Diyabetik Ayak Nedir, Belirtileri ve Tedavisi! Diyabet toplumda en sık görülen hastalıklardan biridir. Diyabetten muzdarip olanlar için bunun birden fazla sonucu olabilir. Diyabetik ayak, diyabetli kişilerin, hastalığın uzun sürmesi veya kan şekeri düzeylerinin kontrol altına alınmasının zor olduğu durumlarda ayaklarında oluşan kronik yaralara verilen isimdir.
Bu durumda iyileşmeyen yaralar ya da enfeksiyonlar gelişebilir. İyi tedavi edilmezse hastalar bir ayağını veya tüm bacağını kaybedebilir. Diyabetik ayak amputasyonu yaygın bir sonuçtur. Teknolojideki ilerlemeler, yeni tedaviler ve yeni ilaçlar sayesinde, kan ve kan şekeri seviyeleri artık eskisinden daha kontrol edilebilir durumda.
Bu nedenle diyabet olarak bilinen diyabetten ölüme yol açan komplikasyon daha az görülüyor. Her 5 diyabetliden 1’i ayak sorunları nedeniyle hastaneye geliyor. Her 10 diyabet hastasından maalesef ki 7 tanesinde ayak yaraları görülmektedir.
Diyabetik Ayak Evreleri Nelerdir?
Diyabetik ayağın Wagner sıralamasına göre evreleri şu şekildedir;
- Evre 0: Sağlıklı cilt
- Evre 1: Yüzeyel ülser
- Evre 2: Derin ülser
- Evre 3: Kemik tutulumu olan ülser
- Evre 4: Ön ayak (parmaklar ve ayak ucu gibi ön bölge) kangreni
- Evre 5: Tüm ayak kangreni
Diyabetik Ayak Belirtileri Nelerdir?
Diyabetik ayaklar, hastanın ayaklarında enfeksiyonlara dönüşebilen, büyüyebilen ve parmak, ayak ve bacak gibi kusurlara neden olabilen ciddi yaralara neden olabilir. Diz altı bölgesindeki küçük çaplı damarların tutulumu nedeniyle, çok kısa mesafeler yürümekle ya da istirahatte ağrı kesici almakla gidilemeyen şiddetli iskemik ağrıların meydana geldiği şiddetli bacak iskemisi denilen bir duruma yol açabilir.
Ayaktaki enfekte yaradan kaynaklanan şiddetli ağrı nedeniyle hastanın yaşam kalitesi ciddi şekilde düştü. Küçük bir yara ihmal edildiğinde çok büyük ve problemli bir yaraya dönüşebilir. Sepsis denen ciddi durum ortaya çıktığı zaman aşağıdaki belirtiler görülebilir;
- Ayakta yara
- Ayak çevresinde ağrı ve kızarıklık
- Ateş
- Titreme
- Halsizlik
- Kontrol edilemeyen çok yüksek kan şekeri seviyeleri
- Erken müdahale edilmediği zaman ileri aşamada şok
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Ayaklarda cilt rengi değişiklikleri olduğunda
- Ayak ya da ayak bileğinde şişkinlik başladığında
- Ayaklardaki sıcaklık değişimleri meydana geldiğinde
- Ayaklar ve bileklerinde yürümekle ya da istirahatte bağlı ağrı ortaya çıktığında
- Ayaklardaki kalıcı yaralar görüldüğünde
- Batık ayak tırnakları oluştuğunda
- Ayak mantarları çıktığında
- Topuklarda kuru ve çatlamış cilt kalıntıları gözlemlendiğinde
- Enfeksiyon belirtileri ortaya çıktığında hızlı bir şekilde doktora gitmeniz gerekmektedir.
Diyabetik Ayak Tedavisi
- Öncelikle diyabetik ayağın yaralı bölgesi vücudun ağırlığını kaldırmalı ve yaraya binen yükü azaltan tabanlık ve ayakkabı kullanmalıdır.
- Kan tahlillerinde ve şiddetli ayak enfeksiyonu durumlarında ağızdan veya damardan antibiyotik verilmelidir.
- Hızlı bir şekilde ayağı ve bacağı besleyen damarlardaki tıkanıklıklar tedavi edilmelidir. Yapılacak cerrahi müdahale ile ayağın tekrar kan akışına kavuşması sağlanmalıdır.
- Bacak ve ayakta kan akışı sağlandıktan sonra ölü ve enfekte olan dokular temizlenmelidir. Daha sonra uygun olan yara bakım tedavisi ile yaralar iyileştirilmelidir.
