Vesvese, psikoloji dalında obsesyon olarak tabir edilen rahatsız edici ve takıntılı düşüncelere verilen bir isimdir. Zaman içerisinde bir çok kişide rahatsız edici düşünceler oluşur. Bu gayet normal bir durumdur. Bazen bu düşünceler fazla kötü ve rahatsız edici seviyede olabilir. Bu tarz bir durum ortaya çıktığı zaman düşüncelerin verdiği kaygıyı azaltmak için kişi davranışlar sergilemeye başlar.
Bunlara internette hastalık araştırması yapmak, çevresindeki insanlara çeşitli sorular sormak, durduk yere tövbe tövbe demek dahi örnek olarak gösterilebilir. Rahatsız edici düşüncelerin şiddeti ve sıklığı önemlidir. Tekrar tekrar görülen takıntılı düşüncelerin genetik, geçmiş dönem travmaları, kişilik özellikleri gibi pek çok sebebi olma ihtimali vardır. Pek çoğumuzun aklında zaman içerisinde huzursuz edici düşünceler oluşabilir. Önemli olan ise bu düşüncelerin sıklığı ve boyutudur.
Eğer ki bu durum günlük hayatı etkileyecek seviyedeyse ve çok sık tekrar ediyorsa önemlidir. Böyle durumlarda zihniniz sizi belli durumlara ve düşüncelere karşı zora sokar. Bu düşünceleri ne kadar isteseniz de uğraşsanız da bir türlü uzaklaştıramazsınız. Kişiye uzak olan bu gereksiz ve sıkıntı veren düşüncelere vesvese denir. Bu düşünceler zihinde sürekli tekrar eder ve takıntıya dönüşür.
Vesvese Psikolojik Midir?
Bazı vesvese düşüncülere olaylar sonrasında ortaya çıkar. Bu durumlara psikolojik bir hastalık demek doğru değildir. Fakat bu düşünceler zaman zaman artar ve tıpta obsesyon adı verilen takıntı hastalığına dönüşür. Obsesyonlar, takıntılı düşüncelerin belli tekrarlayıcı davranışlarla kendini gösterdiği bir psikolojik durumdur.
Obsesyonların işlevselliği bozduğu ve kişinin hayatını olumsuz yönde etkilediği gözlemlenmiştir. Bu takıntılı düşünceler zamanla kişinin yaşamında daha büyük bir yer kaplar ve yaşamak giderek zorlaşır. Bu nedenle, obsesyonlar psikolojik bir sorun yaratabilir ve psikologlardan yardım alınması gerekebilir.
Vesvese Çeşitleri Nelerdir?
Takıntılı düşünceler, farklı şekillerde kendini gösterebilen vesvese çeşitleri ile ilişkilidir. Bu durumda, kişilerin takıntılı olduğu noktalar aynı olmayabilir. Bazı kişiler, temizlik takıntısı yaşarken, bedenlerine veya kıyafetlerine kir veya mikrop bulaşmasını istemezler. Diğerleri ise saldırganlık takıntısı yaşayabilir ve sevdiklerine zarar verebileceği konusunda endişelenirler.
Simetri takıntısı da bir başka örnek olabilir, kişiler sürekli olarak “Çantama doğru kitabı koydum mu”, “Kapıyı kilitledim mi?” ya da “Ocağın altını kapadım mı?” gibi düşüncelerle meşgul olabilirler. Cinsel vesvese de bir diğer örnek olabilir, burada kişiler kendilerine veya topluma uygun olmayan cinsel düşüncelerden kurtulamazlar.
Vesvese Neden Olur?
Vesvese nedenleri çeşitlidir ve tek bir yanıtı yoktur. Bir kişide vesvese oluşumu, pek çok nedene bağlı olarak gözlemlenebilir.
- Genetik nedenler: Ailemizden aldığımız genler yaşantımızda önemli bir rol oynar ve bizi etkiler. Rahatsız edici düşüncelerin hakim olduğu kişinin akrabalarında da bu tip vesveselerin görülmesi mümkündür.
- Kişilik özellikleri: Bazı kişilik özelliklerine sahip olan bireyler, girici düşüncelere daha fazla yatkın olabilirler. Titiz, mükemmeliyetçi, kuralcı olmak gibi karakteristik özellikler örnek olarak verilebilir.
- Yaşanılan travmalar: Özellikle çocukluk dönemine ait olan travmalar, tekrarlayan rahatsız edici düşüncelere neden olabilir. Çocukluk zamanlarında yaşanan cinsel ya da fiziksel şiddet ve istismar, aile üyelerinin kaybı, aile içi psikolojik ve fiziksel şiddet gibi çocuğu etkileyebilecek durumlar, yetişkinlik yaşantısında da takıntı ve vesveseler olarak baş gösterebilir.
- Hormonal dengesizlik: Sinir sistemi iletimi, iletim nöronları adı verilen hücreler aracılığıyla gerçekleşir ve bu iletimlerde hormonlar yardımcı işlev görürler. Örneğin, serotonin hormonu insanlarda mutluluk, canlılık hissi veren bir hormondur. Düşük seviyelerde salgılandığında, depresyon, can sıkıntısı gibi problemler görülebilir. Aynı zamanda, yine serotonin düşüklüğünün, vesveselerle ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Vesveseden Nasıl Kurtuluruz?
Vesveseden kurtulmak mümkündür. Bunun için ilk yapılması gereken şey, vesveselerin kaynağını belirlemektir. Kişinin içinde bulunduğu durumlar, stres faktörleri, genetik faktörler ve kişisel özellikler vesveselerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bu sebeplerin belirlenmesi, kişinin kendisini ve durumunu daha iyi anlamasına yardımcı olacaktır.
Vesveselerin kaynağı belirlendikten sonra, kişinin bu düşüncelerle yüzleşmesi gerekmektedir. Bunun için bir terapistten yardım almak faydalı olabilir. Terapist, kişinin vesveseleri ile yüzleşmesine yardımcı olacak teknikleri öğretebilir ve kişinin kendi kendine de uygulayabileceği egzersizler önerebilir.
Bunun yanı sıra, kişiye rahatlama teknikleri öğrenmek de faydalı olabilir. Yoga, meditasyon, derin nefes alma teknikleri gibi yöntemler, kişinin rahatlamasına yardımcı olabilir. Ayrıca, fiziksel aktivite yapmak ve doğayla zaman geçirmek de vesveselerden kurtulmaya yardımcı olabilir.
Vesveseden kurtulmak, sabır ve zaman gerektiren bir süreçtir. Ancak, bu sürece kararlılıkla devam edildiğinde, kişi vesveselerin hayatını etkilemesine izin vermeden normal yaşamına geri dönebilir. Aynı zamanda vesvese ile ilgili duaları da okuyabilirsiniz.
Vesvese İle İlgili Videolar
