Parfümün Aromatik Tarihi
Eski Mısırlılar, hoş kokuların kutsallık işareti olduğuna inandıkları için mumyalama sırasında parfüm kullandılar. Bugünlerde neredeyse herkes kendini çekici ve özgüvenli hissetmek için parfüm kullanmaktadır.
Ama 19. yüzyılda kadınların parfümü içecek olarak kullandıkları kimin aklına gelirdi? Bu, diğer her şey gibi parfümün de yıllar içinde geliştiğinin tabii ki de kanıtıdır. Öyleyse, parfümün heyecan verici tarihini keşfetmek için zaman yolculuğuna çıkarken kemerlerinizi bağlayın! İşte;
Eski Mısırlılar, MÖ 3000 gibi erken bir tarihte parfümü farklı amaçlar için kullanmaya başladılar
Eski Mısırlılar, dini törenleri kutlamak için parfüm kullandılar; bu, Ptolemaios Mısır‘ında inşa edilen tapınakların duvarlarına yazılan tarifler sayesinde keşfedilmiştir. Hoş bir kokuyu kutsallık işareti olarak gördükleri için mumyalama için de parfüm kullandılar.
Kyphi, mumyalar için tapınak tütsüsü olarak kullanılan en popüler parfümdü. Astım gibi rahatsızlıkları tedavi eden iyileştirici özelliklere sahip bir içecek de yapıldı. Bugün olduğu gibi, Eski Mısırlılar kişisel hijyene değer veriyorlardı, bu nedenle kötü kokuları önlemek için ciltlerini yumuşatıp parfüm ile temizliyorlardı.
Eski Mısırlılar parfüm yapmak için adı verilen bir parfüm yapma tekniği kullandılar ve moringa, keten tohumu, susam ve Hint yağı gibi malzemeler kullandılar.
Arkeologlar, Taputti’nin MÖ 1200’de yapılan parfüm formülünü buldular
Tapputi-Belatekallim, Mezopotamya‘da parfümcü olarak çalışan, kayıtlı ilk kimyagerdi. Çalışmaları çivi yazısı tabletler üzerine Akadca yazılmıştı ve tercüme ettikten sonra parfüm uzmanları, onun bugün kullandığımız parfüm yapım tekniklerini (damıtma ve soğuk alevlenme gibi) çoktan kullandığını keşfettiler.
Eski bir parfüm uzmanına göre Taputti, çiçekler, ağaç reçinesi, baharatlar ve bitkiler kullanarak parfümler yaptı. Taputti’nin hayatta kalan bir tarifinin, Babil kralı için yapılmış hoş kokulu bir merhem olduğu söyleniyordu. Taputti’nin tabletlerinden ikisi Paris‘teki Louvre Müzesi‘nde ve Almanya‘daki Girl Müzesi‘nde bulunabilir.
Ambergris ilk olarak 10. yüzyılda kullanılmıştır
Parfüm yapılırken kokusunun kalıcılığı dikkat edilmesi gereken en önemli unsurlardan biridir; bu yüzden parfümlere amber eklenir. Yine de bu bileşen, ispermeçet balinalarının bağırsaklarında yapıldığı için gözlerinizi büyütecektir ve nadir bulunması nedeni ile de pound başına 7.000 $’a (453 g) mal olabilir.
Amber kullanan parfüm şirketlerine örnek olarak Chanel, Creed ve Roja Parfums verilebilir. Ama amber parfümlerin tek tuhaf maddesi değil. Civet, castoreum ve misk de parfümü daha iyi yapmak için kullanılan garip şeylerdir. Bunlar isr farklı hayvanların anal bezlerinden elde edilirler.
Eau de Toilette 14. yüzyılda yapılmıştır
Eau de Toilette‘in İngilizce çevirisi olan tuvalet suyu kulağa hoş olmayan bir koku gibi gelebilir, ancak aslında en çok satılan koku türüdür çünkü daha ucuzdur ve Eau de Toilette’i günlük kullanım için ideal kılar.
Eau de Toilette’in mucidi kimliği bilinmeyen bir Macar olarak bilinmektedir. Eau de Toilette’in Macaristan Kraliçesi Elizabeth için onun emri ile yapıldığı söyleniyor. Bu, ilk alkol bazlı parfüm olan Hungary Water ile sonuç buldu. Macaristan Suyu yapmak için limon, portakal çiçeği, kekik ve biberiye tonları alkol solüsyonu ile yapıldı.
Eau de Cologne 18. yüzyılda yapılmıştır
Johann Maria Farina, evini özledikten sonra Eau de Cologne’u icat etti. Farina, 1709 yılında erkek kardeşine bile şöyle yazmıştı: “Bana bir İtalyan bahar sabahını, yağmurdan sonra nergisleri ve portakal çiçeklerini hatırlatan bir koku keşfettim.”
Ancak Farina, icadına İtalya’dan (Köln, Almanya’dan göç ettikten sonra) yaşadığı yerin adını verdi. Köln‘ü ziyaret ettiğinizde, rehberli bir turla Farina’nın mütevazi başlangıcını ve onun Eau de Cologne’unun popülariteye yükselişini öğrenebileceğiniz Farina Koku Müzesi‘ni göreceksiniz.
Eau de Cologne o kadar popüler oldu ki, bir Fransız askeri ve siyasi lideri olan Napoleon Bonaparte bile kokusuna bayıldı. Hatat her ay 50 şişe Eau de Cologne siparişi verirdi.
4711 Original Eau de Cologne, 1792’de piyasaya sürüldü
Wilhelm Muelhens, bugün hala üretilen en eski parfüm olan 4711 Original Eau de Cologne‘u tanıttı. Limon, portakal ve bergamot gibi içeriklerinden dolayı narenciye gibi kokan unisex bir parfüm, ancak ilk olarak bir sağlık içeceği olarak pazarlandı.
4711 Orijinal Eau de Cologne, adını bir Fransız askeri olan Charles Laurier‘in 1796 yılında Mülhens‘in Glockengasse binasına askerlerin konaklaması için verdiği ev numarasından almıştır. Bina eskiden 4711’in fabrikasıydı ama o zamandan beri yenilendi ve bugün ise turistik bir cazibe merkezi olmuşturbb.
Parfümler 19. yüzyılda seri üretime başladı
Sentetik kimyasalların eklenmesi, parfümleri genel halk için daha uygun hale getirdi. Ve bu, alkol bazlı parfümlerin yağ bazlı parfümlerden daha yaygın hale geldiği modern parfümeri için başlangıç çizgisi oldu.
Sentetik bileşenler içeren ilk parfüm, 1889 yılında Guerlain imzalı Jicky idi. Aynı yıl ise Fransa‘da Eyfel Kulesi inşa edildi. Jicky, destekleyici bileşenler olarak az miktarda narenciye ve klasik Guerlain buketi ile öncelikle lavanta ve vanilya kokularından oluşuyordu.
Chanel, 1921 yılında Chanel N° 5‘i piyasaya sürerek sentetik parfüm yapımında da öncülerden biriydi. Koku formülü, Ernest Beaux adlı bir Rus-Fransız parfümeri tarafından yaratıldı.
Beaux’un asistanının yanlışlıkla parfüme daha fazla aldehit kattığına inanılıyor, bunun ise devrim niteliğinde bir hata olduğu ortaya çıktı.
Ünlü parfümleri 1980’lerin başında başladı
Sophia Loren, 1981 yılında kendi parfümünü piyasaya süren ilk ünlüydü. Ardından 1987 yılında Cher’s Uninhibited ve Elizabeth Taylor’s Passion gibi diğer ünlü parfümler geldi.
Ancak Elizabeth Taylor, 1991 yılında piyasaya sürülen ikinci parfümü White Diamonds ile ünlülerin parfümü üzerinde en önemli etkiyi yaptı ve büyük bir başarı elde etti. Bugün ise Ariana Grande, Katy Perry ve Taylor Swift gibi birçok ünlünün kendi parfüm serileri var.
Bilim adamları 2012’den beri Kleopatra’nın parfümünü yeniden yaratmaya çalışıyorlar
Bir zamanlar Eski Mısır‘ı yöneten bir kraliçe olan Kleopatra, yoğun, baharatlı ve hafif misk olarak tanımlanan Mendesian adlı bir parfüm kullanıyordu. Araştırmacılar, parfümünün mür, tarçın ve uçucu yağlardan oluştuğuna inanıyor.
Mendesian’ı yeniden yaratma fikri, arkeologların 2.300 yıllık bir parfüm fabrikası olduğu söylenen kalıntıları keşfetmesi ile başladı.
Ve Eylül 2021‘de Near Eastern Archaeology‘de araştırmacıların onun parfümünü nasıl yeniden üretebildiklerini açıklayan “Eau de Cleopatra” adlı bir araştırma makalesi yayınlandı.
Parfümün tarihini bilmek, imza kokunuzu püskürtürken size eski günleri anımsatabilir. O günlerde parfümün farklı kullanım amaçları ve binlerce yıl önce koku yapma yöntemlerinin nasıl yapıldığı da ağzınızı açık bırakabilir.
Sık kullandığınız parfümün içinde, etrafınızdaki insanların gözlerini kapatıp derin bir nefes almalarına neden olan hangi benzersiz içeriklerin olduğunu şimdi daha çok merak edebilirsiniz.
