Haki rengi, öncelikli olarak ülkelerin orduları tarafından tercih edilen, askeri üniformaların araziye uygun renk tonunu belirleyen ana renktir. Bu rengin tercih edilmesi, her ne kadar günümüzde çokça başvurulan bir yöntem olsa da, geçmiş zamanlarda güçlük çıkarttığı zamanlar da olmuştur.
Haki Renk Nedir?
Askeri üniformaların gösterişli, şatafatlı ve farklı renklerde olduğu zamanlarda, haki rengin çok fazla kullanılmadığı görülmektedir. Özellikle orduların birbirlerine üstünlük kurmasının, üniformanın rengine ve şekline göre oluştuğu dönemlerde, haki renk çok tercih edilmemiştir. Bir zaman, kılıç kalkanla yapılan birçok savaşta, gösterişli üniformalar giyen askerlerin, düşman üzerinde demoralize etki yarattığı da bilinmektedir.
Ancak Savaş teknolojileri farklılaştıkça ve geliştikçe, özellikle de ateşli silahların çatışma sıralarında kullanılabilmesinden ötürü gösterişli ve renkli üniformaların kolay hedef haline geldikleri acı tecrübeler ile sabit olmuştur.
Değişen savaş koşullarının sonrasında, günümüzde de kullanıldığı gibi askerler savaşmış oldukları arazinin şartlarına uygun olarak giyinmeye ve yalnızca ihtiyaç duymuş oldukları teçhizatı taşıma yoluna gitmişlerdir. Üniformalarda tercih edilen haki renk ise, tarihte ilk kez İngilizler tarafından, 50’li yıllarda kullanılmıştır.
Haki Rengin Tarihçesi
Beyaz üniformaların üstüne çamur ve toz sürdükten sonra, biraz da çay rengi ile boyanmış olan üniformalar, gölgeli kahverengi halini almıştır. Toprak rengine dönüşmüş olan bu renge Hint dilinde “toprak rengi” anlamında kullanılmakta olan “Khaki” adı verilmiştir. Bu ad günden güne dilimize “haki” olarak evrilmiştir.
Haki renkli üniformalar, tercih edildikleri dönemlere göre de birtakım değişikliklere uğramışlardır. Gerek Amerikan ordusunun özel görevler için yoğun olarak tercih nedenlerinden olan haki renk, gerekse Birinci Dünya Savaşı’nda savaşında farklı birçok cephede ihtiyaç duyulmuş olan haki renk, birbirlerinden ton olarak farklılıklar göstermektedir. 30’lu yıllara dek kullanılmakta olan renklerin işlenmiş olduğu kumaşlar, sert ve ergonomik bir yapıda olmaması nedeniyle sonraki yıllarda birtakım değişikliklere uğramıştır.
Haki Renk ve Ressamlar Arasındaki İlişki Nedir?
1932 yılında, pamuktan üretilmiş olan bir kumaş türü, çok uzun yıllar askeri üniformalarda kullanılmıştır. İkinci Dünya Savaşı yıllarına ise bu kumaş türü çokça tercih edilmiş ve ergonomik açıdan oldukça rahat bir giysi olarak emsallerinden bir adım öne çıkmıştır.
Renk tonlarının tamamıyla oturması ve kullanım rahatlığı konularında belirli aşamalar kaydedildikten sonra, sıra aynı safta ve sırada bulunan askerlerin birbirini tanıması konusuna gelmişti. Bu durumda kullanılacak olan renk tonlarının farklı olması düşüncesi bir adım öne çıkmıştı. Üniforma desenleriyle ilgili, özellikle İngiliz ve Fransız ordularının ressamlar ile çalışması konunun ne denli önemli olduğunu da ortaya koymaktadır.
Haki rengin askerleri kamufle etmesinden ötürü kavram olarak “kamuflaj” anlamında da kullanılmasının ana kökeni, hayvanlar tarafından fark edilmek istenmeyen avcılara kadar dayanmaktadır. Saklanmak ve gizlenmek niyetinde olan avcılar, askerlerden çok önce bu tekniği düşünüp uygulamışlardır.
