Gelire Endeksli Senet Nedir? Ne İşe Yarar?
Gelire Endeksli Senet ya da kısaltması ile GES diye bir ekonomik terim ortaya çıktı ve herkes bu konu hakkında bilgi araştırması yapmaya başladı. Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, yurt içi tasarrufları artırmak, devlet iç borçlanma senetlerini çeşitlendirmek ve yatırımcı tabanını genişletmek amacıyla 28 Ocak 2009 tarihinde ilk Gelire Endeksli Senet (GES) sistemini yayınladı.
GES ihracından elde edilen gelirler, Devlet Malzeme Ofisi (DMO), Devlet Hava Meydanları İşletmecisi (DHMİ), Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden (KIYEM) bütçeye aktarılan gelir payına bağlanmaktadır. Bu kurumlar devlete ait işletmelerdir.
Bu sistem ile getirisi devlet tarafından ilişkilendiren bir sistem ve yatırım aracı yaratılmıştır. Söz konusu menkul kıymetler için geçerli olacak asgari peşin ödeme garantileri sayesinde yatırımcılar, gelir payındaki değişikliklerden olumsuz etkilenmeyecektir.
Bu çerçevede Devlet Malzeme Ofisi (DMO), Devlet Hava Meydanları İşletmecisi (DHMİ), Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (KIYEM) tarafından bütçeye aktarılan üçer aylık ve altı aylık gelir paylarının toplamı, söz konusu senet iadelerinin ödenmesine esas teşkil etmektedir.
Gelire Endeksli Senet (GES) Ne İşe Yarar?
Devlet borçlanma senetlerine ilişkin olarak İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda aşağıdaki bilgiler yer alıyor;
Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS), Hazine Müsteşarlığı tarafından iç piyasada tahsis edilen bazı borçlanma senetleridir. Borçlu ülkeler, kupon ödeme tarihinde ve vade sonunda DIBS sahiplerine borçlarını öderler. Kişi ve kurumlar, vade süresi boyunca ikincil piyasada DİBS alıp satabilirler.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın GES İle İlgili Yaptığı Açıklama
Hazine Bakanlığı’nın yazılı açıklamasında aşağıdaki ifadeye yer verilmiştir;
Bakanlığımız resmi hesabından bugün (09.06.2022) yayınlanan basın açıklamasında, vatandaşlarımızın birikimlerini Türk lirası varlıklarda kullanmaya teşvik etmek ve yatırımcı tabanını genişletmek amacıyla atılacak adımlar kapsamında; Bakanlık, 15 Haziran 2022’den itibaren gelire endeksli ülke iç borçlanma senetleri (GES) için talep toplamaya başlayacak.
GES sadece gerçek kişilerin kullanımına sunulacak ve duyuru ve talep toplama süreci ile ülke geneline ihraç edilecektir. Yıllık muhasebe, senet ihracı, kupon ve anapara ödemeleri web sitemizde yayınlanan duyuruda belirtilen bankalar aracılığıyla yapılacaktır.
İhraç edilen senetler, yatırımcılara üç ayda bir, ödeme yapıldığında garantili bir minimum getiri ile asgari eşit gelir sağlayacaktır. Senet getirisi ve vade yapısı halka arz duyurusunda duyurulacaktır. Tahvilin yatırımcılara sağlayacağı nihai getiri oranı, Bakanlığımızca ihraç aşamasında belirlenen getiri oranı ile gelir gerçekleşme çerçevesinde hesaplanan endeks değeri çarpılarak belirlenecektir.
Bakanlığın açıklamasını birebir kopyala yapıştır yapmadan anladığımız dile sizlere aktarmak istedik. Yukarıda bankalardan bahsedildi. Bu işlemleri gerçekleştirebileceğiniz bankalar olacak. Özel bankalar sisteme girecek mi şu an için belirsiz fakat aşağıda yer alan devlet bankaları büyük ihtimalle bu sistemde yer alacak. Bu bankalar;
- Ziraat Bankası
- Halkbank
- Vakıfbank