Rusya-Ukrayna Savaşı Neden Çıktı?

Mustafa Ersan7 Mart 2022

Rusya-Ukrayna Savaşı Neden Çıktı? Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimler uzun senelere dayanıyor. 1991 senesinde Sovyetler Birliği dağıldı. Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya Bağımsız Devletler Topluluklarının temelleri atıldı. Dağılmanın ardından Belarus, Rusya ile yakın ilişkiler kurdu. Ukrayna da Batı ile yakın ilişkilerini sürdürdü. Bu safhadan sonra Rusya durumu kendisi için bir tehdit olarak görmeye başladı.

2014 senesinde Rusya, Kırım’ı ilhak etmek için Ukrayna’nın iktidar boşluğundan yararlandı. Ukrayna’nın doğusunda, Rusya sınırındaki Donetsk’te Rusya tarafından desteklenen Rus yanlısı ayrılıkçılar ile Ukrayna birlikleri arasında da çatışmalar yaşandı. Avrupa ile Rusya arasında kalan Ukrayna’da yaşayan vatandaşlar da Rusya yanlısı ve Batı yanlısı olarak ikiye ayrıldı.

2014 senesinden beri devam eden bu gerginlik 2021 senesinin sonlarına doğru daha da arttı. 24 Şubat 2022 günü sabaha karşı ise son safhasına ulaştı ve Rusya, Ukrayna’ya girdi. İşte kronolojik olarak “Rusya-Ukrayna Savaşı Neden Çıktı?” sorusunun cevabı..!

Rusya-Ukrayna Savaşı Neden Çıktı?

2 Kasım 2021: Rusya-Ukrayna savaşı adımları 2021 senesinin Kasım ayında atıldı. Siyasi haberler üreten uluslararası bir haber kuruluşu olan Politico, Rusya’nın Ukrayna sınırındaki askeri yığınağının uydu fotoğraflarını servis etti.

18 Kasım 2021: Fotoğrafların yayınlanmasında sonra bir hamle de Putin tarafından geldi. Putin, genişletilmiş Dışişleri Başkanlığı toplantısında uzun ve ciddi güvenlik garantileri alınması yönünde orduya talimat verdi.

5 Aralık 2021: Rusya – Ukrayna gerginliği arasında devam eden gündem ABD’nin istihbarat servinden yapılan duyuru ile ilerledi. ABD istihbaratı, Rusya’nın 170 bin asker ile Ukrayna’ya gireceği iddia edildi.

15 Aralık 2021: Rusya, NATO ve ABD’ye güvenlik garantileri içeren taleplerini sundu.

28 Ocak 2022: Rusya’nın talepleri yaklaşık 1,5 ay sonra cevaplandı. ABD, Rusya’ya yazılı olarak cevap verdi.

31 Ocak 2022: NATO, Ukrayna’nın NATO üyesi olmadığı için tam anlamı ile destek sağlanmayacağını açıkladı.

2 Şubat 2022: NATO Genel Sekreter Yardımcısı Mircea Geoana, Ukrayna’nın yakın zamanda NATO’ya girmeyeceğini belirtti.

4 Şubat 2022: Rusya’dan her hangi bir askeri tehdit olmadığı Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı olan Valery Zalujniy tarafından açıklandı.

11 Şubat 2022: Avrupa Birliği, Ukrayna’da bulunan birincil öncelik dışındakiler olmak üzere diplomatik personelinin ülkeden çıkmasını istedi. Yeni paylaşılan uydu fotoğraflarına göre Rusya askeri yığınağını arttırmıştı. ABD Başkanı Biden, Rusya’nın Ukrayna’ya girmesi halinde kendi vatandaşlarını kurtarmak için asker göndermeyeceğini açıkladı.

12 Şubat 2022: Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Ukrayna’da yaşanan olayların titizlikle takip edildiği belirtildi. Türk vatandaşlarına da Ukrayna’nın doğu bölgelerine seyahat etmeme uyarısında bulunuldu. Ukrayna Başkanı Zelenskiy, halkına sakin olma çağrısı yaptı.

14 Şubat 2022: Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi Andriy Melnyk, Olaf Scholz’un Ukrayna’ya gitmesinden önce olası işgal durumuna karşı 12 bin tank savar füzesinin verilmesini istedi. Ukrayna Dışişleri’nden yapılan açıklamada yığınak ile ilgili görüşme çağrısı geldi.

15 Şubat 2022: Salı günü Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimi hafifletme hamlesi, Moskova’nın Ukrayna’nın üç tarafında yaklaşık 150.000 asker konuşlandırmasının ardından geldi. Rusya, birliklerinin bir kısmının Ukrayna yakınlarında çekildiğini ve Batı ile görüşmeleri memnuniyetle karşıladığını bildirdi.

16 Şubat 2022: Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Ukrayna sınırına yakın askeri bölgede bulunan Rus askerlerinin bir kısmının geniş çaplı hazırlık tatbikatlarını tamamlayarak demiryolu ve karayolu ile üslerine döndüklerini söyledi.

17 Şubat 2022: ABD Savunma Bakanlığı diğer bir adı ile Pentagon, Rus savaş uçaklarının Akdeniz’de bir ABD Donanması P-8A gözetleme uçağını engellediğini bildirdi. Perşembe günü gece yarısı 02:30 sularında Luhansk’ta Rus yanlıları dört ayrı bölgeye el bombası ve havan topları ile saldırıldığını açıkladı.

18 Şubat 2022: Kremlin, Rusya-Ukrayna krizi ve gündemdeki birçok konuya ilişkin açıklamalarda bulundu. Kremlin, Ukrayna’nın doğusunda karşılıklı ateşkesin ihlal edildiği iddialarına ilişkin yaptığı açıklamada, “Donbass’taki durum çok tehlikeli” dedi. Ukrayna’nın doğusunda yer alan Donbass’ta savaş çıkacağına yönelik başlayan krizler, akşam saatlerinde bombalı saldırılara sebep oldu.

24 Şubat 2022: Rusya, sabaha karşı 05:51 sularında Donbass bölgesine operasyon yaptı. Operasyon Putin tarafından açıklandı. Yapılan açıklama ile Ukrayna askerinin silahlarını bırakarak evlerine gitmeleri istendi. CNN’in haberine göre Belarus askerleri de Rusya ile birlikte çalışıyor. Başkent Kiev’de de patlama sesleri duyuldu. Halk şehri terk etti.

25 Şubat: 2022: Kiev’deki patlama sesleri ilk güne nazaran daha fazla. Sadece Kiev değil, Kramatorsk, Harkov, Mariupol, Mykolaiv ve Odesa şehirleri de bombardıman altında. Halk sığınaklarda ve metro istasyonlarında kalmaya başladı.

7 Mart 2022: Saat 10’da insan tahliyelerinin yapılması için ateşkes ilan edildi.