Papağan ateşi, dünya genelinde en az 465 kuş türünde bulunan ve ornitoz veya kuş klamidozu olarak da bilinen bir bakteriyel enfeksiyondur. Psitakkoz ya da papağan humması olarak da bilinir. Bu enfeksiyon, kuşlar arasında oldukça bulaşıcı olup insanlara da geçebilir. Sultan papağanı, muhabbet kuşu ve diğer papağan türlerinde daha sık görülen bir hastalıktır.
Psittakoz, kuşlar için büyük ölçüde ölümcül bir tehdit oluşturur ve etkilenen kuşların yaklaşık %50’si hayatını kaybetmektedir. Ölüm riski, kuşun türü ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Papağan ateşi, Chlamydia psittaci adlı bakterinin kuşların hücrelerine girmesi, çoğalması ve bu hücreleri tahrip etmesi sonucu ortaya çıkar. Bu bakteri, kuşların sindirim sistemi, solunum sistemi veya vücut genelinde etkili olabilir.
Papağan Ateşi Belirtileri Nelerdir?
Papağan ateşi, enfekte olmuş kuşların dışkısında, tükürüklerinde, mukus tabakasında, pullarında veya göz ve burun akıntılarında bulunabilir. Sağlıklı kuşlar, enfekte kuşlarla temas ettiğinde veya kurumuş dışkı veya tüylerden gelen tozu soluduğunda enfekte olabilirler.
C psittaci ayrıca kontamine olmuş yiyecek, su, tünek veya oyuncaklar aracılığıyla da yayılabilir. Nadiren, enfekte olmuş bit veya kene gibi parazitlerin ısırmasıyla da bulaşabilir. Ayrıca, C psittaci anne kuşlar tarafından yumurtalara veya yavru kuşlara geçebilir. C psittaci ile enfekte olan kuşların tamamı hasta gibi görünmez.
Bunlar, genellikle taşıyıcı olarak kabul edilir. Taşıyıcı kuşlar, görünüşte sağlıklı olsalar da, başka bir enfeksiyon, beslenme değişiklikleri veya yoğun ortamlarda yaşama gibi çeşitli nedenlerle bağışıklık sistemlerinde zayıflama olduğunda hastalık semptomları ortaya çıkabilir. Bu virüs, kuşlarda çeşitli belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler arasında;
- Gözlerden ve burundan akıntı,
- Gözlerde şişlik ve sulanma,
- Sarı ya da yeşil renkli dışkı,
- Depresyon,
- Daha az ses çıkarma,
- İştah kaybı,
- Kilo kaybı,
- Zayıflık,
- Dağınık tüyler,
- Nefes almada zorlanma,
- Ateş,
- İshal,
- Aşırı idrara çıkma,
- Çok nadir olarak görülen titreme, nöbet ve kafa sallama gibi belirtiler yer alır.
Papağan Virüsü İnsanlara Bulaşır Mı?
İnsanlar papağan virüsü içeren hava partiküllerini soluyarak bu hastalığa yakalanabilirler. Bu hastalık genellikle enfekte kuşların, özellikle de evcil papağanlar, ispinozlar veya kanaryalar gibi kuşların nefeslerinden, dışkılarından veya tüy tozlarından yayılan partikülleri solunum yoluyla bulaşır.
2023 yılı boyunca ve 2024 yılının başında, Avusturya, Danimarka, Almanya, İsveç ve Hollanda’da bir salgın yaşandı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu ülkelerde papağan humması vakalarında önceki yıllara kıyasla “olağandışı ve beklenmedik bir artış” olduğunu belirtti. Toplamda, hastalık yaklaşık 90 kişiyi etkiledi ve beş ölüm rapor edildi.
Bu virüs insanlara bulaştığında ilk olarak hafif belirtiler olarak görülür. İnsanlarda daha çok ateş, baş ağrısı, titreme ve kuru öksürük gibi belirtiler ortaya çıkar. Virüs bulaştıktan sonra 5 ila 14 gün içerisinde belirtiler baş gösterir.
Papağan Virüsü Tedavi Edilebilir Mi?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ülkelerdeki vaka artışının gerçek nedenini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu ifade etti. Bu artış, daha fazla insanın hastalığa yakalanması mı, yoksa gelişmiş gözetim ve teşhis teknikleri sayesinde daha fazla vakayı tespit edilmesi miyle ilişkilendirilebilir.
Antibiyotikler, enfeksiyonun erken aşamalarında kullanıldığında hastalığın etkili bir şekilde iyileşmesine yardımcı olur. Ciddi komplikasyonların, örneğin zatürre ve kalp iltihabının önlenmesine katkıda bulunabilir. DSÖ, evcil kuş sahiplerine hayvanlarının kafeslerini düzenli olarak temizlemelerini, evcil hayvanlarını aşırı kalabalıktan kaçınmalarını ve kuşlara veya dışkılarına temas ettikten sonra ellerini yıkamalarını önermektedir. Yeni edinilen kuşlar eve getirildiklerinde karantinaya alınmalı ve eğer hasta olurlarsa bir veterinere götürülmelidir.
