İnsanlar duygularıyla birlikte var olur. Ağlamak,gülmek ,üzülmek,sevinmek ve öfke bizim duygularımızdır. Duygularımızı aldıramayız veya onları birden bire yok edemeyiz. Yani diğer bir deyişle duygularımızı aldırtmamız mümkün görünmüyor gibi. Ancak bu duygularımızı kontrol edebilmemiz mümkün. Bunlardan bu içeriğimizde ilgilendiğimiz ve bir çok insanın da sorunu olan öfke kontrolünü sağlamak. İşte bu bilgi yazımızda bunu irdeleyeceğiz.
Öfke kontrolünü eğer sağlayamazsak, bir çok yıkıcı etkilerini görürüz. Biliyorsunuz ki ülkemizde 2. sayfa haberleri gibi bir gerçeklik var. Bu haberlerin bir çoğu öfke yüzünden çıkmıyor mu? Annesini kesenler, kendini vuranlar, başkasını vuranlar, yaralayanlar,kaçıranlar, kavga edenler ve bunun gibi bir çok öfke kontrolünün başarısız olduğu vakalardır. Öfke kontrolü sağlanmadığında , sadece başkalarında değil kendimizde de kalıcı sorunlar yaratmıyor muyuz?
Konuyla ilgili olarak Dr. Charles Spielberger, öfkenin genellikle dışa vurulamayan, gerçek duyguların birikimi sonucu kişide patlama etkisi yarattığını söylüyor. Günlük hayatımızda yaşadığımız olaylar esnasında anlık ve sık sık öfkeleniyoruz. Bu yüzden de sık sık öfkelendiğimizde düşünmeden de hareket ediyor ve öfke yüzünden bir çok kez hayatımızda olumsuz sonuçlar alabiliyoruz. Özellikle iş ve özel hayatımızda ! Tabi ki bunların sonucu öfkemizi yok edelim de bitsin bunlar diyemeyiz. Böyle bir durumda yoktur. Ancak kontrol edebiliriz !
Bu bağlamda öfkemizi neyin tetiklediğini keşfedersek, onun bizi tekrar etki altına almasına izin vermemeyi sağlarız. Bu yazımda ,Uzm. Klinik Psikolog Gülçin Keskin ‘nin önerilerinden faydalandığımı bilmenizi isterim.
Peki ya Öfke Kontrolünü Sağlamanın Yolları Nelerdir?
1- Diyaframdan Soluk Almak !
Göğsümüzden aldığımız nefes bizi rahatlatmaz. Kendimizi telkin edecek sözcükleri hatırlayalım ve sürekli tekrar edelim: “rahatla , umursama ” gibi . Kendinizi rahat hissettiğiniz yerlere gidin. Yoga yapabiliyorsanız yoga yapmayı deneyin. Bunu ben bir türlü yapamadım ama deneyeceğim. Ama kendimi rahatlatmak için sözcükler bulup uyguluyorum.
2- Öfkelendiğimiz zaman gözümüz hiç bir şey görmez. Her şeyi abartırız. Genelleştirir ve olayı daha dramatik hale getiririz.
Bu durumda ise yapmamız gereken, abartmak ve genelleştirmek yerine , rasyonel düşüncelerin yerini almasını sağlamalıyız. Bu sayede duygu geçişini de sağlar ve öfkemizi dindiririz.
Örnekle; ” Her şeyi mahfettim bu durumdan nasıl çıkacağım?” yerine ” Evet bu durum beni alt üst etti ama dünyanın da sonu değil ya. Şimdi sakinliğimi koruyup daha akılcı yaklaşarak, olayı çözüme kavuşturacağım.” denilebilir ve kendi kendimizi telkin edebiliriz.
3- Öfke anında herkes sonuca odaklanır ve hemen eyleme geçmek ister.
Tartışma anını düşünün ve öfkelisiniz ve karşınızdaki de öyle olabilir. Bu durumda hemen eyleme geçmek yerine , karşınızdaki sonuna kadar dinleyin . Sabırlı bir şekilde ve sakin bir şekilde dinleme eyleminde bulunun. Daha sonrasında ise söylemek istediklerinizi karşınızdakini suçlamadan söyleyin! Burası çok önemli suçlamadan söyleyin.
Eğer çözüm odaklı olmak ve öfkeli anınızda öfkenizi kontrol altına alma niyetindeyseniz ve bunun sonucu olan sağlıklı bir iletişim kurmak niyetindeyseniz, sakinliğinizi korumak zorundasınız! Bunun tam tersi durumda ise çözüm odaklı olamayız ve öfkenin dışa dönük hatalarıyla karşı karşıya gelebiliriz.
4- Çevrenizi Değiştirin!
Çevrenizi değiştirin derken, öfkelendiğiniz anda bulunduğunuz ortamı değiştirmek, faydalı olabilir. Bazen bulunduğunuz ortam öfkelenmenizi tetikleyebilir. Böyle bir durumla karşılaşırsanız, ortamdan 15 dk kadar uzaklaşmayı deneyin. Uzaklaştığınızda ise sakinleşin ve geri döndüğünüzde daha kontrollü bir iletişim için hazırlık yapın.
5- Alternatif Düşünün
Sizi her an sinirlendiren ortamlardan uzak durmaya çalışın. Örnekle trafikte her gün aynı yerden gidip , her gün tıklan yola öfkelenmek yerine alternatif yol bularak , daha sakin yerden gitmeyi deneyin. Böylelikle trafikteki kavgaların da bitmesine neden oluruz. Bu sadece bir örnek . Örnekleri çoğaltarak, önceden eylem planı yapın ve rutin sizi öfkelendiren şeyleri bulun. Yerine ise alternatif eylemlerini uygulayın.
Alternatif çözümler size iyi gelecek.
