Şeker, birçok insan için vazgeçilmez bir besin maddesi. Fakat, gün içinde içtiğimiz çaydan başlayarak yediğimiz içtiğimiz her türlü gıda maddesinin içinde bulunan şeker sağlığımızı tehdit etmeye devam ediyor. Tükettiğimiz tatlılar, çikolata ve paketli gıda maddelerini de düşünürsek gün içinde ne kadar fazla şeker tükettiğimizin farkına varmıyoruz.
Günümüzde kişi başına düşen ortalama şeker tüketim miktarının 40 ile 120 gram arasında görülüyor. Fakat Amerikan Kalp Cemiyeti’nin yayınladığı rakamlara baktığımızda ise günlük olarak alınabilecek şeker miktarının erkekler için 35 gram (150 kalori), kadınlar içinse 20 gram (100 kalori) olması gerektiğini görüyoruz. Bu rakamlardan fazla miktarda şeker alındığında ise sağlığımız için tehlike çanları çalmaya başlıyor. Çünkü vücut fazla şekeri tolere edemiyor ve zamanla biriken şeker birçok sağlık problemine yol açıyor.
Maddeler halinde şekerin zararlarına değinelim.
Cildin kırışmasına neden oluyor.
Şeker molekülleri vücudumuzda fazla miktarda bulunduğunda glikasyon denen olay gerçekleşiyor. Yani şeker molekülleri proteinlere bağlanarak yapılarını değiştiriyorlar. Bunun sonucu olarak cildin en önemli proteinleri olan kollajen ve elastin zarar görüyor. Cildin elastikliğini ve sıkılığını sağlayan bu proteinlerin şeker molekülleri tarafından zarar görmesi ciltte sarkma kırışıklık ve yüzeyde deformasyona sebep oluyor.
Hafızayı zayıflatır.
Avustralya Ulusal Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre kan şekerinin uzun süre normal değerlerin üzerinde seyretmesi sonucu bu kişilerde beyin küçülme riski diğer insanlara oranlara daha fazla oluyor. Beyin küçülmesi ise çeşitli hafıza sorunları oluşturuyor. Ayrıca fazla şeker tüketimi dikkat eksikliği ve öğrenme güçlüğüne de sebep olabiliyor.
Kanser riskini arttırıyor.
Doğal şeker içeren tahıllar, süt ve süt ürünleri, kurubaklagiller aynı zamanda kanserden koruyucu olarak görev yapan vitamin, mineral, antioksidan ve fitokimyasallar gibi maddeler içeriyorlar. Fakat sofra şekeri ise bunun aksine boş kalori olmasının yanında hiçbir koruyucu maddesi de içermiyor. Yüksek şeker tüketimi insülin direnci ve obeziteyi tetikleyerek meme kanseri gibi bazı kanserlerin riskini arttırıyor.
Bağışıklık sistemini zayıflatıyor.
Alyuvarlar hücreleri bağışıklık sistemimizin en önemli parçasıdır ve fazla şeker alımında c vitamini ile şeker moleküllerinin yarışı arasında kalabilirler. Şeker ile benzer yapıya sahip olan c vitamini fazla şeker alımı sonucu bağışıklık hücreleri tarafından kullanılamıyor ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden oluyor. Bu durumda ise hastalıklara yakalanma riski artıyor.
Diş çürümesine neden oluyor.
Ağzımızda faydalı ya da zararlı pek çok bakteri bulunuyor. Basit şekerle beslenen bakteriler fırçalama veya tükürük ile temizlenmezlerse şekeri asite dönüştürüyorlar. Bu asitler de diş minesinin en üst tabakasında yer alan dişlerimizi koruyan mineralleri çözerek dişlerin çürümesine neden oluyor.
Obeziteye neden oluyor.
Günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biri olan obezitenin temelinde fazla şeker tüketimi yer alıyor. Fazla miktarlarda düzenli olarak şeker tüketildiğinde karaciğer şekerin bileşeni olan früktozu yağ olarak depoluyor bunun sonucunda ise özellikle bel çevremizde yağlanma problemi ortaya çıkıyor.
Karaciğer yağlanmasını tetikliyor.
Yapılan araştırmalar fazla früktoz tüketiminin trigliseridlerin yükselmesine neden olarak karaciğer yağlanmasını tetiklediğini gösteriyor.
Kalbe zarar veriyor.
Şeker kötü kolesterol olarak bilinen LDL ve trigliseridlerin yükselmelerine yol açarak damar tıkanıklığına neden olabiliyor. Damarların içindeki bu parçacıkların artması da kalp krizi riskini arttırıyor.
Mutsuzluğa sebep olabiliyor.
Şeker mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin hormonunun salgılanmasını sağladığı için düzenli olarak tüketildiğinde bağımlılık yaratıyor. Bunun sonucu olarak da tüketilmediğinde ise mutsuzluğa neden olabiliyor.
İnsülin direncine neden oluyor.
İnsülin kan şekerini düzenlemeye yardımcı olan en önemli hormonlardan biridir. İnsülin direnci; kandaki şekerin hücre içine girmesi sonucunda kullanılamaması demektir. Yapılan birçok araştırmaşeker tüketiminin insülin direncine neden olduğunu göstermiştir. İnsülin direnci oluşan kişilerde de metabolik sendrom, obezite, tip 2 diyabet ile kalp damar hastalıkları riski artıyor.
Bu bilgilere ek olarak şeker yerine hangi besinleri tüketebileceğinize değinecek olursak bal, hurma ve stevia bitkisini söyleyebiliriz. Şeker sizin için vazgeçilmezse tatlandırıcı olarak bu alternatifleri tercih edebilirsiniz.
Şekerin Zararları Nelerdir? ile ilgili videolar
