlarda özellikle de kalp ilaçlarında aşırı miktarda iyot bulunur.
Tiroid Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak vücutta gerçekleşen fonksiyonları sağlayan T3 olarak bilinen Triiyodotironin ve T4 olarak bilinen tiroksin hormonlarının kontrolünden sorumludur. Bu işlevi yerine getirememesi durumunda pek çok sağlık sorununa neden olabilir. Buna karşı bir çok belirti de karşımıza çıkabilir. Bunlar;
- Yorgun olma durumu
- kilo alma ve verme de düzensizlik
- Uyku problemleri
- Enerji kaybı, bitkinlik
- Hafıza zayıflığı
- Depresyon
- Konsantrasyon bozuklukları
- Anksiyete
- Kas ağrıları
- Kol ve bacaklarda uyuşma
- Kadınlarda adet düzensizliği
- Cinsel düzensizlik
- Kolesterol düzensizliği
- Tansiyon düzensizliği
- Cilt problemleri
- Sıcak ve soğuk değişimine bağlı problemler
Tiroid Hastalıkları Nasıl Teşhis edilir?
Bazen tiroid hastalığı tanısı koymak zor olabilir çünkü belirtiler diğer hastalıkların belirtileriyle kolayca karışabilir. Hamile ve yaşlılar benzer belirtileri de yaşayabilmektedir. İlgili uzmana giderek Kan testleri, görüntüleme yöntemleri ve fiziksel muayene ile tiroid hastalık tanısı konabilir.
Tiroid Hastalıkların Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Bu gibi hastalıklarda temel amaç tiroid hormonu seviyesini normale döndürmektir. Bu çeşitli şekillerde yapılabilir ve her özel tedavi durumunuzun nedenine bağlı olacaktır.
Hipotiroidi varsa tedavi seçenekleri şunlardır;
- Anti-tiroid ilaçlar: Bu tip ilaçlar tiroid hormon yapımını engeller.
- Radyoaktif iyot: Bu tedavi, tiroid hücrelerine zarar vererek yüksek düzeyde tiroid hormon üretilmesini engeller.
- Beta bloker ilaçlar: Bu ilaçlar vücuttaki hormon miktarını değiştirmez ancak belirtileri aza indirgemeye yardımcıdır.
- Cerrahi: Bu yöntem diğer ilaç tedavilerine göre daha kalıcıdır. Tiroid cerrahi müdahaleler ile çıkarılablir bu durum ise hormon üretimini engelleyecektir. Dolayısıyla bu şekilde tedavi edilen hastalar hayatlarının geri kalanını tiroid replasman terapisi ile devam ettirmek zorunda kalacaktır.
Hipertiroidi varsa tedavi seçenekleri şunlardır;
- Tiroidi yerine koyma tedavisi: Bu ilaçlar, tiroid hormonlarının vücuda geri eklemenin bir yoludur. Ve bu yol insan yapımı yani sentetik bir yoldur. Yaygın olarak kullanılan ilaçların başında Levotiroksin gelir. Bu ilacın kullanımı hastalığın kontrolünde son derece önemlidir ve hastalar normal hayatlarını bu şekilde devam ettirebilmektedirler.
Tiroid Nedir, Neden Olur? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Neler? İle İlgili Videolar:
