Sıcak Basması Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Bugün sizlerle özellikle kadınların menopoz döneminde şikayetçi olduğu konulardan biri olan sıcak basması nedir? diğer adıyla ateş basması nedir? Bu konu hakkında bilgiler aktaracağım. En alt bölümde ilgili videolara ulaşabilir görsel içeriklerden de faydalanabilirsiniz.
Sıcak Basması Nedir?
Sıcak basması vücudun üst bölümünde aniden gelen sıcaklık hissine verilen isimdir. Çoğunlukla yüz, boyun ve göğüs bölümlerinde görülür. Cilt kaşındığı zaman kızarma olabilir. Sıcak basması aşırı terlemeyi de beraberinde getirir. Sıcak basması geceleri de meydana gelebilecek bir durumdur. Uykuyu bozması da muhtemeldir.
Sıcak Basması Nedenleri Nelerdir?
Çeşitli Sağlık problemleri sıcak basmasındaki en temel sebeplerindendir. Bunun başında kadınlarda meydana gelen menopoz durumu öncelik taşımaktadır. Menopoz bilindiği üzere adet döngüsünün düzensiz oluşu, daha sonrada durması anlamına gelmektedir. Sıcak basması menopoz da görülen en sık belirtidir.
Sıcak basmaları hormon değişimleriyle menopozdan önce ve sonra ortaya çıkabilir. Tıbbi olarak hormonal değişimlerin sıcak basmasını ortaya nasıl çıkardığı tam açıklanmış değil ancak araştırmalardan açıklandığı üzere östrojen hormonunun düşmesi beynimizin termostat bölümü olan hipotalamus’un sıcaklığa daha hassas duruma gelmesine neden oluyor. Bu durumda Hipotalamus sıcaklık değişimlerinde kendini ona göre ayarlıyor.
diğer nedenleri:
- Kullanılan ilaçların yan etkileri
- Tiroid bozukluğu, hipertiroidizm olarak adlandırılan tiroid hormonlarının aşarı çalışması özellikle 20 ve 30 yaş arası genç kadınlarda sıcak basmalarının en önemli sebeplerindendir.
- Beslenme: Aşırı protein içerek et ürünlerinin kullanımı ve alkol özellikle şarap tüketimi.
- Hipofiz bezi: beynimizin en önemli yapılarından olan bu bezin anormal çalışması ve işlevini yeteri kadar yerine getirememesi hormon salınımına etki eder. Sonuç olarak bu durum sıcak basmalarına sabep olur.
Kanser - Kemoterapi ilaçları: Kanser tedavisinde kullanılan bu ilaçların vücuda olumsuz etkilerinden biridir.
Sıcak Basması Belirtileri Nelerdir:
- Vücudun üst bölümlerine (yüz, boyun, göğüs) bölgesine özellikle sıcaklık hissinin vurumu
- Kırmızılı kaşıntılı Cilt oluşumu
- Hızlı kalp atışları
- Aksiyete hissi
Sıcaklık basmasının süresi genelde kadınlarda değişiklik gösterir ama genel anlamıyla beş on dakika kadar sürer. Sıcaklık basması aşırı olabilir ve günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir. Gün içinde veya gece ortaya çıkabilir. Gece ortaya çıkan sıcak basmaları kişiyi uykusundan uyandırabilir. Bu durumda uzun dönemli uyku bozukluklarına sebep olur. Eğer uykunuzda sıcak basmalarından rahatsız iseniz bazı yollarla bunu önlemeyi deneyebilirsiniz. Örneğin;
-Odak sıcaklığını düşürmek
-klimalı serin oda da uyumak
-battaniye kullanmamak
-soğutucu sprey kullanımı
-rahatlatıcı nefes egzersizi uygulayarak
Yapılan araştırmalarda sıcak basmasının kadınlarda daha sık olduğu ve gün içinde süreklilik gösterdiği açıklanmıştır. Ortalama olarak sıcak basmaları 5-10 yıl arası sürdüğü kimi kişilerde de 10 yıldan fazla sürdüğü söyleniyor.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Menopoz geçiren her kadında sıcak basmaları olacak diye bir durum söz konusu değildir. Neden bütün kadınlarda olmadığı hakkında kesin bir bilgiye sahip değiliz. Risk faktörleri sırasıyla; Sigara içen kadınlarda, obez kişilerde ve etnik köken kaynaklı özellikle Asyalı kişilerde artış gösterebilir.
Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuza aktardığınız belirtiler doğrultusunda teşhis koymak mümkündür. Daha sonra kan tahrilleri yapılarak kesin menopoz yada tiroid kaynaklı sıcak basması teşhisi konulur.
Tedavisi Nasıldır?
Sıcak basmalarının azalmasının en etkili yolu östrojen hormonunun alınmasıdır. Fakat bu hormonun kullanılmasının belirli riskleri vardır bu yüzden doktorunuza danışarak kullanılması önerilmektedir. Antidepresan ve Epileptik ilaçlarında etkili olduğu görülmüştür. Ama hormon tedavisi kadar etkili değildir.
Yaşam tarzı değişlikliği de ilaçlar ve destekleyici tedaviler kadar etkili olmasa da sıcak basmalarını tedavide önerilmektedir. Sağlıklı bir yaşam sıcak basmalarının gelişimini ve ciddiyetini azaltmada yardımcıdır. Aynı zamanda kalp hastalıklarından ve kemik hastalıklarından da gelişme riskini azaltır.
Sağlıklı yiyecekler tüketmek gerektiğinde sağlıklı diyetler uygulamak son derece faydalıdır. Porsiyonları küçülterek başarılı sonuçlar alınabilir. Düzenli egzersiz, sigara kullanmamak ve sigara içilen ortamlardan da uzak durmak son derece önemlidir.
Sıcak basması Önlenebilir bir sorun mu?
Menopoz sürecinde sıcak basmalarını önleyici hiç bir uygulama yoktur. Ancak sıcak basmalarını tetikleyen bazı etkenlerden uzak durmak az da olsa etki edebilir. Bunların başında stres başı çekmektedir. Daha sonra kafeine kullanımını azaltmak, acılı yiyeceklerden uzak durmak, sıkı ve vücuda yapışan kıyafetleri tercih etmemek, aşırı sıcak havalarda dışarı çıkmamak kısmi de olsa sıcak basmaları önleyebilir.