Tarih

Tıbbi Taramanın Tarihteki Yeri Nedir?

instagram takipçi hilesi

19. Yüzyılda Hekim Görüşleri

19. yüzyıl hekimleri genellikle tanı aletlerinin kullanımına karşıydı. Bunlar içinde steteskop benimsenmişti çünkü onu yalnızca hekimin kendisi duyabiliyordu. Ama termometre gibi okunabilir, hatta daha kötüsü yazılı özellikte aletler, tıbbi uzmanlık tespitlerine duyulan kamu güvenine bir tehdit olarak algılanıyordu. “Bu aletler kişisel güven etiğinin yerine, kişisel olmayan bulguların etiğini temsil ediyordu ve uzun süre Amerika ve Avrupa’daki doktorlardan şüpheli muamelesi gördü” diyor Theodere Porter, Trust in Numbers’ta (Sayılara Güven).

tıb 5

20. yüzyılda tıpta kaydedilen en büyük gelişme sentetik ilaçların yanı sıra, yeni ve müdahale gerektirmeyen alet tekniklerinde yaşandı. Bu tekniklerle kemik, doku, organ ve vücut sistemlerinin olağanüstü görüntüleri elde edilebiliyordu.Günümüzde kullanılan beş ana tarama tipi, X-ışınları (röntgen), bilgisayarlı tomografi (CT), ultrason, nükleer ilaç ve -son geliştirilen yöntem- manyetik rezonans görüntülemedir. (MRI). Bu tekniklerden her birinin kendine özgü güçlü ve zayıf yanları vardır.

Nükleer İlaç Yöntemi

CT’de tomograf diye bilinen bir dizi kesiti elde edebilmek için yüksek dozda X-ışını kullanılır ve bir bilgisayar bunları alarak organların yüksek çözünürlüklü, üç boyutlu görüntülerini oluşturur. Bu işlem mevcut X-ışınlı görüntüleme olanaksızdır. Ultrasonda çok yüksek frekanslı ses dalgaları kullanılır ve yöntemin bilinen hiçbir zararı yoktur. Bu nedenle de ana rahmindeki bebeklerin görüntülenmesi açısından idealdir. Nükleer ilaç yönteminde hastaya yutturulan radyoaktif bir hap takip edilir ve X-ışınının aksine kan ve hava gibi dolaşım sistemlerinin işleyişine bakılır. MRI’da ise inanılmaz derecede güçlü bir manyetik alandan yararlanılır.

tıb 4

Vücut atomlarının pek çoğunun çekirdeği küçük mıknatıslar gibi davrandıklarından, kusursuz şekilde olmasa da,manyetik alanla hizalanırlar. MRI tarayıcılar, manyetik alanı farklı radyo frekanslarında titreştirerek ve uyararak farklı çekirdeklerin rezonansını (çınlaması) ve enerji soğurmasını sağlayabilir. Uyanım sona erdiğinde rezonans da biter ve çekirdek enerjiyi -zayıf MRI sinyali olarak- yeniden yayar, alıcı sargılar da bunu tespit eder.

Aşağıda: Tam vücut taraması. Bu yöntemde uygun bir kimyasal bağa “iliştirilmiş” radyoaktif bir hap kullanılır. Fotoğrafta ergenlik çağındaki bir gencin kemiklerinde hapın yarattığı izler görülüyor. Hızlı gelişim normalde eklem aktivitelerinde artışa neden olur ama bu örnekte aktivite diz eklemlerinden birinde görülmüyor. Bunun nedeni de diz üstünde oluşan bir tümör.

tıb 2

Aşağıda: MRI tarama ile beyin ve yumuşak dokular olağanüstü nitelikte görüntülenebilir. Bu aletler oksijenli ve oksijensiz hemoglobin moleküllerinin manyetik rezonanslarını ayırt ederek, beyin aktivitesini saptayabilir. Ancak MRI’nın beynin belli kısımları ile belli davranış türleri arasındaki bağlantıyı gösterdiğine ilişkin cüretkar iddialara karşın, bu kan-oksijen düzeyine-bağımlı MRI sinyalinin sinirsel aktiviteyle ilişkisi hiçbir şekilde net değildir.

tıb 1

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu