Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği Nedir? Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın onayıyla Resmi Gazete’de duyurulan yönetmelikle, 24 yıl boyunca uygulanan “Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü” artık geçerli değil. Bu kararla birlikte, yerine “Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği” yürürlüğe girdi.
22 Mayıs 2024 tarihli ve 32553 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, 1990 yılından beri uygulanan “Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü” yürürlükten kaldırıldı. Artık bu tüzüğün yerine “Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği” geçerli olacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayıyla yürürlüğe giren yeni seferberlik ve savaş hali yönetmeliği, seferberlik ve savaş haline dair bazı değişiklikler getirdi.
Resmi Gazete’de yayınlanan karar şu şekilde;
“24/5/1990 tarihli ve 90/500 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü”nün yürürlükten kaldırılmasına ve ekli “Seferberlik ve Savaş Hâli Yönetmeliği’nin yürürlüğe konulmasına, 4/11/1983 tarihli ve 2941 sayılı Seferberlik ve Savaş Hali Kanununun 19 uncu maddesi ile 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanununun 57’nci maddesi gereğince karar verilmiştir.”
Kararın tamamını okumak için TIKLAYABİLİRSİNİZ!
Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği İle Neler Değişti?
Seferberlik ve savaş hali, bunların henüz ilan edilmediği ancak savaş gerektirecek durumların ortaya çıktığı gergin ve buhranlı dönemlere yönelik eylem planı ve hazırlıkları düzenliyor. Yönetmeliğe göre, savaş gerektirecek bir durum, ayaklanma ya da vatana veya Cumhuriyete karşı kuvvetli bir kalkışma meydana gelirse bu yönetmelik Cumhurbaşkanı kararı ile uygulamaya girecek.
Ülkenin ve milletin bölünmezliğini tehlikeye atan eylemler ortaya çıkarsa Cumhurbaşkanı, genel veya kısmi seferberlik ilan edecek. Seferberlik kararı hemen Resmi Gazete’de yayımlanacak ve aynı gün içinde TBMM’nin onayına sunulacak.
Yeni yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte, Bakanlar Kurulu tarafından 1980 yılında yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri lojistik seferberlik hazırlıkları yönetmeliği, 1991 yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri personel seferberliği yönetmeliği ve 2010 yürürlüğe konulan yedek personel erteleme yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı. Mevzuatta yürürlükten kaldırılan seferberlik ve savaş hali tüzüğüne yapılan atıflar, artık bu yönetmeliği kapsayacak şekilde düzenlenecek.
Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği Maddeleri
Seferberlik ve savaş hali yönetmeliği maddelerinden bazıları şu şekildedir;
Yönetmeliğin Amacı ve Kapsamı
Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği, ülkenin güvenliğini koruma amacı güder. Seferberlik ve savaş durumlarında devletin ve halkın nasıl organize olacağını belirtir. Yönetmelik, askeri ve sivil kaynakların etkili kullanımı üzerinde durur. Ayrıca halkın seferber edilmesini ve ulusal savunma stratejilerinin uygulanması gibi bir dizi konuya da kapsar.
Yasal Dayanak ve Karar
Yeni yönetmelik, önceki yönetmeliği değiştirerek, 24 Mayıs 1990 tarihli ve 90/500 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konmuştur. Bununla birlikte, 4 Kasım 1983 tarihli ve 2941 sayılı Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu ile 25 Haziran 2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun ilgili maddelerine dayanarak hazırlanmıştır.
Yönetmeliğin İçeriği
Yönetmelik pek çok önemli hususa dayanmaktadır;
Askeri ve Sivil Kaynakların Kullanımı
Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği, savaş ve acil durumlarda sivil ve askeri kaynakların nasıl kullanılacağını anlatmaktadır. Halkın, kamu kurumlarının ve silahlı kuvvetlerin koordinasyonunu belirtlemektedir.
Halkın Seferber Edilmesi
Olası bir seferberlik anında halkın nasıl organize olacağı, hangi görevlerin tebliğ edileceği ve gerekli eğitimlerin nasıl yapılacağı gibi bazı konular bu yönetmelikte açıklanmıştır.
Ulusal Savunma Stratejileri
Bu yönetmelik, ulusal savunma stratejilerinin nasıl uygulanacağını ve nasıl etkin olacağını da ele almaktadır. Tüm savunma mekanizmalarının koordinasyonunu ve entagrasyonunun da kapsamaktadır.
Seferberlik ve Savaş Hali Yönetmeliği İle İlgili Videolar
