Jules Verne‘in “Denizler Altında 20.000 Fersah” adlı klasik romanında “Yaşayan Sonsuz” olarak bahsettiği okyanusun enginliğinde büyüleyici ve biraz da ürkütücü bir şey var. İnsanlığın ilk günlerinden beri okyanus, bol balıkları, deniz kızları ve yeni topraklar ve zenginlik vaatleriyle bizi çağırıyor. Giderek daha sofistike hale gelen okyanusun %80’inden fazlası gizemle örtülü olmaya devam ediyor ve uzay hakkında ve Dünya’nın denizleri hakkında bildiklerimizden daha fazlasını biliyoruz.
Çoğu insan okyanusun sırlarını saklamasına izin vermekten memnundur. Ancak bazı cesur ruhlar, bu son keşfedilmemiş diyarı keşfetmeye çalışır ve nadiren onun yüzeyinden memnun kalırlar. Böyle bir şirket olan OceanGate, okyanusun en derin noktalarını araştırmayı amaçlıyordu. Üstelik insanlı derin deniz denizaltıları ile bu su altı bölgelerini herkese açmak istiyordu. Asil bir girişimdi, ancak birçok kişinin işaret ettiği gibi, önemli risklerle geldi.
Haziran 2023‘te, OceanGate’in Titan denizaltısı ve beş kişilik mürettebatı Titanik’in enkazını keşfederken kaybolduğunda, insanlığa derin deniz yolculuğunun tehlikeleri hatırlatıldı. Ardından gelen arama, Titan’ın kırık kalıntıları okyanus tabanına dağılmış halde bulunana kadar dünyayı günlerce büyüledi ve maalesef gemide bulunan beş kişide öldü. Trajedinin ardından birçok kişi merak içinde kaldı: OceanGate nedir? İşte Titan denizaltısını yaratan hırslı denizcilik şirketi hakkında bazı gerçekler;
Oceangate Titanik Denizaltısına Sahip Şirket Hakkında Gerçekler
Oceangate’in Amacı Okyanus Keşfini Ve Turizmi Kolaylaştırmaktı
Stockton Rush, gençliğinden beri tüplü dalış yapıyordu. Ancak, Batı Washington‘un soğuk sularında, su altı baskınlarında uğraşmak zorunda kaldığı rahatsız soğuk su teçhizatı ve hacimli tanklar karşısında hayal kırıklığına uğradı.
Elbette, derinin tadını çıkarmanın daha rahat bir yolu olmalıydı. Denizaltılar bariz cevaptı. 2019 yılında Smithsonian Magazine‘e açıkladığı gibi: ‘Bir denizaltıda hoş ve rahat olmak ve sizinle sıcak çikolata içmek, donmaktan ve derin suda asılı iki saatlik bir dekompresyondan geçmekten daha iyidir.’
Tek bir sorun vardı o da denizaltılar yetersizdi. Rush’ın çabucak öğrendiği gibi, çok azı genel eğlence için uygundu ve bir tane satın almak bile zordu. Sonunda, 2006 yılında bir kit ve planlar kullanarak kendi tek kişilik dalgıçını yaptı. Anında bağımlısı oldu ve büyük bir iş fırsatı gördü.
2009 yılında, o ve iş ortağı Guillermo Söhnlein, herkesin araştırma, kaynak arama veya turizm için kullanabileceği bir insanlı denizaltı filosuna ev sahipliği yapmak amacıyla OceanGate adında bir su altı keşif şirketi kurdu. Sky News ile 2023 yılında yaptığı bir röportajda Söhnlein’e göre OceanGate’in orijinal misyonu ‘okyanusları tüm insanlık için açmak’ idi. Ve Rush, verdiği röportajda sordu: ‘Gezegenin dörtte üçü su ise, neden ona erişemiyorsunuz?’
Oceangate’in Fırlatma Ve Geri Alma Platformu Harika Bir İcattı
SpaceX‘in uzay yolculuğunu daha uygun fiyatlı hale getirmeye çalışması gibi, OceanGate de su altı yolculuklarının maliyetini düşürmenin yollarını aradı. Ancak dalgıçlar denizaltılar gibi tamamen otonom olmadıklarından, dalış bölgelerine gitmek ve denizdeyken işlevlerini yerine getirmek için bir destek gemisine ihtiyaç duyarlar. Destek gemileri, ağır dalgıçları suya indirip çıkarmak için vinçler gibi özel altyapılarla donatılmalıdır. Ve tahmin edebileceğiniz gibi, böyle bir gemiyi kiralamak ucuz değil.
Neyse ki, OceanGate şık bir geçici çözüm buldu. Hawaii Denizaltı Araştırma Laboratuvarı‘nın benzer tasarımından esinlenerek, Bayan Lars adını verdikleri patentli bir fırlatma ve geri alma platformu inşa ettiler. Bu da Mobil Denizaltı Fırlatma ve Kurtarma Sistemi için bir dizi yüzdürme tankını doldurarak suya 32 fit alçaltılabilir, dalgıçların türbülanslı yüzeyin altında fırlatılmasına izin verir. Yolculuk bittiğinde, denizaltı basitçe fırlatma rampasına geri döner ve rampanın tanklarını boşaltarak yukarı kaldırılır.
Bayan Lars, çoğu geminin arkasına kolayca çekilir ve özel bir destek gemisine olan ihtiyacı ortadan kaldırır. Ayrıca dalgıçların yardımı olmadan da çalışır ve bu da onu daha güvenli hale getirir. Uzman denizaltı Aaron Amick YouTube kanalı Sub Brief‘te ‘Bu patentli fırlatma kızağı çok zekice tasarlanmış ve çok iyi çalışıyor gibi görünüyor’ dedi. ‘Bir A vincine ihtiyaç duymadıkları için derin deniz okyanus gemisinin arkasından iniyormuş gibi olduklarından daha yüksek deniz durumlarında faaliyet göstermelerine izin veriyor’ diye de ekledi.
Okyanus Keşif Uzmanları Titan Hakkındaki Endişelerini Dile Getirdi
2018 yılında, OceanGate çalışanı David Lochridge‘in Titan hakkındaki güvenlik endişelerini dile getirdiği için kovulmasından sadece iki ay sonra, birkaç oşinograf, derin deniz dalgıç uzmanı ve endüstri lideri onun endişelerini tekrarladı. Aslında, Deniz Teknolojileri Derneği‘nin İnsanlı Sualtı Araçları Komitesi‘nde oturan 38 uzmandan oluşan bir kurul, OceanGate’in yeni gemisi hakkında o kadar endişeliydi ki, CEO Stockton Rush‘a imzalı bir mektup yazma görevini üstlendiler.
The New York Times tarafından alınan mektupta uzmanlar, OceanGate’in denizin yaklaşık 3.80 mt altında bulunan Titanik enkazına planladığı seferler öncesinde Titan’ın denenmemiş tasarımı ile ilgili oybirliğiyle endişelerini dile getirdiler.
Komite, ‘OceanGate tarafından benimsenen mevcut ‘deneysel’ yaklaşımın olumsuz sonuçlara yol açabileceğinden endişeleniyoruz’ diye yazdı. Lochridge gibi, yeterli testler, dış denetimler ve sertifikalar için çağrıda bulundular ve şöyle yazdılar: ‘Üçüncü bir tarafça doğrulamanın, tüm dalgıç yolcuları koruyan güvenlik önlemlerinde kritik bir bileşen olduğu konusunda hemfikiriz.’
BBC‘nin bildirdiği gibi, dalgıç uzmanı Rob McCallum, aynı ay içinde Rush’a birçok kez e-posta gönderdi, ayrıca Titan’ın dışarıdan test edilmesi ve sertifikalandırılması çağrısında da bulundu ve Rush’ın görünüşte pervasız görünen süreci ile ilgili endişelerini dile getirdi. Rob ‘yenilikçiliği ve girişimciliği ne kadar takdir ediyorum ama siz potansiyel olarak tüm sektörü riske atıyorsunuz’ diye de yazdı. ‘Titanik ile olan yarışınızda, şu ünlü sloganı yansıtıyorsunuz: ‘O asla batmaz.’
Stockton Rush Güvenlı̇k Düzenlemelerı̇nı̇n İlerlemeyı̇ Engelledı̇ğı̇ne İnanıyordu
OceanGate CEO‘su Stockton Rush, düzenlemelere, sertifikalara veya gereksiz bürokrasi olarak gördüğü her şeye karşı hoşnutsuzluğunu gizlemedi ve birçok kez bu tür kurumların yeniliği engellediğini iddia etti. Rush 2019 yılında Smithsonian Magazine‘e verdiği demeçte ‘son derece güvenli, çünkü tüm bu düzenlemelere sahipler’ dedi. ‘Ama aynı zamanda yenilik yapmadı ya da büyümedi. Çünkü tüm bu düzenlemelere sahipler.’
Rush bunun yerine her şeyi kendi bünyesinde yapıyor, güvenlik sistemlerinin patentini alıyor ve yeni dalgıçları kendisi test ediyordu. Ancak bazıları bu davranışı düpedüz tehlikeli olmasa da pervasızca buldu. Örneğin OceanGate‘in Titan’ın gövdesindeki basınç hasarına karşı aldığı önlem, uzmanların patlamadan sadece milisaniyeler önce duyulabileceği konusunda uyardığı çatlama ve patlama seslerini dinleyen bir sensör sistemine dayanıyordu.
Daha da kötüsü, bu tür sesler çalışma sırasında Titan’ın gövdesinden zaten duyulmuştu. Dalgıç uzmanı Karl Stanley 2019 yılındaki bir dalışta gövdenin zayıflamasıyla uyumlu yüksek sesler duyduğunu bildirmiş ve Rush 2022 yılında David Pogue‘a (CBS aracılığıyla) ilk test dalışlarının genellikle oldukça gürültülü olduğunu itiraf etmişti.
Tüm muhalefete rağmen Rush, kendi yönteminin gayet iyi işlediğini savunuyordu. Pogue’a ‘Bir noktadan sonra güvenlik tamamen israf oluyor. Eğer sadece güvende olmak istiyorsanız, arabanıza da binmeyin, yataktan da hiç çıkmayın yani hiçbir şey yapmayın. Bir noktada risk alacaksınız ve bu gerçekten bir risk/ödül meselesi.’
Titan Denizaltısı Daha Önce Titanik Enkazına Gitmişti
OceanGate, gemi enkazlarını gezme konusunda ün kazandığından, CEO Stockton Rush‘ın en ünlüsünü ziyaret etme planları yapması an meselesiydi. 2019 yılında röportajda ‘Herkesin bildiği tek bir batık var’ dedi. Geriye kalan tek soru, Titan denizaltısının tüm olası sorunlarıyla birlikte denizin yaklaşık 2,5 mil altına bir dalışa dayanıp dayanamayacağıydı.
Titan, 10 Temmuz 2021 tarihinde ilk kez Titanik enkazına başarıyla ulaştı. Şirket, siteyi taramak, fotoğraflamak ve belgelemek için her yıl geri döneceğine ve elbette bir ücret karşılığında ödeme yapan müşterileri yanına alacağına söz verdi. OceanGate, yıldız gemisi Titan hala geliştirme aşamasındayken, 2017 yılında prömiyeri için bilet satmaya başladı. Orijinal giriş maliyeti 105.129 dolardı ve bu enflasyona göre ayarlanmış 1912 birinci sınıf Titanic biletinin fiyatıydı. 2020 yılına kadar 250.000 dolara yükseldi.
Titan, 2021 ve 2022 yıllarında Titanik’e 13 sefer yaptı, ancak bunlar olaysız değildi. Birinde, dalgıç deniz tabanında mahsur kaldı ve mürettebatta beş saat boyunca gemide mahsur kaldı. Bir diğerinde, pili bittiği için destek gemisiyle iletişimi tamamen kaybetti. Ve belki de en korkunç olanı, bir zamanlar ters yerleştirilmiş bir itici nedeniyle su altında daireler çizerek dönmesiydi.
Oceangate’in Daha Fazla Derin Deniz Denizaltısı Yaratma Planları Vardı
CEO Stockton Rush‘ın OceanGate için büyük planları vardı ve kesinlikle Titanik keşif gezileriyle bitmedi. Composites World ile 2017 yılında yapılan bir röportaja göre, talebe bağlı olarak Titan ile aynı 20’ye kadar gemi daha inşa etmeyi arzuladı. O zamanlar, hepsi karbon fiber gövdeye sahip olacak ve daha da derinlere inmeyi planladığı Cyclops 3, 4 ve 5 denizaltılarını da tasarlıyordu.
2020 basın bülteninde OceanGate, bu yeni Cyclops dalgıçlarından en az birini NASA ile birlikte tasarlayacağını duyurdu; 2022 GeekWire Zirvesi‘nde Rush, 17.500 fit derinlikte yatan başka bir ünlü gemi enkazı olan Alman savaş gemisi Bismarck‘a gözünü dikmişti.
Titanik Dalışı Sırasında Titan Denizaltısı Patladı
18 Haziran 2023 tarihinde, Titanik gemi enkazına 14. dalışından neredeyse iki saat sonra, OceanGate’in Titan denizaltısı, destek gemisi Polar Prince ile bağlantısını kaybetti. Gemide beş kişi vardı: OceanGate CEO‘su Stockton Rush, Fransız Titanik uzmanı Paul-Henri Nargeolet, İngiliz iş adamı Hamish Harding ve Pakistanlı iş adamı Shahzada Dawood ve 19 yaşındaki oğlu Suleman Dawood.
Titan planlanan zamanda yeniden yüzeye çıkamayınca, Polar Prince‘teki mürettebat üyeleri onun kayıp olduğunu bildirdi. Bir hafta süren bir arama başladı ve birden fazla ajans, geminin herhangi bir izini bulmak için Kuzey Atlantik‘i taradı.
22 Haziran‘da ABD Sahil Güvenlik yetkilileri, Titanik’in pruvasından sadece 1.500 fit uzakta deniz tabanında bir enkaz alanı bulunduğunu doğruladı. Sahil Güvenlik Tuğamirali John Mauger‘in bir basın toplantısında yaptığı açıklamaya göre, yapılan keşifte geminin feci bir şekilde patladığını, yani içe doğru çöktüğünü gösteriyor.
Oceangate Titanik Denizaltısına Sahip Şirket Hakkında Gerçekler ile İlgili Videolar
