Çini Osmanlı tarihinden günümüze kadar uzanan mimari güzelliklerdendir.Camilerde,türbelerde, sarayların iç ve dış süslemelerinde oldukça sık rastlanmaktadır.
Bir çininin elde edilmesi bir çok aşamadan geçirilmektedir.Çini kum ve granit taş olarak da bilinen kaolen gibi doğada bulunabilen maddelerin çamura çevrilmesi yapılmaya başlanır.Dönen bir düzeneğin üzerine konulan çamur farklı maddelerden arındırılana kadar çevrilir.Bu işi yaban kişilere ise çarkçı denir.Arındırılmış çamur hamuru düzenekten alınır ve istenilen şekillere ayrılır.
Ayrılan şekiller kurutulmak için bekletilir.Kuruma işleminden sonra üzerlerinde oluşan pürüzler için zımparalama işlemi yapılır ve cilalanarak kusursuz hale getirilir.Son olarak astarlama işlemi de yapılarak diğer seramiklerden farklı olarak çini bembeyaz halini almış olur.700 derecelik fırınlama işleminden sonra boyamak için hazır hale gelmiş olur.
Boyama işlemi çini için başlı başına bir sanattır.Çiniye işlenecek olan desenler önce bir kağıtta şablon haline getirilir.Boyalar kimyasal maddeler olan mangan,krom,nikel,bakır gibi maddelerin değişik yollarla dönüştürülmesiyle farklı tonlara ulaşılır.Çiniye hayat veren yeşil renk krom oksit maddesinden elde edilir.Elde edilen boyalar sanatçının hayal gücüne göre boyanarak sanat eseri haline dönüştürülür.
Boyanan obje sır adı verilen sert , parlak ve şeffaf olan bir maddeyle kaplanır.Sonrasında işlemin tamamlanması ve üzerine uygulanan sanatın çiniye yerleşmesini sağlamak için tekrar bir fırınlama işlemi uygulanır.800-900 derece arası fırınlarda değişen sürelerde bekletilir. Fırınlamadan sonra çatlaklar oluşmaması için soğutma işlemi yavaş yavaş yapılır.
Çininin ilk örnekleri atalarımızın ilk toprakları olan Bursa’nın İznik ilçesinde görülmüştür.En güzel eser ise padişah
Çelebi Mehmet’in türbesinin bulunduğu Yeşil Türbedir.
Yeşil Türbenin orijinal çinileri firuze yeşilidir.Ancak gerçekleşen büyük Bursa depreminde zarar gören türbe Ahmet Vefik Paşa tarafından görevlendirilen Fransız mimar tarafından restore edilmiştir.Ancak Fransız mimar tarafından türbenin bütün çinileri değiştirilerek Kütahya çinisi de denilen turkuaz renk bir çiniyle kaplanmıştır. Orijinal çiniler ise kaçırılmıştır.Günümüzde İngiltere’de bir müzede sergilenmektedir.Türbenin sadece girişinde orijinal çiniye rastlamak mümkündür.
Bir diğer sanat eseri ise İstanbul’da bulunan çinili köşktür.
1473’de yapılmış ve Topkapı Sarayında bulunmaktadır.üzerinde meşhur İznik çinileri ve seramikleri bulunmaktadır.Fatih Sultan Mehmet’in Topkapı Sarayında yaptırdığı ilk binadır.Çini sanatına ilgi duyanların mutlaka görmesi gereken sanat eseri binalardan biridir.
