Günümüzde büyük popülerlik kazanan elementlerden biri olan Lityum bir çok kişi tarafından araştırma konusu oldu. Sizinle Lityum Nedir, 10 Kullanım Alanı Nelerdir? hakkında edindiğim bilgileri sunacağım. Bakalım bu değerli element nerede ve nasıl kullanılıyormuş…
Tarihte ilk olarak 1817 yılında Johan August tarafından bulunan lityum elementi, tıp ve otomotiv sanayine kadar bir çok alanda kullanılmaktadır.
Lityum Nedir?
Kimya alanından anımsanacağı üzere Lityum ”Li” şeklinde ifade edilen bir elementtir. Çevremizde saf halde bulunamazlar. Periyodik cetvelde 1. grupta alkali metal sınıfında yer almaktadır. 3 nolu atom numarasına sahiptir. Periyot olarak 2. grupta, blok olarak S bloğunda yer almaktadır. Fiziksel olarak katı halde bulunur.
Gümüş beyaz rengi vardır. Lityum oksit şeklinde oksijenle birleşerek havada bulunur. Bu nedenden dolayı yağ içerisinde muhafaza edilir.
Hava ve su ile temas ettiğinde oksitlenerek lekeli bir hal alır. Aynı zamanda düşük bir yoğunluğa sahiptir. Hidrokarbonların üst kısımlarında sabit kalabilir.
Lityumun insan sağlığı açısından da olumsuz etkileri olabilmektedir. İşte bu yüzden lityum ile temas edecek kişilerin koruyucu özel donanıma sahip olması gereklidir.
Lityum çok sert bir maddedir ancak bıçak ile kesilmesi mümkündür. Lityumun insan tarafından etkileşimi solunum yollarında yanma tahriş gibi sağlık problemlerine sebep olabilir.
Lityum Nerelerde Kullanılır?
- Akıllı telefonların pili ve kameralarında lityum kullanılabilir.
- Uçaklarda da ağırlığa direnç göstermesi nedeniyle kullanılmaktadır.
- Tıp alanında sıklıkla kullanılan lityum özellikle Nöroloji dalında farmakolojik etkilerinden dolayı kullanılmaktadır. İlaç alanında sakinleştirici etkisi vardır.
- Bipolar bozukluk, depresyon, mania gibi nörolojik problemlerde tedavi amaçlı lityum kullanılmaktadır. Yapılan çeşitli deneyler ve araştırmalar sonucunda 1900’lü yıllarda lityumun tıp alanında kullanılabileceği ön görüldü. Amerikan İlaç Dairesi FDA tarafından lityumun kullanımına onay verildi. Vücuda alındıktan sonra merkezi sinir sistemine hemen dahil olan lityum beyinde bulunan nörotransmitterler ile etkileşim sağlar.
- Beyin de yaşlanmaya bağlı, damarlarda büzüşmeye bağlı olarak da lityum kullanılabilmektedir. Tarihte ABD’de yapılan bir araştırma sonucunda içme sularında lityum olduğu tesbit edilmiştir. Lityumlu su içen kişilerin intihar ve çeşitli nörolojik problemlere daha az yönelimi olduğu kanısına varıldı.
- Kemik sağlığı için lityum fayda sağlar.
- Cam, porselen ve seramik sektöründe de lityum kullanılmaktadır.
- Televizyonların içinde de kullanılan lityumlar görüntü kalitesini artırarak parlak bir görünüm sağlar.
- Greslerde lityum kullanılmaktadır. Yüksek sıcaklık yağlama greslerinin üretimi Lityum vasıtasıyla yapılmaktadır.
- Norepinefrin denilen hormonun salınımı azalır. Serotonininde sentezi artar.
Türkiye’de Ve Dünya’da Lityum
Ülkemizde lityum üretimi geçtiğimiz yıllarda açılışı gerçekleşen Eti Maden Tesisleri’nde tüm hızıyla devam ediyor. Tesis Eskişehir ilinde yer alıyor. Bor, Kömür gibi bir çok maden alanında gelişimini sürdüren Türkiye lityum içinde üretim kapasitesini her geçen yılda arttırıyor.
Eskiden lityum sadece Amerika’da bulunan yataklardan çıkarılıyordu. Daha sonra Güney Amerika ülkeleri de lityum üretimine dahil oldu. Şimdilerde Türkiye lityum üretiminde popüler ülkelerden biridir.
Lityum Nedir, 10 Kullanım Alanı Nelerdir? İle İlgili Videolar:
