“Gülmekten Bayılmak” gün içi sohbetlerimizde çokça kullandığımız bir deyimdir. Fakat salt deyim olmadığını ortaya koyan nöropsikiyatrik bir sendromun de yaşandığı durumlardan birisidir.
Bilim dünyasında uyku felci (sleep paralise) durumunun bir nedeni olarak gösterilen narkolepsinin sendromlarından olan katapleksi, ani yaşanan bir gülme ya da heyecan gibi reflekslerin oluşması ile kişinin el ayak ve bedeninin tamamının kontrolünü yitirmesini ifade etmektedir.
Rem uykusunun bir özelliği olan uyku felcinin uyanık anlarda gerçekleşmesi halidir. Ani fiziksel efor sarf edilmesini takiben kendisini göstermektedir. Ancak bilinç bu esnada açıktır.
Narkolepsinin Sendromlarındandır
Narkolepsi beyinde “Hypocretin” adındaki bir maddenin eksikliğinden meydana gelmektedir. Bununla beraber söz konusu kişide konsantrasyon eksikliği ve bellek problemlerine neden olabilmektedir. Günümüzde görülme olasılığı 34/2000’dir. Yani bu demek oluyor ki 2 binde yaklaşık olarak 3-4 civarında görülme sıklığı vardır.
Belirtileri Anlaşılmadığından Teşhis Gecikir
Narkolepsi, ilaç ile tedavisi pek mümkün olmayan bir hastalık türüdür fakat belirtileri üzerinde pek durulmaz. Bu nedenle teşhis koymak da bir hayli zordur.
En fazla görülen belirtileri; uyku felci, katapleksi gibi ani heyecan atakları ve uykuya dalış sırasında veya uyanıklığın ilk dakikalarında görülmekte olan halüsinasyonlardır.
Felç Oluşur Ama Bilinç Açık Kalır
Katapleksi hastası olan bir kimse bilincini yitirme. Dış dünyayı fark edebilir. Ancak güldüğü sırada aniden düşebilir ve yarı baygın duruma gelir. Bu duruma bilimde kas parezisi adı verilmektedir ve bu durum hipnotik uyku için kullanılmakta olan bir terimdir.
Meymenetsiz duruşlar ve asık suratlar ya da ifadeler toplumumuzda tepki çekebilir fakat katapleksi hastasının kahkahalarla arasının pek de iyi olmaması sağlığı açısından oldukça önemlidir.
Atak 30 Dakika Sürebilir
Epizot adı verilmiş olan atak anlamında olan yarı baygınlık esnasında, hastanın çenesi aşağıya doğru sarkmaktadır ve başı fark edilebilecek şekilde öne doğru kayarak kollar iki yana doğru salınmaktadır.
Aşırı yorgun olduğunu hisseden hasta, fiziksel anlamda bir güçsüzlük ile karşı karşıya kalır Açık olan bilince rağmen beden yere düşer ve hareketsizlik engellenemez. Öyle ki hasta baygın olduğunu anlayacak kadar uyanıktır.
Hasta gün içinde birden fazla kere gülerken bayılabilir. Bu baygınlıkların ortalama süresi 1-2 dakika kadar sürebilir. Fakat 30 dakikalık baygınlıkların görüldüğü hasta sayısı da azımsanmayacak ölçüde.
Yaralanmalara Karşı Önlem Alınmalıdır
Hasta, atak geçirdiği sırada bedenini kontrol edemediğinden olduğu noktaya bayılır. Bu sırada hastanın düştüğü bölge ve oradaki eşyalar oldukça önemlidir. Kafa travmalarına enden olan çarpmalar meydana gelebilir.
Hastanın herhangi bir nesneye çarpması veya nesnenin üzerine düşmesi bedeninin çeşitli bölgelerinde yarıklara ve zedelenmelere yol açabilir.
