Kabotaj Bayramı Nedir? Hangi gün kutlanır? Kabotaj kelime anlamı olarak, denizcilik manasına gelmektedir. Kabotaj Bayramına, kısaca denizcilik bayramı denilebilir.
Özellikle ülkelerin sadece kendi vatandaşları için limanlarında çeşitli ayrıcalıklar tanıdıkları kabotaj kanunları ile, ülkemizde de bir çok vatandşına çeşitli ayrıcalıklar tanınmaktadır. Kabotaj Bayramında hem bu tanınan ayrıcalıklar hem de limanların mülkiyeti ve özgürce kullanılması her yıl Denizcilik ve Kabotaj Bayramı adı altında 1 Temmuz‘da ülkemizin genellikle sahili bulunan illerinde coşkuyla kutlanmaktadır.
Deniz ticaretlerinde mülkiyet hakkı, ülkelerin bağımsızlık sembollerinden biridir. Osmanlı Devleti, yabancı devletlere tanıdığı kapitülasyonlar ile, yabancı ülke gemilerine liman kullanma hakkı tanımıştı. Tanınan bu kabotaj ayrıcalığı, Lozan Barış Antlaşmasıyla 1923 yılında tamamen kaldırılmış ve yabancılara tanınan bu haklar da artık izne tabi olmuştu. 20 Nisan 1926 yılında kabul edilen Kabotaj Kanunu, 1 Temmuz 1926 tarihinde yürürlüğe girdi.
KABOTAJ KANUNU NEDİR?
TÜRKİYE SAHİLLERİNDE NAKLİYATI BAHRİYE (KABOTAJ) VE LİMANLARLA KARA SULARI DAHİLİNDE İCRAYI SAN’AT VE TİCARET HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası : 815
Kabul Tarihi : 19/4/1926
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 29/4/1926 Sayı : 359
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 3 Cilt : 7 Sayfa : 759
Madde 1 – Türkiye sahillerinin bir noktasından diğerine emtia ve yolcu olıp nakletmek ve sahillerde limanlar dahilinde veya beyninde cer ve kılavuzluk ve her hangi mahiyette olursa olsun bilcümle liman hidematını ifa etmek yalnız Türkiye sancağını hamil sefain ve merakibe munhasırdır. Ecnebi sefaini ancak memaliki ecnebiyeden almış oldukları yolcu ve hamuleyi Türk liman ve limanlarına ihraç ederler ve Türk liman ve limanlarından ecnebi liman ve limanlarına gidecek yolcu ve hamuleyi de alırlar.
Madde 2 – Nehirler ve göller ve marmara havzasiyle boğazlarda bilumum kara sulariyle kara sularına dahil bulunan körfez, liman koy ve sairede vapur, romorkör istimbot, motörbot, mavna, salapurya, sandal, kayıt velhasıl makine, yelken, kürek ile müteharrik merakibi kebire ve sagire ile tarak, prizman, maçuna, algarina, şat ve her nevi nakliye ve su dubaları limyo, sefaini tahlisiye ve emsali ile şamandıra, sal gibi sabit ve sabih vesait bulundurmak ve bunlarla seyrüsefer ve nakliyat icra etmek suretleriyle ticaret hakkı Türkiye tebaasına munhasırdır.
Madde 3 – Kara suları dahilinde balık, istridye, midye, sünger, inci, mercan, sedef ve saire saydı, kum ve çakıl ve
saire ihracı ve gerek sathı bahirde ve gerek ka’rı bahirde mevcut kazazede sefain ve merakiple enkazı metrukenin ihraç ve tahlisi dalgıçlık, arayıcılık, kılavuzluk, deniz bakkallığı, bilcümle Türk vesait ve merakibi bahriyesi derununda kaptanlık, çarkçılık, katiplik, tayfalık ve amelelik ve saire icrası ve iskele, rıhtım hammallığı ve bilümum deniz esnaflığı icrası Türkiye tebaasına munhasırdır. (Ek cümle: 30/5/2013-6491/27 md.) Ancak, petrol hakkı sahibi yabancılar da Türk kara suları dâhilinde petrol arama ve üretim faaliyetlerini icra edebilirler.
Madde 4 – Hükümet, muvakkaten ve hiç bir hak temin etmemek şartiyle ecnebi tahlisiye gemilerinin ve petrol
arama ve üretim faaliyetlerinde kullanılan deniz vasıtalarının icrayı sanat etmelerine ve Türk tahlisiye gemilerinde ecnebi mütehassıs ve kaptan ve tayfa istihdamına müsaade edebilir.(1)
______________
(1) 30/5/2013 tarve 6491 sayılı Kanunun 27 nci maddesi ile bu fıkrada yer alan “ecnebi tahlisiye gemilerinin” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve petrol arama ve üretim faaliyetlerinde kullanılan deniz vasıtalarının” ibaresi eklenmiştir.
Kanun Kaynak : http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.815.pdf
Ülkemizde her yıl 1 temmuz gününde çeşitli şenliklerle kutlanan Kabotaj Bayramının Pazar gününe denk gelmesi sebebiyle yapılan kutlamalar katılım çok yoğun olarak gerçekleşti.
Antalya’nın Kumluca ilçesinde de çeşitli etkinliklerle kutlandı. Yağlı direkten bayrak alma yarışı düzenlenen şenliklerde protokolden bir çok önemli isim de katıldı.
Yine etkinlikler kapsamında İstanbul’un çeşitli semtlerinde de etkinlikler yapılıyor. 92. si düzenlenen Denizcilik ve Kabotaj Bayramı bu sene Beşiktaş sahilinde düzenlendi. Barbaros Hayrettin Paşa anıtının önündeki törene İstanbul Valisi Vasip Şahin, İstanbul Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Denizcilik Müsteşarı Suat Hayri Aka, Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır ile çok sayıda vatandaş katıldı.
Protokol katılımcılardan yapılan açıklamalarda, denizciliğin önemine dikkat çekildi. Geleceğin planlanmasında ve ticari ilişkilerde denizciliğin büyük payının olduğuna dikkat çekilerek, gelecekte denizciliğin geliştirilmesi için gayret edileceği de bildirildi.
