Pareto Kuralı (80/20 Kuralı) Nedir? Pareto Analizi Nasıl Yapılır?
80/20 kuralı olarak da bilinen pareto kuralı, yaklaşık yüz yıl önce İtalyan matematikçi ve ekonomist Vilfredo Pareto tarafından ortaya atılmıştır. Pareto, 19. yüzyılda İngiltere ekonomisi üzerine yaptığı çalışmalar sonucunda servetin %80’inin halkın %20’sine ait olduğunu keşfetmiştir.
Bu keşfin ardından, kendi ülkesi İtalya ve diğer ülkelerde de benzer bir durumun mevcut olduğunu fark etmiştir. Ancak o dönemde, bu durumun nedenlerini tam olarak açıklayamamıştır. Yıllar sonra George Zipf ile Joseph M. Juran, bu teoriyi yeniden ele alarak Pareto ilkesi kavramını daha da önemli hale getirmiş ve Vilfredo Pareto’ya ithafen literatüre onun adı ile geçirmiştir.
Pareto Kuralı Verimlilik İçin Neden Önemlidir?
Pareto kuralı, iktisadi alanda keşfedilmiş olsa da, hayatın birçok alanında uygulanabilir. Bu ilkeyi öğrenmek ve hayatınızda uygulamaya geçirmek, size az bir çaba harcayarak çok sayıda işi başarma imkanı sağlayabilir.
Ayrıca Pareto optimumu, problemlerin altında yatan nedenleri belirlemek ve bu nedenleri listelemek için de faydalıdır. Problemlerin oranlarını ve önem derecelerini gözlemlemek ya da bir takım çalışmasına yön vermek için de kullanılabilir.
Eğer bir şirket ya da işletme sahibiyseniz, pareto kuralı sayesinde gelirlerinizin %80’ini müşterilerinizin %20’sinin oluşturduğunu bilerek, bu %20’lik kısmı oluşturan müşterilere odaklanarak, onları memnun etmeye çalışarak gelirinizi artırabilirsiniz.
Eğer bir öğrenciyseniz, sınava çalışacağınız konuların %20’sine odaklanarak sınavda karşılaşabileceğiniz konuların %80’ini başarılı bir şekilde tamamlayabilirsiniz. Bu örnekleri kendinizin yaşantısına uyarlayarak, Pareto ilkesi sayesinde dezavantajları avantaja dönüştürebilirsiniz.
Pareto Analizi Nedir?
Pareto analizi, bir problemin kaynaklarının belirlenmesinde kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, kontrol çizelgeleri veya başka veri toplama araçları ile şekillendirilen bir şema kullanılarak uygulanır. Bu şema, kişilere, problemleri önem derecelerine göre sıralama konusunda yardımcı olur. Bu sayede, en önemli problemler belirlenerek, gereken önlemler alınabilir.
Pareto analizi özellikle iş akış süreçlerindeki sorunları tespit etmek için yöneticilere büyük faydalar sağlar. Pareto verileri, iki farklı şekilde analiz edilir. Bunlardan birincisi, Pareto sayım analizidir. Bu yöntemde, hangi kategorinin en çok tekrarlandığı belirlenir ve analiz, bu kategorilerin sıklıklarına göre yapılır.
Pareto maliyet analizi ise, maliyet kategorilerinin önem sıralamasını belirlemek için kullanılır. Bu analizde, maliyetlerin ne kadar pahalı olduğu belirlenir ve sıralama buna göre yapılır.
Pareto Analizi Nasıl Yapılır?
Pareto analizi, önemli problemleri önemsiz olanlardan ayırmak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemi uygulamak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- İlk olarak üzerinde çalışılacak sorunu belirleyin.
- Sorununuzun hangi kategorilere ait olduğunu belirleyin ve bu kategorileri en önemlisinden en az önemlisine doğru sıralayın.
- Sorunuza uygun bir ölçüm birimi seçin.
- Gerekli bilgileri toplayın.
- Toplanan bilgileri listeleyin.
- Şemanızı çizin ve son değerlendirmeye geçin.
Bu adımları takip ederek Pareto analizini başarılı bir şekilde uygulayabilir ve sorununuzun önemli nedenlerine odaklanabilirsiniz. Pareto analizi özellikle iş akış sürecindeki problemleri tespit etmede yöneticilere büyük faydalar sağlar ve doğru bir şekilde uygulanması işletmelerin daha verimli hale gelmesine yardımcı olabilir.