Kader Nedir? Dua İle Kader Değişir Mi?

İnsanların yaşayacakları her şeyin daha dünyaya gelmeden önce Allah tarafından belirlendiği inancına kader denir. Birey, yaşamı boyunca kaderinde bulunanı deneyimler. Kader, bir nevi yol haritası gibidir. Ancak bu haritada çeşitli yollar ve dönemeçler bulunur. Bireyler, bu yolları seçerken, yaşamlarını istedikleri şekilde yönlendirebilirler. Bu nedenle, kader inancı, insanlara sadece bir yol gösterici olarak hizmet etmekle kalmaz, aynı zamanda kişisel sorumluluk duygusunu da besler.

Kaderin öngördüğü deneyimlerle başa çıkmak, insanların içsel gücünü ve sabrını test eder. Bu deneyimler, insanların karakterlerini geliştirmelerine ve olgunlaşmalarına yardımcı olabilir. Dolayısıyla, kader inancı, insanların yaşamın zorluklarıyla başa çıkmalarına ve olumlu bir perspektife sahip olmalarına katkıda bulunabilir.

Sonuç olarak, kader inancı, birçok insan için yaşamın anlamını araştırdıkları derin bir konu olmuştur. Bu inanç, insanların yaşamlarını anlamlandırmalarına, kişisel gelişimlerine katkıda bulunmalarına ve zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Ancak bu inanç aynı zamanda, insanların seçimleri ve çabalarının da yaşamlarını etkileyen önemli faktörler olduğunu hatırlatmalıdır.

Kader, zamanın ötesinden belirlenmiş ve Levh-i Mahfuz’da da yazılıdır. Bu, Yüce Allah’ın sonsuzluğunu daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Kader ya da yazgı, bireyin doğmadan önce yaşayacağı olayların Tanrı tarafından önceden belirlenmesi anlamına gelir.

“Muhakkak ki Biz her şeyi bir kaderle, bir ölçü ile yarattık.” (Kamer, 54/49)

İnsan, kaderinin özünü tam olarak kavrayamaz. Bu nedenle insan, Allah’ın bahşettiği akıl, irade ve olanaklarla bir yol çizmekle yükümlüdür. Bu bağlamda, kaderin değişebilirliği sorusu sık sık düşünülür. Bazı insanlar, kendilerini şanssız ve talihsiz olarak görerek, kaderlerini değiştirmek için ellerini semaya kaldırarak dua ederler.

Dua İle Kader Değişir Mi?

Diyanet İşleri Başkanlığı, kaderin değişebilirliği hakkında sorulan bir soruya cevap vermiştir. Bu açıklamaya göre, kaderin değişmesi Allah’ın ilminin değişmesi anlamına gelir, ki bu imkansızdır. Bu nedenle, kaderin değişmesi mümkün değildir.

Ancak bazı İslam alimleri, Allah’ın dilemesi halinde kaderin değişebileceğini savunmuşlardır. Onlara göre, kader Allah’ın belirlediği planı ifade ederken, kaza ise bu planın gerçekleşmesidir. Bazen Allah, kuluna lütufta bulunarak önceden kararlaştırdığı hükmü değiştirebilir.

Kaderin değişebilirliği konusunu ele alan bilginler, kaderi iki kategoriye ayırmışlardır. Bunlar değişmez kader (kader-i mutlak) ve şarta bağlı kader (kader-i muallâk). Değişmez kaderde değişmenin mümkün olmadığını, şarta bağlı kaderde değişiklik mümkün olabileceği görüşünü savunmuşlardır. Bu perspektife göre, sadakanın belayı önleyeceğini ve aile bağlarını sürdürmenin ömrü uzatacağını belirten hadisler, bu görüşü doğrulamaktadır.

Aslında, Allah’ın ebedi bilgisi çerçevesinde düşünüldüğünde, bu ikinci kaderin değişmediğini söyleyebiliriz. Çünkü Allah, şarta bağlı konularda dahi insanların nasıl davranacaklarını bilerek kaderi tayin etmektedir. Peki kaderimiz zaten belli ise neden dua ediyoruz?

Kaderimizin bir parçası olarak, sadece olayları yerine getirmiyoruz. Aksine, Allah’ın ezeli bilgisi tarafından önceden bilinmiş ve Levh-i Mahfuz’a bu şekilde kaydedilmiştir.

“Allah, (o yazıdan) dilediğini siler, (dilediğini de) sabit bırakır. Ana kitap (olan Levh-i Mahfuz) ise O’nun katındadır.” (Ra’d, 39)