Fırtına Nedir? Fırtınadan Nasıl Korunulur?
Belirli bir hız eşiğini aşarak şiddetle esen rüzgarlara fırtına denilmektedir. Bir rüzgarın fırtına olarak kabul edilebilmesi için, rüzgar hızının meteoroloji tarafından belirlenen verilerin üstünde olması gerekmektedir. Rüzgarın hızı, bulunduğu çevreye göre değişiklik gösterebilir. Denizde, dağlarda, yaylalarda ya da şehirlerdeki rüzgarların hızı, çevresel koşullara bağlı olarak farklılık gösterebilir. Örneğin, 34 knot / 8 beaufort üstü bir rüzgar hızı gözlemlendiğinde, bu duruma fırtına denilmektedir.
Fırtına Nasıl Oluşur?
Dünya atmosferinde iki temel basınç bölgesi bulunduğu genel olarak bilinmektedir. Bunlar yüksek basınç alanlar ve alçak basınç alanlardır. Bu basınç bölgeleri, rüzgar oluşumu üzerinde kritik bir rol oynamaktadır. Yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru yatay yönde hareket eden hava kütlelerine ise rüzgar adı verilmektedir. Ancak, bu hava hareketinin normalden daha hızlı bir şekilde gerçekleştiği durumlarda, bu rüzgarın fırtınaya dönüşebileceğini belirtebiliriz.
Fırtınaların temelinde rüzgar etkisi bulunsa da, fırtına oluşumunu etkileyen diğer atmosferik faktörler de bulunmaktadır. Bu bağlamda, kar, yağmur, dolu gibi hava olaylarının da fırtınaların oluşumunda önemli bir rol oynadığı bilinmektedir. Rüzgarın hızı 60 kilometre hızı veya daha fazla olduğunda, bu durum bir fırtına oluştuğunu gösterir. Bu hız zaman zaman 120 kilometre hıza kadar çıkabilir ki bu da son derece şiddetli ve yıkıcı bir fırtınaya işaret etmektedir.
Deniz ve okyanus bölgelerinde fırtınalar daha şiddetli olma eğilimindedir, çünkü hava kütleleri su yüzeyiyle temas eder ve bu etkileşim daha yoğun bir fırtına oluşumuna neden olabilir. Karasal bölgelerde oluşan rüzgarların en büyük kaynağı ise diğer hava olaylarıdır. Örneğin, yağmur veya karla birlikte gelen rüzgarlar, fırtına oluşumuna katkıda bulunabilir.
Fırtınadan Nasıl Korunulur?
Fırtınadan Önce:
- Fırtına uyarılarını internet ve televizyon üzerinden takip etmek önemlidir.
- Dışarıda bulunan merdivenler, bahçe mobilyaları gibi serbest nesneleri ya da pencere camlarını kırarak içeri girebilecek herhangi bir şeyi güvence altına almalısınız.
- Kapıları ve pencereleri, özellikle evin rüzgarın etkisine açık tarafında bulunanları, ayrıca garaj kapıları gibi büyük kapıları kapatmalı ve bunları güvenli bir şekilde kilitlemelisiniz.
- Eğer mümkünse araçlarınızı kapalı bir yere park edin. Binalardan, ağaçlardan ve duvarlardan uzak bir konumda bulundurmanız olası zararı engel olur.
- Çatı katı veya tavan arası kapılarını sıkıca kapatın ve kilitlerini kullanarak güvenli bir şekilde emniyete alın.
- Eğer pencerelerde panjur veya kepenk varsa, bu kapalı olduğundan ve güvenli bir şekilde bağlandığından emin olun.
- Bacalar uzun ve bakımsız durumdaysa, mümkün olan en iyi şekilde sağlamlaştırmaya çalışın.
- Afet durumları için bir ilk yardım çantasını yanınıza almayı unutmayın.
Fırtına Sırasında:
- Öncelikle, mümkünse içeride kalmaya özen gösterin.
- Eğer dışarı çıkmak zorunda kalırsanız, binalara ve ağaçlara yakın bölgelerde bulunmaktan kaçının.
- Duvarlar ve çitlerin korunaklı tarafından uzak durmalısınız. Zira korunaklı taraftan gelen nesnelerin sizi etkileyebileceğini unutmayın.
- Fırtına devam ederken oluşan hasarı onarmak için dışarı çıkmaktan kaçının.
- Evinize giriş yaparken ve çıkarken kapıları arkadan kapatmayı ve güvenli yol rotalarını tercih etmeyi unutmayın.
- Lütfen içerideki kapıları yalnızca gerektiğinde açın ve ardından iyice kapatmayı unutmayın.
- Eğer fırtınanın etkisi altında köprüler veya viyadükler gibi yolları kullanmanız gerekiyorsa, son derece dikkatli olun. Yolculuğunuzu ertelemek ya da alternatif güzergahlar araştırmak gibi önlemleri düşünün.
- Eğer yüksek bir araç kullanıyorsanız ya da bir yüksek aracı çekiyorsanız, daha da dikkatli olmalı, hızınızı azaltmalı ve yandan gelen rüzgara özellikle dikkat etmelisiniz.
Fırtınadan Sonra:
- Yerde bulunan ya da hala sallanan elektrik ve telefon kablolarına kesinlikle dokunmaktan kaçının.
- Duvarlara, binalara ve ağaçlara yakın alanlarda dolaşırken, fırtınanın bu yapıları zayıflatabileceğini unutmamak önemlidir.
- Komşularınızın ve yakınlarınızın güvende olduğundan emin olun. Gerekli onarımlar için yardımcı olarak destek sağlayın.