Şubat ayı balıkları hangileridir? Genel olarak baktığımızda balıklar sadece protein olarak değil, aynı zamanda B1,B2, B3, B6, B12 gibisuda eriyen, A – D vitaminleri gibi yağda eriyen vitaminler yönünden ve de Omega-3 (linolenik asit) ileOmega-6 (linoleik asit) gibi çoklu doymamış yağ asitleri, mineraller, EPA ve DHA bakımından oldukça zengin oluşlarıyla da çok değerli besin kaynaklarıdır.
Yine balıkların bir çoğunda bol miktarda bulunan Omega -3 yağ asitlerinin de, kalp hastalıkları, kardiyovasküler sistem, kanser, bağışıklık sistemi, sinir sistemi, beyin sağlığı üzerinde önleyici ve tedavi edici etkileri bilinmektedir.Uzmanlar, günde 100 gr. balık tüketilmesi halinde, “günlük A Vitamini ihtiyacı” nın %10-15’ inin karşılanacağını, haftada en az iki gün birer porsiyon balık tüketilmesi halinde ise, sağlıklı ve dengeli beslenmek için gerekli olan vitamin, mineral ve yağ asitlerinin alınmasının mümkün olduğunu ifade etmektedirler.
İşte biz de bu yazımızda sizlere şubat ayında çeşitlenen ve hem sağlık açısından pek çok faydası bulunan hem de lezzetiyle sofralarımızı şenlendirecek olan balık türlerine ait detaylardan söz ediyor olacağız. Konuya ilişki videolara ise yazımızın son bölümünde ulaşabilirsiniz.
Şubat Ayı Balıkları Hangileridir? Faydaları ve Pişirme Teknikleri!
Şubat ayı, deniz suyunun soğumasının zirve yaptığı aylardan biri olarak; beraberinde balıkların da lezzetlenmesini getirir. Çünkü şubat ayında soğuk suyun etkisiyle balıklar, daha yağlı ve dolayısıyla da geçmiş diğer aylara göre çok daha lezzetli olurlar. Dolayısıyla deniz balıkları için, yağ seviyesinin yüksekliği ile lezzet artışı paralellik arz eder.
Şubat ayı balıkları biraz daha çeşitlidir. Şubat ayında balıkçı tezgahlarında, marketlerin balık reyonlarında bolca görebileceğimiz ve zevkle tüketebileceğimiz balıkların başlıcaları: Kalkan, Tekir, Hamsi, Mezgit, Levrek, İzmarit, Torik, İstavrit, Mersin, Kefal, Lüfer, Gümüş, Mersin, Uskumru ve Palamut balıklarıdır diyebiliriz.
Kalkan Balığı, tartışmasız olarak Şubat ayının en lezzetli balığıdır dersek abartı olmaz ve mayıs ayının sonuna kadar da leziz bir şekilde tüketilebilir. Lezzet sıralamasında Kalkan Balığından sonra ise; Tekir, İzmarit, Mezgit, Torik, Hamsi, Gümüş, Levrek ve Mersin balıkları da sayılabilir.
Şubat ayı balıkları denince, en bol miktarda bulabileceğiniz balık çeşidi ise, Tekir balığıdır. Diğer yandan Uskumru, Lüfer ve Palamut balıkları ise; bu ayda artık yağını kaybetmeye başlamış olduklarından dolayı, lezzet kaybına uğrayarak tercih listesinin en sonunda yer alırlar.
Öyleyse bu balıkların başlıcalarını inceleyerek; nerede yaşadıklarını, vitamin bakımından zenginliklerini ve daha fazlasını öğrenmeye ne dersiniz?
Şubat Ayı Balıkları: KALKAN BALIĞI:
Kalkan balığı mevsimi, tam olarak şubat ayı ile başlar. Aslında her mevsimde avlanması mümkün olan kalkan balığı bütün sene boyunca yenebilirse de; en lezzetli olduğu zaman, ocak ayının son günlerinden Mart ayının ortalarına kadardır.
Kalkan Balığı ülkemizde çoğunlukla Karadeniz’ de yaşamakla birlikte; Ege Denizi ve Akdeniz kıyıları boyunca, özellikle derin deniz sularında ve kumlu deniz tabanlarında da bulunur. Kalkan, 20-25 metre derinlikte kumlu ve çamurlu zeminde yaşayan, ortalama 50 ila 70 cm boyuna ulaşabilen bir dip balığıdır.
Karadeniz’in çok popüleri olan bu balığın karakteristik özellikleri şöyle sıralanabilir ; düz, yassı ve oval– disk benzeri vücudu, bir tarafı siyaha yakın, diğer tarafı beyaz renkli, beyaz tarafında düğmeleri olan, gözleri genellikle vücudunun üst kısmında bulunan, çevresine uyum sağlamak amacıyla vücut rengi değişebilen, aynı zamanda tatlı suya da adapte olabilen birkaç deniz balığından biridir.
Şubat Ayı Balıklarından Kalkan balığı nasıl pişirilir?
Her ne şekilde pişirilirse pişirilsin, önce derisindeki düğmeler ayıklanmalıdır. Kalkan, eti çok yağlı olmamasına rağmen bir çok balık severin ilk tercih ettiği balıktır. En çok tercih edilen tavada pişirme yöntemi olmakla beraber; taze otlar, sarımsak ve zeytinyağı ile lezzetlendirilerek ızgarada, fırında, şiş ya da buğulama olarak da pişirilebilir.
Kalkan Balığının Faydaları ve Vitaminleri
Şubat ayı balıklarından olan Kalkan balığı, hem çok lezzetli hem de besin değeri yüksek bir balık olarak, tam bir sağlık kaynağıdır. Kalkan balığı, içerdiği B3 ve B12 vitaminleri, Protein, Omega-3 yağ asitleri, Magnezyum, Selenyum, Fosfor, Demir ve Çinko gibi çok değerli mineraller ile, tam bir sağlık deposudur. İçerdiği Omega-3 yağ asidi ile, Kalp sağlığını korur ve kalp krizinin önlenmesinde önemli etkileri bilinmektedir.
Yine içerdiği zengin orandaki B12 vitamini ile de, sinir sistemine iyi gelir ve enerji üretimine katkıda bulunur. Diğer taraftan içinde barındırdığı önemli “mineraller” ile bir yandan “bağışıklık sistemini güçlendirerek, vücuttaki önemli biyokimyasal süreçleri destekleyerek genel sağlığı iyileştirir” diğer yandan da, “kemik ve diş sağlığının korunmasına katkıda bulunur.”
TEKİR BALIĞI
Ülkemizde daha çok Ege ve Akdeniz gibi sıcak sularda yaşayan ve halk arasında “kırmızı balık” olarak da adlandırılan Tekir Balığı, şekil ve renk itibariyle en yakın akrabası olan Barbunya balığına benzetilen, boyu 15-20 cm civarında olan küçük bir balıktır. Tekir, kırmızı ya da pembe renkli bir balık olup; tıpkı “kedi bıyığına benzer” bıyık yapısından dolayı da “tekir” ismini almıştır. Tekir balığı büyüklüğüne göre isimlendirilir.
Boyları küçük olanlara “Mıcır”, büyük olanlara da “Çuka” denilmektedir ve büyük olanlarının daha lezzetli olduğu söylenmektedir. Eti oldukça tatlı, yumuşak ve lezzetli olan Tekir balığı, tuzlu su balıkları arasında çok tercih edilen bir balıktır. Ancak dip balığı olduğu için, civa ve ağır metaller içerebileceğinden dolayı bazı kişiler için allerjen olabilir.
Şubat Ayı Balıkları: Tekir balığı nasıl pişirilir?
Tekir balığını pişirirken, tavada kızartma ve kağıt kebabı şeklinde pişirimi çok güzel olmakla beraber; buğulaması da tercih edilebilir.
Tekir Balığının Faydaları ve Vitaminleri
Yağ asitleri bakımından oldukça zengin olan tekir balığı, omega-3 yağ asidinin doğrudan vücuda geçtiği nadir balıklardan biridir. Bunların yanı sıra, Kalsiyum yönünden de oldukça zengin olup, aynı zamanda tam bir B6 vitamini kaynağıdır. Ayrıca, Selenyum, Potasyum, Fosfor minerallerini de içinde barındırır. Tekir balığının içerdiği vitamin ve minerallerin insan sağlığı üzerindeki olumlu etkilerinin bir kaçı şunlardır:
- Kalp krizi risklerini azaltarak, kalbi korur.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir, vücudu virüs ve enfeksiyonlara karşı korumaya alır.
- Erkeklerde Prostat Kanserini önlemeye destek olur.
- Saç dökülmesine engel olur. Cilt hastalıklarına iyi gelir. Göz sağlığını korumaya yardımcı olur.
- Bebeklerin beyin gelişimine katkı sağlar.
- Konsantrasyonu arttırır ve unutkanlığı önler.
- Karaciğer fonksiyonlarını düzenler.
İZMARİT BALIĞI
Çoğuca kayalık ve yosunluk yerlerde, dip veya dibe yakın kısımlarda yaşayan İzmarit balıkları, sıcak ve ılıman deniz balığı olarak bilinirler. Genelde ortalama 15 cm boyunda, yassı vücutlu, kalın derili, pulları ve sırt yüzgeci sert, sırt yüzgecinde çivi benzeri sert dikenleri olan bir dip balığıdır.
İzmarit balığı nasıl pişirilir?
Beyaz etli ve yağlı bir balık olan İzmarit balığının eti çok lezzetlidir ve en güzel pişirme şekli tavada kızartılması şeklindedir. Ancak ızgara, mangal, buğulama ve yahni olarak da pişirilebilir. Tabii, kızartılması halinde tüm balıklarda olduğu gibi, besin değerinde önemli kayıplar olacağı da unutulmamalıdır. İzmarit balığını pişirmeden önce derisindeki sert pulları kazımak yerine, derisini tulum çıkartarak pişirilmesi önerilmektedir.
İzmarit Balığının Faydaları ve Vitaminleri
Lezzeti kadar besin değeri de yüksek olan İzmarit balığı, başta A, B1, B2, B12, D ve E vitamini olmak üzere bir çok vitaminin yanı sıra; Çinko, İyot, Kalsiyum ve Fosfor gibi mineral ve madensel tuzlar içermektedir. Ayrıca yağlı bir balık olduğu için de, sağlığımız için çok faydalı olan çoklu doymamış yağ asitlerini de ihtiva etmektedir. İzmarit balığının, içerisindeki bol miktarda vitamin ve mineraller sayesinde pek çok hastalıktan korumak işlevi vardır. İşte bir kaçı;
- Bağışıklık sistemine destek vererek, soğuk algınlığı grip gibi hastalıkları engeller,
- Kemikleri korur ve güçlendirir,
- Kalp ritmini düzenler, kalp ve damar hastalıklarına karşı vücudu korur,
- Kan şekeri seviyesini düzenlediği için, diyabet hastaları için hem yararlıdır ve hem de tercih nedenidir.
- İçerdiği fosfor sayesinde, bolca tüketildiğinde sağlıklı gözlere kavuşturur.
Şubat Ayı Balıkları: MEZGİT BALIĞI
Mezgit balığı, kılçıksız lop eti ve kendine özgü lezzetiyle, halk tarafından “tavuk balığı” olarak da adlandırılmaktadır.Bütün denizlerimizden avlanması mümkün olmakla beraber Mezgit balığı, Karadeniz ve Marmara Denizi’nde bolca bulunur ve kış aylarında sık sık balıkçı tezgahlarını süsler.
Leziz yağlı, dolgun, beyaz ve sıkı eti, fazla kılçığının olmaması ve yumuşak yapısı gibi özellikleri nedeniyle Mezgit balığı, diğer balıklara göre sofralar için daha fazla tercih edilmektedir. Ayrıca, marketlerde sıkça karşılaştığımız ve de satın aldığımız birçok endüstriyel balık ürünü de Mezgitten üretilmektedir. Mezgit balığının en lezzetli ve tercih nedeni olduğu zaman ise, şubat ve mayıs ayları arasındadır.
Mezgit balığı nasıl pişirilir?
Lezzetli ve yağlı bir balık olan Mezgit ile farklı yemekler üretilebilirse de; en çok çorba yapımında tercih edildiğini, Mezgitin yağlı yapısı ile çorbalarda lezzet patlaması yarattığını ve en popüler pişirme şeklinin de tavada kızartma olduğunu söyleyelim. Çorba ve tavada kızartma dışında, sağlıklı pişirme yöntemleri olan buğulama ve ızgara ile saçta pişirme de tercih edilebilir.
Mezgit Balığının Faydaları ve Vitaminleri
Şubat ayı balıklarından olan Mezgit balığı, B vitamini, İyot, Folik Asit ve Omega 3 yağ asitleri bakımından oldukça zengindir ve içerdiği bu vitamin ve mineraller sayesinde vücudumuzu bir çok hastalığa karşı korur. Hastalıklara karşı faydalarına birkaç örnek verecek olursak;
- Mezgitin içerisindeki İyot, tiroid hormonlarının üretimine, sağlıklı çalışmasının düzenlenmesine yardımcı olur.
- İçerdiği bol miktardaki B vitamini sayesinde, yorgunluğa ve halsizliğe karşı vücudun direnci artar;düzenli aralıklarla tüketildiği zaman da enerji ve gücü artırır.
- Mezgit tüketimi, beyin gelişimini olumlu yönde etkileyerek, hafızayı iyileştirir ve beynin daha aktif çalışmasına katkı sağlar,
- Hücre yenileyici, kas dokusunu güçlendirici ve cilt güzelliğini koruyucu özellikleri de unutulmamalıdır.
- Göz ve kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur.
TORİK BALIĞI
Eti oldukça lezzetli ve yağlı olan Torik balığı, uskumrugiller ailesinin bir üyesi olup; palamut balığının büyüğü olarak bilinir ve palamut ve uskumrunun ortak özelliklerini taşır.
Özellikle Akdeniz ve Karadeniz’de yaygınca görülen Torik balığının vücudu tombul, kuyruk bölgesi ince ve uzun olup, yüzeyi pullarla kaplıdır; sırt bölgelerindeki mavi rengi andıran çizgilerle, karın ve yan kısımlarındaki gümüş tonlarla, yanlardan basık aşağı ve yukarı doğru daralan vücuduyla ailedeki diğer balıklardan ayrılır. Boyu 1 metreye kadar ulaşabilen Torik balığı, ekonomik açıdan değerli bir balık olup; özellikle konserve balıkçılığında önemli bir yere sahiptir.
Torik balığı nasıl pişirilir?
Çeşitli pişirme yöntemleri ile hazırlanması mümkün olsa da Torik balığı için ideal pişirme yöntemi, ızgarada pişirmektir. Yağlı bir balık olan Torik ızgarada pişirildiğinde, besin kaybına uğramadığı gibi doğal lezzeti de daha belirgin olarak ortaya çıkar; balığın suyu ve besin değeri korunduğu için fırında yapılması da önerilir. Ancak, tavada kızartma yapılması hızlı bir yöntem olarak düşünülebilir. Torik balığı, bol ve yağlı eti nedeniyle lakerda yapımında ilk tercihtir.
Torik Balığının Faydaları ve Vitaminleri
Bu familyadaki balıklar A, D vitaminleri, Fosfor, Sülfür, Protein ve Omega 3 yağları açısından oldukça zengin olup; vitaminlerin özellikle sırt kısımlarındaki siyah bölgede toplandığı bilinir. Bütün balıklardaki genel anlamda bilinen faydaların yanı sıra şu özellikleri de sayabiliriz:
- Çocuklarda zihnin gelişmesini sağlar,
- Cilt, göz, damar ve kemik sağlığının korunmasına yardımcı olur.
Şubat Ayı Balıkları: HAMSİ
Karadeniz halkının vazgeçilmezi olup sofralarından eksik etmediği ve afrodizyak etkisi olduğuna, kuvvet verdiğine inanılan Hamsi; ucuz fiyatı, kolay hazmı ve fazla ağır metal içermemesiyle de tüm ülkemizde çok geniş kitleler tarafından tercih edilen bir balıktır.
Diğer taraftan Hamsi, Somon balığı kadar da Omega-3 açısından zengin bir balık türü olmakla da meşhurdur. Sardalya ve Gümüş balığı ile akraba olan Hamsi; mavi-yeşil sırtı, gümüş renginde karnı, ince uzun vücudu, gözlerinin gerisine kayan ağzı ve yivrilmiş burnu ile diğer akrabalarından kolaylıkla ayırt edilebilmektedir.
Toplam balık avcılığımızın yaklaşık üçte ikisini oluşturan Hamsi, her ne kadar Marmara’dan Doğu Karadeniz’ e kadar uzanan denizlerde avlanabilirse de, özellikle Karadeniz kültüründe önemli yer tutmaktadır. Boyu ortalama 12 cm. olup da en fazla 18-20 cm.’ ye kadar büyüyen Hamsiler, boyları bakımından Marmara – Karadeniz hamsisi olarak birbirlerinden ayrılırlarken; Marmara hamsileri küçük, Doğu Karadeniz hamsileri ise daha büyük boyutlarda olurlar.
Hamsi nasıl pişirilir?
Türkiye’nin hemen her bölgesinde sevilerek tüketilmesine karşın, Karadeniz insanı için vazgeçilmez bir besin kaynağı olan Hamsi’ nin, Türkiye ve Dünyada 120 çeşit yemeğinin yapıldığı bilinmektedir. En ilginç tüketim şekillerinin başında reçeli, baklavası ve turşusu gelir.
Karadeniz mutfağı ve kültürünün değişmez bir parçası olan Hamsinin hemen her türlü yemeği yapılır. Özellikle “tavası” ve “buğulaması” çok tercih edilen hamsinin; çorba, ızgara, fırın, kağıt kebabı, pilav, yahni, pilaki, dible şeklinde pişirimleri de hem çok meşhur ve hem de çok leziz yemekler olarak karşımıza çıkar.
Hamsilerin baş ve iç organlarının temizlenip, tuzlanmasıyla yapılan “Ançuez” de bir Hamsi yemek şeklidir. “Hamsi pilaki” ise, Evliya Çelebi’nin 10 ciltlik seyahatnamesinde baştan sona verdiği tek yemek tarifi olarak tarih sahnesinde yer almıştır.
Hamsi’nin Faydaları ve Vitaminleri
Hamsi özellikle B 3 ve B 12 vitaminleri, Demir, Selenyum, Kalsiyum, Protein ve Omega 3 yağları açısından oldukça zengin olup; bütün balıklardaki genel anlamda bilinen faydaların yanı sıra şu özellikleri de sayabiliriz:
- Kalp sağlığını korur, felç ve kalp krizi geçirme riskini azaltır,
- Trigliserit, Kolestrol, Tansiyon ve İltihaplanma seviyelerini normal düzeyde tutar,
- Bağışıklık sistemini güçlendirerek, vücut direncinin artmasına yarar,
- Kemikleri korur, gözlerin görmesini artırır,
- Serotonin hormonu salgılanmasını sağlayarak, beynin ve sinir sisteminin sağlıklı çalışmasına destek olup; depresyon ve Alzheimer gibi hastalıklara karşı da önleyici etkiye sahiptir.
Şubat Ayı Balıkları İle İlgili Video
