Zübeyde Hanım Kimdir?
Tam adı: Zübeyde Hanım
Doğum tarihi: ??. ??. 1957
Doğum yeri: Langaza, Yunanistan
Ölüm tarihi: 14 Ocak 1923
Ölüm yeri: Latife Hanım Köşkü Anı Evi, İzmir
Boyu: –
Ailesi: Ayşe Hanım (Annesi), Sofuzade Feyzullah Ağa (Babası), Hüseyin Bey (Kardeşi)
Eşi: Ali Rıza Efendi (1871), Ragıp Bey
Çocuk (ları): Mustafa Kemal Atatürk, Makbule Atadan, Naciye, Ahmet, Fatma, Ömer
Mesleği: Ev Hanımı
Aktif Yılları: 1857 ve 1923 yılları arasında
Hakkında
Zübeyde Hanım Kimdir? Zübeyde Hanım, 1857 yılında Selanik’in yakın civarında bulunan Langaza bölgesinde dünyaya gözlerini açmıştır. Konya, Karaman’dan Rumeli’ye göç eden ve Langaza‘ya yerleşen Türkmen bir ailenin çocuğudur. Babasının adı Feyzullah Ağa, annesinin adı ise Molla Hanım olarak bilinen Ayşe Hanım‘dır. Hüseyin adında bir kardeşi vardır.
1871 yılında henüz 14 yaşında iken Selanik Gümrük Muhafaza Teşkilatı‘nda memur olarak çalışan Ali Rıza Efendi ile dünya evine girmiştir. Bu evliliğinden 6 çocuğu dünyaya geldi. Dünyaya gelen çocuklarında Ahmet (1874 – 1883), Ömer (1889) ve Fatma (1872 – 1875) vefat etmiştir. Yalnızca 1881 yılında dünyaya gelen Mustafa Kemal Atatürk ve 1885 yılında dünyaya gelen Makbule Atadan yaşama tutunabilmiştir.
Zübeyde Hanım, oğlu Mustafa (Mustafa Kemal Atatürk) ile erken yaşta tek başına kalmıştır. Kocası Ali Rıza Efendi 1889 yılında vefat etmiştir. Bunun üzerine çocuklarını da alarak Langaza’ya kardeşi Hüseyin Bey’in yanına gitmiştir. Abisine yük olmamak için Selanik Gümrükler Başmüdürü Ragıp Bey ile dünya evine girmiştir. Balkan Savaşı’nın ardından Ragıp Bey ile boşanmışlardır. Birinci Dünya Savaşı‘ndan sonra kızı Makbule ile birlikte Selanik’ten İstanbul’a gelmiş, Mustafa Kemal Atatürk‘ün tuttuğu eve yerleşmiştir.
1919 yılında Anadolu’ya çıktığından beri hiç görmediği oğlu Mustafa Kemal Atatürk ile 14 Haziran 1922 tarihinde Adapazarı’nda tekrardan buluşmuş ve Ankara’ya yerleşmiştir. Ankara’nın havası çok sert olduğu için hastalanmış ve tedavi olmak için İzmir’e gitmiştir.
Zübeyde Hanım, 14 Ocak 1923 tarihinde 66 yaşında iken İzmir’de vefat etmiştir. Vefatının ardından İzmir’e defnedilmiştir. Defnedildiği yer bir süre sonra “Zübeyde Hanım Anıt Mezarı” olarak inşa edilmiştir.