Soğuk Savaş Dönemi Nedir, Nedenleri Nelerdir?
Soğuk Savaş Dönemi Nedir?
Soğuk Savaş Dönemi, Amerika Birleşik Devletleri liderliğindeki Batı bloğu ile Sovyetler Birliği liderliğindeki Doğu bloğu arasında gerçekleşti. 1947’den 1991’e kadar sürdü.
Savaş, ekonomik, siyasi, bilimsel, psikolojik ve teknolojik bir çatışma durumudur. O zaman ki dönemin İngiltere Başkanı Winston Churchill‘in Demir Perde konuşmasıyla başladı. 1991’de SSBC’nin dağılmasıyla sona erdiği düşünülüyordu. Amerikalı devlet adamı Bernard Brauch, Soğuk Savaş adını ilk kez kullandı.
Soğuk Savaş Dönemi Nedenleri Nelerdir?
Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte SSBC, Ortadoğu ve Güneydoğu Avrupa’daki faaliyetlerini artırmaya başladı. Sonuç olarak, Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere, Sovyet yanlısı fraksiyonun iktidara gelmesini önlemek için güçlerini birleştirmeye başladılar. Böyle bir girişim, 1949’da ABD’nin önderliğinde NATO’nun kurulmasıydı.
Bu olayın ardından, 1955 yılında SSBC’de bir karşı saldırı olarak Varşova Paktı kuruldu. Daha sonra anlaşma kapsamında rejimine yakın ülkeleri bir araya getirdi. Soğuk Savaş döneminde karşılıklı ittifakların oluşması savaşın en önemli göstergesi olmuş ve Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinden sonra Avrupa, dünyanın önemli güç merkezlerinden biri olma özelliğini kaybetmiştir.
Batı bloğunda, kapitalist veya anti-komünist ülkeler, NATO üyesi olsun ya da olmasın, ABD’nin müttefiki olmaya başlıyor. Doğu Bloku’nda Varşova Paktı’na üye olan komünist ülkeler var, olmayan komünist ülkeler var. Bu grupların yanı sıra hiçbir grubu desteklemeyen ve kendilerine Bağlantısızlar Hareketi adını veren ülkeler de var.
Çin ve Yugoslavya gibi Doğu Avrupa ülkeleri daha sonra Sovyetler Birliği ile olan çatışmalar nedeniyle ayrıldılar ve kendilerine Bağlantısızlar Hareketi adını verdiler. Bu nedenler Soğuk Savaş Döneminin başlamış olmasının nedenleri arasındadır.
Soğuk Savaş Zamanında Ne Tür Gelişmeler Yaşanmıştır?
Soğuk Savaş sırasında, iki grup arasındaki gerilimin zaman zaman tırmanmasına neden olan bir takım olaylar yaşandı. Bu olaylardan bazıları şu şekildedir;
- Kore Savaşı
- Vietnam Savaşı
- Küba Krizi: 1962’de meydana geldi. Aynı zamanda Soğuk Savaş’ta bir dönüm noktasıydı. Çünkü kriz zamanlarında nükleer savaşın ulusları ne kadar tehdit ettiği zaten ortaya çıktı.
- U-2 casus uçağı sorunu
- Berlin Sorunu
- 1956-1959 yıllarında Ortadoğu hattında çekişmelerin yaşanması
Bu tehlike ortaya çıktıkça taraflar birbirini yumuşatır. 1963’te Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği, nükleer silahları durdurmak için Moskova Antlaşması’nı imzaladı. Bu döneme yumuşama anlamına gelen Detant denir. 1975 yılına gelindiğinde Helsinki Nihai Senedi yumuşamada çok önemli bir adımdı. Ancak Asya ve Afrika’daki çatışmalar yumuşama sürecinin sona ermesine neden oldu.
1980’de Soğuk Savaş yeniden patlak verdi. Soğuk Savaş sırasındaki gerilimler hiçbir zaman sıcak bir savaşa yol açmadı. Sıcak savaşların yanı sıra devletler genellikle birbirlerini tüketmeye çalışırlar. Bu politika nedeniyle bu dönem Soğuk Savaş dönemi olarak bilinir. Yıpratma politikasının ardından Soğuk Savaş, Batı bloğunun zaferiyle sona erdi.