Hız sabitleyici, ya da diğer adı ile cruise control, aracın sabit bir hızda ilerlemesine olanak sağlayan bir teknolojidir. Araç, belirli bir hıza ulaştığında hız sabitleyici devreye girer ve aracın bu hızda kalmasını sağlar. Bu teknoloji genellikle sürüş konforunu artırır. Özellikle uzun yolculuklarda, sürücünün daha az yorulmasına yardımcı olur. Ayrıca, hız limitlerinin bulunduğu yollarda sürücünün hızını korumasına yardımcı olur.
Bunun yanı sıra, yakıt tasarrufuna da katkıda bulunur. Aracın belirli bir hızda sabit bir şekilde ilerlemesi, düz yollarda yakıt tasarrufu sağlar. Ancak, yokuş yukarı yollar için aynı şeyi söylemek mümkün değildir. Çünkü araç, sabit hızda gitme eğiliminde olduğu için motor devri artar ve bu da daha fazla yakıt tüketimine yol açabilir.
Hız Sabitleyicinin Çalışma Prensibi
Hız sabitleyici, basit bir çalışma prensibine sahiptir. Aracın hız sabitleme özelliği etkinleştirildiğinde, elektronik devreler aracılığıyla gaz kelebeği kontrol edilir. İhtiyaca bağlı olarak gaz kelebeği açılır veya kapanır, böylece aracın istenen hızda kalması sağlanır.
Örneğin, aracınız 100 km/s hızla ilerliyorsa ve cruise control özelliğini etkinleştirirseniz, gaz kelebeğine müdahale edilir. Hızın düşmeye başladığı durumlarda gaz kelebeği açılır ve araç hız kazanır; hızın artmaya başladığı durumlarda ise gaz kelebeği kapanır ve aracın hızlanması kontrol edilir.
İlginizi çekebilir: Ülkelerin Otomobil Markaları ve Üretim Yerleri Nelerdir?
Eski araçlarda, cruise control yokuş aşağı sürüşlerde etkili değildir. Bu tür sürüşlerde aracın hızı doğal olarak artar. Bu da gaz kelebeğinin tamamen kapanmasına neden olur. Ancak, gaz kelebeğinin kapanması yeterli değildir. Çünkü araç yokuş aşağı giderken frenlenmezse hızlanmaya devam eder.
Yeni nesil adaptif hız sabitleme sistemlerinde ise araç gerektiğinde fren yapabilir. Manuel araçlarda hız sabitleyici kullanırken dikkat edilmesi gereken bir nokta vardır. Bu da, aracın devrine ve sürüş koşullarına bağlı olarak vites değişimlerinin sürücü tarafından yapılması gerektiğidir.
Adaptif Hız Sabitleme Sistemi Nedir?
Adaptive Cruise Control (ACC) sistemi, otomatik hız sabitleyici olarak da bilinir ve otomobil dünyasında yaygın olarak kullanılan hız sabitleyici sistemlerinin gelişmiş bir versiyonudur. Standart hız sabitleyici sistemleri, gaz pedalına herhangi bir müdahalede bulunmadan belirli bir hızda seyahat etmesini sağlamak için devreye girer.
Bu özellik özellikle uzun yolculuklar ve yoğun trafiğin daha az olduğu otoban gibi alanlarda konforu artırır. Adaptive Cruise Control sistemi, standart hız sabitleyicinin bir üst versiyonu olarak sunulur. Aracın hızını otomatik olarak ayarlar ve öndeki araçla güvenli bir takip mesafesi korur.
Adaptif Hız Sabitleyici Nasıl Çalışır?
Yeni araçlar, sensörler ve kameralarla donatılmıştır. Bu sensörler ve kameralar, topladıkları verileri aracın kontrol ünitesine iletmektedir. Kontrol ünitesi özel olarak programlanmıştır. ACC sistemi, araç hareket halindeyken önünde bir araç algılandığında otomatik olarak fren sistemini devreye sokar ve aracın hızını azaltır. Bu şekilde, öndeki araçla güvenli bir takip mesafesi sağlamak için çalışır.
Örnek olarak, bir araç 100 km/s hızla ilerlerken önüne 70 km/s hızla giden bir araç çıktığında, Adaptif Hız Kontrolü (Adaptive Cruise Control), aracın hızını önündeki araca uyumlu hale getirir, yani hızını 70 km/s’ye düşürür. Önündeki araç seriden çıktığında, araç hızını tekrar yükseltir. Adaptive Cruise Control, sürücülerin dikkatsiz ya da başka bir yöne bakıyor olmaları durumunda bile seyahatlerini daha güvenli hale getirir.
Hız Sabitleyici (Cruise Control) İle İlgili Videolar
