Plaza dili, plazalarda, holdinglerde ve kurumsal şirketlerde çalışan kişiler arasında kullanılan benzersiz bir dil türüdür, çünkü birtakım Türkçe kelimelerin yerine İngilizce karşılıklarını Türkçe cümlelere ekleyerek oluşturulur. Bu dil, literatürde yer almasa da, çalışanlar arasındaki iletişimde sıkça kullanılır. Birçok çalışan, bu dilin havasını beğense de, halk arasında bazen mizah konusu olabilmektedir.
Plaza dili, kelimelerin sadece İngilizce karşılıklarıyla değil, aynı zamanda tamamen Türkçe cümlelerde de kullanılarak cümlenin şişirilmiş ve gösterişli hale getirilmesi amacıyla kullanılan bir dil türüdür. Örneğin, “İşi yarın teslim edeceğiz” ifadesi yerine “İşi yarın teslim edebileceğimizi öngörüyoruz” ya da “İşi yarın teslim ediyor olacağız” gibi pek çok örnek, plazada çalışanlar arasındaki iletişimi sağlamak için kullanılır.
Eczacıbaşı Holding Başkanı Bülent Eczacıbaşı, bu türü “uydurukça” olarak adlandırmış ve çalışanları arasında kullanılmasını yasaklamıştır. Yasaklı kelimeleri kullanan çalışanlardan her kelime için 5₺ kesilerek Eczacıbaşı Gönüllülerine bağışlanmaktadır. Bu bağışlarla okullara sözlükler alınmaktadır.
Plaza Dili Nasıl Kullanılır?
Plaza diline dair, kullananlar arasında havalı olarak değerlendirilen ancak diğer bir kesim tarafından özentilik olarak nitelendirilen bir dil türüdür. Bu dil, genellikle yabancı kökenli kelimelerin Türkçe cümleler içinde kullanılmasıyla kendini gösterir.
Plaza dili, içeriğindeki kelimelerin kullanım şekillerine göre iki farklı şekilde analiz edilebilir. Birinci şekilde, İngilizce bir kelime Türkçe gibi kullanılır. Bu tür kullanımlara en güzel örnekler arasında “assign etmek” (görev vermek), “down olmak” (moral bozukluğu) ve “check etmek” (kontrol etmek) gibi ifadeler verilebilir.
Plaza dilinin bir diğer kullanım şekli ise; Türkçeymiş gibi doğal bir biçimde kullanılan İngilizce sözcüklerin uzun cümleler içinde yerleştirilmesidir. Bu tür kullanıma örnek olarak aşağıdaki ifade verilebilir:
“İşin tamamlanması için size verebileceğimiz deadline yarın. Hemen bir toplantı set edelim ve konuyla ilgili brieflere göz atalım.”
Plaza dili kullananlar için artık Türkçeye daha yakın gelen “set” kelimesine baktığımızda ve “set etmek” kelimesinin ne anlama geldiğini düşündüğümüzde, Türkçede tam karşılığının “ayarlamak” olduğunu ve doğru bir kullanımla cümlenin şu şekilde ifade edilebileceğini görmekteyiz:
“İşin tamamlanması için verebileceğimiz son teslim tarihi yarındır. Hemen bir toplantı ayarlayalım ve konuyla ilgili bilgilere göz atalım.”
Plaza Dili Kelime Örnekleri
Sık sık kullanılan plaza dili kelimeleri şunlardır;
- Assign etmek: Bir iş için birine görev vermek
- Attach etmek: E-posta bir belge ya da doküman eklemek.
- Best practice: Konu ile ilgili en iyi örnek.
- Brainstorming: Türkçe karşılığı beyin fırtınasıdır. Birden fazla kişinin bilgi alışverişi yapması olarak tanımlanabilir.
- Brief: Bir proje ya a iş ile ilgili detaylı bilgi vermek ya da almak.
- CClemek: Bir kişiyi e-postada bilgiye eklemek.
- Charge etmek: Masrafları toplamak.
- Clarify etmek: Bir konuyu açıklamak.
- Clear: Bir şeyin açık, anlaşılır olması.
- Collegue: İş arkadaşı.
- Cross Check: Tekrar kontrol etme, üzerinden geçmek.
- Deadline: Bir işin teslim zamanı. Bitiş tarihi.
- Detail: Detay
- Down olmak: Motivasyon düşmesi, moral bozulması.
- Feedback: Geri bildirim.
- Focuslanmak: Odaklanmak.
- Forwardlamak: Gelen bir e-posta iletisini başka birisine yönlendirmek.
- Handle etmek: Bir işin üstesinden gelmek.
- Ignore etmek: Görmezden, duymazdan gelmek.
- Kick off meeting: Herhangi bir proje için ilk başlangıç toplantısı.
- Know how: Bir konu hakkındaki bilgi birikimi
- Confirm etmek: Onaylamak
- Lead etmek: Liderlik etmek, konu ya da proje ile ilgili sorumlu olmak.
- Meeting: Toplantı
- Set etmek: Toplantı ayarlamak ya da bir şeyi organize etmek
- Mobbing: Baskıcı, yıldırıcı davranışlar ile çalışana psikolojik şiddet uygulamak
- Must: Zorunluluk.
- Nice-to-have: Olsa güzel olurdu.
- Off day: Tatil günü
- Print almak: Belgenin yazıcıdan çıktısını almak.
- Push etmek: Süreci hızlandırmak için baskı uygulamak.
- Schedule etmek: Zamanlamak, programlamak, çizelgeleyerek anlaşılır hale getirmek
Plaza Dili İle İlgili Videolar
