Kanola Yağı Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?
Kanola Yağı Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir? Kanola yağı, Brassica ailesine ait çeşitli yağlı tohumlardan elde edilen bir yağdır. Genel olarak Kuzey Amerika’da yetiştirilir. Ülkemizde de yetiştirilmektedir. Bu amaçla kullanılan çeşitli tohumlar, toksik erusik asit ve glukozinolatların yüzdesini sırasıyla %2’den ve 30 mol/g’den daha aza düşürmek için özel olarak yetiştirilmiş bir kültür bitkisidir.
Kanola yağı, yemek pişirmek için ve salata soslarında olduğu gibi çiğ kullanım için en sağlıklı bitkisel yağ olarak yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Ülkemizde zeytinyağı üretimi çok iyi seviyelerde olduğu için çok rağbet görmemektedir. Fakat kullanan insanlar vardır. Düşük doymuş yağ içeriği, pek çok diyette katı yağ ve tereyağı yerine güvenli bir alternatif olarak benimsenmesine sebep olmuştur.
Kanola Yağı Faydaları Nelerdir?
Kardiyovasküler Yönden Faydaları
Kanola yağı kullanımının, yüksek tekli doymamış yağ asitleri (MUFA) içeriği sebebi ile, birçok araştırmacı tarafından genel olarak kardiyovasküler sistem için faydalı olduğu belirtilmiştir. Kanola yağı aşağıdaki durumlar için de faydalı olduğu bilinmektedir.
- Plak oluşumunun habercisi olarak kabul edilen LDL kolesterolün oksidasyon seviyesini azaltma
- Kandaki çeşitli yağ ve lipoprotein seviyelerinin düzenleme
- İnsülin duyarlılığında iyileştirme
Diğer Faydaları
Bazı araştırmacılar, kanola yağının doymuş yağlar ile ikame edildiğinde, diğer mekanizmalar yoluyla sağlığı iyileştirme görevi gördüğünü belirtmektedir. Bunlar, kanser insidansında ve iltihaplanmada azalma, daha düşük yağ birikimi ve erken doyma hissi gibi durumları içerir.
Bu öneriler, hipotez lehine ve aleyhine kanıt sunan çalışmalar ile beraber açık kanıtlarla desteklenmemektedir. Kanola yağının diğer bitkisel yağlara ve hatta doymuş hayvansal yağlara tercih edilen bir diyet yağı kaynağı olarak üstünlüğünü kanıtlamak için daha çok bilimsel çalışmaya ihtiyaç vardır.
Kanola Yağının Zararları ve Potansiyel Tehlikeleri
Kanola yağının da bazı zararları ve potansiyel tehlikeleri vardır. Kolza çekirdeklerinden yüksek ısı koşulları altında yağ çıkarmak için hekzan gibi potansiyel olarak toksik kimyasalların kullanılması tartışılmayacak kadar zararlıdır. Bu şunlara yol açabilir;
- Üründe kalan heksan izleri
- Değerli besinlerin kaybı
- Omega-3 linolenik asidin trans-izomerlerinin üretimi
Bu yağ, diğer rafine bitkisel yağlar gibi hafif, kokusuz ve tatsız bir yağ üretmek için ağartma, koku giderme, rafine etme, zamk giderme vb. işlemlere tabi tutulur. Tüm bunlar, kanola yağının besin değerlerini kötü yöne değiştirebilir.
Organik ve soğuk preslenmiş ya da ekspeller ile preslenmiş kanola yağları, bu nedenle ısıyla işlenmiş heksanla ekstrakte edilmiş yağa tercih edilir. Kanola yağları ile ilgili tartışmalı bulgular da bulunmaktadır.
Kanola yağının kandaki toplam yağları azalttığı bilinmektedir. Bununla birlikte, yapılan bir araştırmada, kanola yağı alımının, tuz alımı yokken antioksidan aktiviteyi azalttığını, kolesterol seviyelerini yükselttiğini ve böylece kardiyovasküler hastalık riskini artırdığını göstermiştir.
50 yıl önce yapılan bir araştırmaya göre, doymuş yağın azaltılmasıyla toplam ve LDL kolesterol seviyeleri düşürüldüğünde, kardiyovasküler kaynaklı ölümlerin azalması açısından çarpıcı bir fayda olmadığını göstermiştir.