Aşk denince ilk aklıma gelen kalptir. Hatta gözünüzün önünde kalpler uçuşmaya bile başlayabilir. Peki aşık olunca midenizde kelebekler uçuşmasına sebep olan kalbimiz mi yoksa beynimiz mi?
Aşık bir beyinde neler olup bitiyor merak ediyor musunuz? Sizler için bu konuyu ele aldık.
Bir kişiye aşık olmanız için pek çok sebep olabilir. Hatta aranızda ilk görüşte aşka inananlar da muhakkak vardır. Eğer şu an aşıksanız sizi aşık eden ne bilemeyiz ama uzmanlara göre insanları aşık eden en baskın kavram çekicilik olarak karşımıza çıkıyor.
Aşık Olmak Beyinde Hangi Bölgeleri Harekete Geçirir?
Beyin üzerine yapılan bazı araştırmalar başta medyal orbitofrontal korteks olmak üzere beynin bazı zevk ve ödül bölgelerinin çekici insan yüzlerinin görüntüsünden etkilendiğini gösteriyor. Kulağınıza her ne kadar hoş gelmese de insan beyni halk arasında ”gözü dışarıda” tabiriyle anlatılacak şekilde tasarlanmıştır.
Bir insana karşı duygusal yakınlık hissetmeye başladığımız anda beynimiz ona sabitlenerek diğer insanları görmezden gelir. Çünkü müjde, aşık olmaya başladınız.
Bu durumda yapılan bazı testler, eniletilamin (PEA) adlı kimyasalın seviyesinin yükseldiğini gösterir. Bazı insanlar bu durumu heyecan patlaması olarak nitelendirebilir. Aynı zamanda kalp atışlarımız hızlanır, iştahımız kaçar, uyku düzenimiz bozulmaya başlar.
Yüzyıllardır Yapılan Uygulamalar
Geçmişte kadınlar çekici olabilmek için bazı güzellik rutinleri uygularlardı. Örneğin güzelavrat otunun suyunu gözlerine damlatarak gözbebeklerini büyütürlerdi.
PEA üretimi aşık bir insan beyninde oluşan değişikliklerden yalnızca biridir. Günümüzde modern teknoloji sayesinde aşık bir beynin daha detaylı incelenebilmektedir.
University College London’da Bilişsel Nöroloji Departmanı’nda görevli araştırmacılar, 17 denek üzerinde çalışarak onların sevgililerinin ve ardından sevgilileri ile aynı cinsten arkadaşlarının resimlerine baktıkları anda beyin taramalarını çekmiştir.
Yapılan deneyde, kişilerin sevgililerinin fotoğrafına konsante olup daldıkları anda, diğer uyaranları kullandığımız medyal insula ve anterior singulatta alanlar olarak adlandırılan alanlarda özel bir faliyet gerçekleştiği görülmüştür. Yazımızın başında da bahsettiğimiz beynin ödül ve haz bölümlerinden olan kaudat nükleus ve putamende de faaliyet görülmekteydi.
Aşık Olmak Dopamin Gibi Kimyasallar Salgılatıyor
Rutgers Üniversitesi’nde görevli Helen Fisher’ın yaptığı araştırmalara göre dopamin ve PEA gibi kimyasalların seviyeleri aşkın ilk aşamalarında zirveye çıkıyor. Bu dönemden sonra neden düşüşe geçtiği ise henüz bilinmiyor.
Beyin sonraları bunları normalden yüksek seviyelerde üretmeyi durdurabilir. Bu durum bazı insanların heyecanın azaldığını hissederek sürekli yeni aşk ilişkilerinin arayışına girmelerinin nedeni olabilir.
Bu kişiler, bir gün kendilerine sonsuza dek yetecek PEA tedarikini sağlayacak, sürekli tahrik edici olarak kalacak ideal partneri bulacakları yanılgısına düşerler.
