Kan korkusu, hemofobi ya da hematofobi olarak bilinen, özel bir fobi türüdür. Diğer fobilerden farklı özelliklere sahiptir. Bu korku, iğne, kan ve yaralanma ile ilişkilidir. Bu fobiye sahip olan kişiler genellikle bayılma gibi durumlarla karşılaşırlar. Ayrıca, kan korkusu olan bireylerde, ambulans sireni sesi duymak, ameliyat veya kan kelimesini duymak gibi durumlar da bayılma hissine neden olabilir.
Halk arasında bu durum “kan görmeye dayanamamak” olarak da bilinir. Kanla karşılaşıldığında, bu kişilerde panik olma eğilimi yaygındır. Kan görmeyle ilgili doğal bir rahatsızlık duymak normaldir. Ancak, kan korkusu olan kişiler, kanla karşılaştıklarında aşırı ve mantık dışı bir rahatsızlık hissederler.
Kan Korkusu Belirtileri Nelerdir?
Kan korkusu olan bireylerde, belirtilerin ortaya çıkması için kanla doğrudan temas etmek gerekmemektedir. Kan görme veya kanla ilgili kelimelerin duyulması, hatta televizyonda kan görme, belirtilerin ortaya çıkması için yeterli olabilir. Bu tür durumlarla karşılaşıldığında, kişilerde bazı fiziksel ve duygusal belirtiler ortaya çıkabilir. Kan korkusu belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
Fiziksel Belirtiler
- Baş dönmesi ve sersemlik
- Nefes almada zorlanma
- Kalp çarpıntısı
- Titreme
- Çok fazla terleme
- Mide bulantısı
Psikolojik Belirtiler
- Endişe (kaygı)
- Panik hali
- Kanın bulunduğu ortamda kaçma isteği
- Kontrolü kaybetme
- Bayılma hissi
- Güçsüz ve halsiz hissetmek
Kan Korkusu Nedenleri Nelerdir?
Bir kişide kan korkusunun ortaya çıkabilmesi için bazı nedenler öncü olabilir. Bu nedenler genel olarak şunlardır;
Genetik etkenler: Fobilerin oluşumunda rol oynayan genetik yatkınlık önemlidir, bunlardan biri de kan fobisidir. Aile üyelerinden birinin kan fobisine sahip olması, diğer bireylerde benzer bir durumun ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir.
Anne ve babanın endişeli olması: Bir kişi, çocukluğunda çevresinde ve ailesinde kan korkusu yaşayan bireyler olduğunu gördüğünde, kendi kan korkusunun gelişmesi muhtemeldir.
Korumacı aile yapıları: Aşırı korumacı ailelerin çocuklarında çeşitli fobiler gelişebilir; bunlardan biri de kan korkusudur.
Travmalar: Genellikle çocukluk döneminde yaşanan olumsuz travmatik olaylar, ilerleyen yaşlarda fobilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Örneğin, kaza gibi olumsuz deneyimler ilerleyen dönemlerde kişide kan korkusu oluşumuna zemin hazırlayabilir.
Kan Korkusu Tedavisi
Kan korkusu tedavisi çeşitli terapi yöntemleri ile birlikte aşılabilir bir korkudur. Genel olarak kan korkusu tedavisinde kullanılan terapi yöntemleri şunlardır;
Maruz Bırakma Terapisi
Maruz borakma terapisi, fobilerle başa çıkmak ve onları yenmek için son derece etkili bir yöntemdir. Bir psikolog veya terapist rehberliğinde, hastanın güvenliğinin sağlandığı bir ortamda, kademeli olarak korkulan nesneyi hatırlatmak ve daha sonra doğrudan maruz bırakmak suretiyle tedavi uygulanır. Bu süreçte terapist, hastaya başa çıkma stratejilerini öğretir.
Bilişsel Davranış Terapisi
Bu terapi yönteminde, kişinin kan fobisinin kökeni olan düşünceler ve inançlar belirlenir. Hasta ile görüşülerek sorular sorulur ve korkuları hakkında detaylı bilgi alınır. Korkulara alternatif bir bakış açısı sunulur. Yeni bir perspektif kazanan hasta, algılarını değiştirir ve korkularından uzaklaşabilirler.
Duyarsızlaştırma Terapisi (EMDR)
Bu terapide, hastanın geçmişte yaşadığı olumsuz deneyimlere karşı duyarsızlaşması amaçlanır. Travma hatıraları açığa çıkarılır ve olumsuz düşüncelerin yerine olumlu düşünceler yerleştirilmeye çalışılır.
Ayrıca, olası stresli durumlarla başa çıkma becerilerini geliştirmek için nefes ve meditasyon egzersizleri öğretilir. Bu, ani durumlara karşı daha iyi hazırlıklı olmalarını sağlar.
Kan Korkusu ile İlgili Videolar
