Selenyum, selenoproteinlerin ve enzimlerin bir bileşeni olarak işlev gösterir. Bu bağlamda, DNA’ya ve dokulara zarar verme potansiyeline sahip olan, iltihaplanmaya ve diğer bazı sağlık sorunlarına yol açabilen peroksitleri parçalama konusunda antioksidan etkisi bulunmaktadır. Selenyum, eser miktarda bulunan bir mineraldir. Yani vücut selenyumun sadece küçük bir miktarına ihtiyaç duyar.
Ancak gıdalardaki selenyum miktarı, toprak içeriğine bağlı olarak büyük ölçüde değişiklik gösterebilmektedir. Bunun nedeni, bitkilerin selenyumu topraktan aldığı ve bu bitkileri tüketen hayvanların selenyum seviyelerinin dolaylı olarak etkilendiği gerçeğidir.
Yüksek protein içeriğine sahip et çeşitleri genellikle sağlam bir selenyum kaynağı olarak kabul edilir. Deniz ürünleri ve sakatatlar yoluyla da vücuda selenyum alınabilir. Selenyumun gereksinim duyulduğu durumlarda, doktor kontrolünde selenyum takviyeleri alınabilir.
Selenyum İçeren Besinler Nelerdir?
Selenyum bakımından zengin olduğu bilinen besinler şunlardır;
- Brezilya Cevizi
- Balık
- Makarnalar
- Tam buğday ekmekler
- Tam tahıllı hububatlar
- Sığır Eti
- Hindi
- Tavuk
- Süzme Peynir
- Yumurta
- Pirinç
- Ay Çekirdeği
- Kuru Fasulye
- Mantar
- Yulaf Ezmesi
- Ispanak
- Süt ve Yoğurt
- Mercimek
- Kaju Fıstığı
- Muz
Selenyum Faydaları Nelerdir?
Kronik Hastalık Riskini Düşürür
Selenyumun içerisinde yer aldığı antioksidanlar, vücut içerisindeki serbest radikalleri denetim altında tutarak oksidatif stresin azaltılmasına katkı sağlar. Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hücresel hasarı engelleyen bileşikler olarak nitelendirilebilir. Bu serbest radikaller, vücuttaki metabolik süreçlerin bir yan ürünü olarak ortaya çıkar ve sağlıklı hücrelere zarar veren oksidatif stresi tetikleyebilirler. Kalp hastalıkları, Alzheimer ve kanser gibi hastalıklarla mücadelede, selenyumun sağladığı faydalar etkili bir rol oynayabilir.
Tiroid Sağlığını Destekler
Tiroit bezi, metabolik süreçleri düzenlemek için insan vücudunda hormon üretimi gerçekleştirir. Tiroit bezinin düşük veya aşırı aktivitesi bir dizi farklı rahatsızlığa neden olabilir. Selenyumun sağladığı faydalar, tiroit bezinin normal işlevlerine katkıda bulunma yeteneği ile öne çıkar. Bu mineral, tiroit bezini oksidatif zararlardan koruma konusunda yardımcı olur ve tiroit hormonlarının üretiminde önemli bir rol oynar. Araştırmalar, selenyum eksikliği ile Hashimoto tiroiditi gibi bazı tiroit hastalıkları arasında ilişki olduğunu göstermektedir.
Astım Şikayetlerinin Azalmasını Sağlar
Astım, hava yollarının iltihaplanması sonucu ortaya çıkan, hırıltı ve nefes darlığı gibi şikayetlerle kendini gösteren bir sağlık sorunudur. Bunun yanı sıra, artan oksidatif stres ve inflamasyon düzeylerinin astım ile ilişkili olduğunu gösteren bazı araştırmalar mevcuttur. Ayrıca, astım hastalarında selenyum seviyelerinin düşük olduğunu belirten çalışmalar da bulunmaktadır. Selenyumun iltihaplanmayı azaltma yeteneği nedeniyle, astım semptomlarını hafifletmede yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
Bağışıklık Sistemini Destekler
Selenyumun sağladığı avantajlar arasında, çinko gibi bağışıklık sisteminin sağlıklı işlevlerine katkıda bulunarak oksidatif stresi azaltma yeteneği yer almaktadır. Artan selenyum seviyeleri, HIV, grip, tüberküloz ve hepatit C gibi enfeksiyonlara sahip bireylerin bağışıklık sistemlerini güçlendirmede yardımcı olabilir.
Psikolojik Sağlığı Korur
Bazı nörolojik hastalıkların gelişiminde ve ilerlemesinde etkisi olabilir. Sınırlı sayıda yapılan bilimsel çalışmalar, hafif bilişsel bozukluğa sahip bireylerde ve selenyum açısından zengin bir diyet uygulayan bireylerde konuşma akıcılığında ve zihinsel işlevlerde iyileşme gözlemlendiğini belirtmektedir. Ayrıca yaşla birlikte, insan vücudundaki selenyum seviyelerinde azalma meydana gelebilmektedir. Selenyum eksikliği ile antioksidan aktivite arasında muhtemel bir ilişki olabileceği düşünülmektedir. Bu durum, yaşa bağlı beyin fonksiyonlarında meydana gelen düşüşlerle bağlantılı olabilir.
Kalp Sağlığını Korur
Selenyum eksikliği ile kalp hastalığı riski arasında bir ilişkinin varlığı bilinmektedir. Selenyum bakımından zengin bir beslenme biçimi benimsemek, kardiyovasküler sağlığa olumlu katkılar sunabilir. Yapılan bir araştırma, kan selenyum seviyelerinde %50’lik bir artışın, koroner kalp hastalığı riskini %24 oranında azalttığını ortaya koymaktadır.
Kansere Karşı Koruma Sağlar
Selenyum, DNA hasarını ve oksidatif stres kaynaklı tahribatı azaltmada etkili bir rol oynar. Aynı zamanda bağışıklık sistemini destekler. Uzmanlar tarafından yapılan bir araştırma, yüksek kan selenyum düzeylerinin meme, akciğer, kolon ve prostat gibi bazı kanser türlerinin riskini azaltabileceğini ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, kan selenyum seviyeleri ile kolorektal, prostat, akciğer, mesane, deri, yemek borusu ve mide kanseri riski arasında ters bir ilişki olduğunu öne süren çalışmalar da mevcuttur.
Selenyum İle İlgili Videolar
