Tarihi Çağlar ve Özellikleri Nelerdir?
Tarihi çağlar ve özelliklerine başlamadan önce tarih öncesi çağları bilmekte fayda vardır. Tarih öncesi çağlar;
Taş Çağı, Eski Taş Çağı (Paleolitik)
- Bu çağ insanların yaşadığın en uzun dönem olarak bilinir.
- Avcılık ve toplayıcılıkla sürdürülmüştür.
- Mağara ve ağaçlar barınak olarak nitelendirilmiştir.
- Bu dönemde insanlar toplayıcı-tüketicidir.
Orta Taş Çağı, Yontma Taş (Mezolitik)
- Mağara hayatı, avcılık ve toplayıcılık devam etmiştir.
- Çağın en önemli keşfi, ateştir.
Yeni Taş Çağı, Cilalı (Neolitik)
- İnsanlar tüketici durumundan üretici durumuna geçmişlerdir.
- At, sığır, koyun gibi hayvanlar evcilleştirilmiştir.
- Bitki liflerinden giysiler yapmaya başlamışlardır.
- Su kenarlarında yaşamaya başlamışlardır.
- Tekerlek icat edilmiştir.
Maden Çağı
- Kendi içerisinde Bakır, Demir ve Tunç Çağı olarak üçe ayrılır.
- Üretim oldukça gelişmiştir.
- İlk krallıklar bu dönemde kurulmuştur.
Tarihi çağların başlayışı Sümerlilerin yazıyı icat etmesiyle oluşmuştur. Yazının icadıyla birlikte tüm tarihi olaylar yazılmaya yani kaydedilmeye başlanmıştır. İlk Çağ’da en önemli tarihçe Heredot olarak bilinir.
Tarihi Çağlar
- İlk Çağ (Antik Çağ): M.Ö 3200-M.S 375
- Orta Çağ: 375-1453
- Yeni Çağ: 1453-1789
- Yakın Çağ: 1789- Günümüz
İlk Çağ
Yazının icadıyla başlayan Birinci çağda yani İlk çağda, medeniyetlerin beşiği olarak bilinen Anadolu ve Mezopotamya’da birçok medeniyet kurulmuştur. Bu uygarlıkların başlangıçları Akadlar, Sümerler, Hititler, Asurlular ve Urallardır.
Pers ve Medyan imparatorlukları da Birinci Çağ’da kurulan en büyük ve en gelişmiş uygarlıklar arasındadır. Büyük Göç’e kadar süren Birinci Çağ’da kurulan uygarlıkların çoğu mutlak monarşiler tarafından yönetiliyordu. Bu dönemde insanlar piramitler olarak bilinen görkemli tapınaklar inşa etmişler ve mimarlık alanında ilerlemeler kaydedilmiştir.
Şirkin ilk çağında yazılan ve günümüze kadar ulaşan en önemli destanları şöyle sıralayabiliriz:
- Yaratılış Destanı
- Gılgamış Destanı
- Kumarbi Destanı
İlk Çağ’da felsefe, drama, sözlü edebiyat ve şiir oldukça gelişmiştir. Bu dönemin en önemli filozofları Sokrates, Platon, Demokritos, Aristoteles ve Diogenes’tir. Sopocles ve Euripides, Birinci Çağ’ın en ünlü oyun yazarlarıydı.
Orta Çağ
Kabilelerin göçüyle başlayan Orta Çağ, yaklaşık 1100 yıl sürmüştür. Bu dönem İslam’ın Altın Çağı olarak nitelendirilmiştir. Farabi, Kindi, İbn-i Rüşd, Sadreddin Konevi ve Muhyiddin İbn’ül Arabi’nin eserleri Avrupa dillerine çevrilmiştir.
Ortaçağ boyunca astronomi, tıp, matematik ve geometri gibi alanlar da gelişmiştir. Galileo Galilei, gözlemleriyle Dünya’nın şeklinin bir kare değil, bir jeoid olduğunu kanıtladı. Orta Çağ’da kralın gücü sınırlandırılırken, kilise hem idari hem de ekonomik alanda güç kazandı.
Kurulan mahkemelerde binlerce kişi yargılandı ve idam edildi. Yargıçların baskısı altında Galileo Galilei de dünyanın kare olduğunu söylemek zorunda kaldı.
Yaklaşık 1000 yıl süren Ortaçağ şu şekilde karakterize edilebilir:
- Orta Çağ, Orta Krallık’ın değil derebeylerinin güç kazandığı dönemdi.
- Toplum; soylular, din adamları, burjuvazi ve köylüler gibi sınıflara bölünmüştür.
Orta Çağ’da kurulan devletlerden bazıları şunlardır:
- Doğu Roma İmparatorluğu
- Abbasi Devleti
- Moğol İmparatorluğu
- Osmanlı İmparatorluğu
- Büyük Selçuklu Devleti
Yeni Çağ
Amerika’nın keşfi, yaklaşık 320 yıl süren Yeni Çağ’ın en önemli olaylarından biriydi. Amerika’nın keşfi ile Osmanlı Devleti hem idari hem de ekonomik olarak zayıflamış, Avrupa ülkeleri ise ekonomik olarak güçlenmiştir.
Barutun icadıyla birlikte feodalizm yıkılmış ve yerini mutlak monarşiye bırakmıştır. Avrupa’daki Rönesans ve reformasyon hareketleri, yaklaşık üç asırlık bir dönemi kapsayan Yeni Çağ’ın en önemli olayları arasında yer almıştır.
Yeni dönem 1453 yılında Doğu Roma İmparatorluğu’ndan Fatih Sultan Mehmet liderliğindeki Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğu Roma başkenti Konstantinopolis’i fethiyle başladı. Avrupa Rönesansı’nın başlangıcı veya büyük coğrafi keşifler dönemi de dönemin başlangıç noktası olarak kabul edilir.
Sınıfsal bölünme nedeniyle patlak veren ve daha sonra Avrupa’daki ve dünyadaki tüm ülkelerin tarihini değiştiren Fransız Devrimi ile sona erdi.
Yakın Çağ
Yakın Çağ döneminin, 1789 Fransız İhtilali ile başladığı sanılmaktadır. Bu dönem siyaset, iktisat ve bilim alanlarında önemli gelişmelere sahne olmuş, açık ara en kısa dönem olmasına rağmen en önemli atılımların yaşandığı dönem olarak dikkat çekmiştir.
İçinde yaşadığımız çağ modern çağ olarak nitelendirilmiştir. Fransız Devrimi’nin serpintilerinin ardından, milliyetçi hareketler imparatorlukları yıkmak yerine demokrasiler kurarak dünyayı kasıp kavurdu. Modern zamanlardan beri, modern bilim ve teknoloji alanında büyük bir gelişme dönemi olmuştur.
Tarihi Çağlar ve Özellikleri İle İlgili Videolar
