Asbest, lifli yapıda olan kanserojen bir mineraldir. Asbestoz ya da amyant olarak da bilinir. Gemi, otomobil ve inşaat sektöründe de kullanılır. Doğru kullanılmadığı takdirde insan sağlığını etkiler. Asbest, binalarda sıklıkla kullanılan bir malzemedir.
Tehlikeleri bilinmeden önce, tavan ve duvarlarda yalıtım ve sprey kaplamalar için yaygın olarak kullanılıyordu. Daha sonra asbest liflerinin akciğerlere ciddi zarar verebileceği ortaya çıktı. Bu durum anlaşıldıktan sonra kullanılmamaya başlandı.
Asbest İngiltere’de tamamen yasaklandı. 2000 yılından önce inşa edilen binalarda hala asbest bulunabilir. Bu madde 1950’lerden beri popüler bir yapı malzemesiydi. Hala asbest içeren 3000’den fazla ürün vardır.
Asbest Türleri Nelerdir?
Asbest türlerini ve içerdiği potansiyel riskleri anlamak önemlidir. Asbestin üç yaygın türü şunlardır:
- Amosit: Demir ve magnezyumdan yapılmış kahverengi ya da gri, düz Amosit liflere denir
- Crocidolite: Blue, amfibol grubunun bir üyesidir. Sodyum demir magnezyum silikattan yapılmış düz liflere sahiptir.
- Krizotil: Beyaz bir kıvırcık lif, çoğu ürün bu tip asbestten yapılır. Magnezyum silikattır.
Genellikle diğer malzemelerle birleştiği için asbestin türünü renge göre belirlemek mümkün değildir. Bir ürünün asbest içerip içermediğinden emin olmanın tek yolu onu test ettirmektir. Asbest içeren malzemeler hasar gördüğünde ya da yılların geçmesi ile birlikte bozulduğunda, havaya lif salabilirler.
Bu lifler solunduğunda akciğerlerin derinliklerine nüfuz ederek kaldıkları yerde akciğer dokusunda olası hasara neden olabilir. Asbestoz hasar gördüğünde ya da malzeme delindiğinde, kesildiğinde, fırçalandığında veya zımparalandığında sağlık açısından daha büyük risk ortaya çıkar.
Bir malzemenin bu maddeden içerdiğinden şüpheleniyorsanız, kesinlikle kullanmayın. Kullanmak zorundaysanız kesinlikle bir uzmanda görüş alın. Bu madde asbestoz, akciğer kanseri ve mezotelyoma hastalıkları ile ilişkilidir.
Asbestin Zararları Nelerdir?
Asbest oldukça kanserojen bir maddedir. Solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara neden olabilir. Uzmanlar, cilde nüfuz etmenin de mümkün olduğuna söylüyor. Asbestin neden olduğu bazı hastalıklar, akciğer zarları arasında sıvı birikmesi, kireçlenme, plevranın kalınlaşması ve akciğer dokusunda bağ dokusu oluşumu gibi ciddidir. Ayrıca cilt ülserlerine neden olabilir.
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) her yıl düzenli olarak dünyadaki kanserojenleri doğası gereği sınıflandırmaktadır. Kurumun kanserojen listesinde asbest, “kesinlikle kanserojen” tanımıyla Grup 1 olarak sınıflandırılmaktadır.
Fransa gibi nispeten gelişmiş olduğunu düşündüğümüz bir ülkede her yıl 4.000 kişi asbeste bağlı hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor. Bu sayı her geçen yıl da artıyor. Uzmanlar, 1960’larda ve 1970’lerde İngiltere’de asbeste maruz kalan 120.000’den fazla kişinin yakın gelecekte akciğer kanserinden öleceğini tahmin ediyor.
Hollanda ve Belçika gibi ülkelerde kullanımı 1990’lı senelerde yasaklandı. Avrupa Birliği ülkelerinde ise 2005 senesinde yasaklandı. İngiltere’de tersanede çalışan bir adamın kızı babasının kıyafetlerinden asbest maddesi kaptı. 2007 senesinde İngiliz Savunma Bakanlığı’na tazminat davası açtı ve kazandı.
Asbest İle İlgili Videolar
