Paraya İlk Neden İhtiyaç Duyuldu ?
Para icat edildiği günden bugüne değişim aracı olarak kullanılmıştır.Dilimize Farsçada küçük anlamına gelen ‘pare’ kelimesinden geçmiştir.Para bir ülkenin egemenlik simgesidir.Mevcutta 160 farklı çeşit para birimi bulunmaktadır.
M.Ö 7.yüzyılda Anadolu’nun batısında Gediz ve menderes nehirleri arasında Lydia adında bir devlet bulunmaktadır. Gigges adında kralları vardır.Ülkenin başkenti Sardes’tir.Bu kent Manisa yakınlarında bulunmaktadır.Ünlü ticaret yolu olan Kral yolu Sardes şehrinden geçmektedir ve bu sebeple şehir çok zenginleşmiştir.
Zeginleşen Lidya’lılar çevre ülkelerle ticari faaliyetlerde bulunmaya başlamıştır.Ticaretle beraber hem kültürleri hem teknolojileri büyük ilerleme göstererek diğer ülkelerden üstün duruma gelmişlerdir.Ticari faaliyetlerin de mal takasını kullanan Lidya’lılar zenginleştikten sonra mala doymuş ve onları ikna etmemeye başlamıştır.
Kral Gigges bu duruma çözüm bulmak amacıyla tarihte ilk olan parayı icat etmiştir.
Yumurta büyüklüğünde külçe ağırlığında üretilen yeni takas aracı olan para ilk olarak altın,gümüş tunç,alüminyum gibi maddelerden yapılmıştır.
Elde edilen bu madenler Lidya’nın Sardes şehrinde bulunan Paktalos ırmağından çıkarılmaktadır.Altın akan ırmak olarak da bilinen Paktalos ırmağında hayvan postlarından elde edilen altınlar kullanılmaya başlanmıştır.Bu madenlerden yapılan paraların üzerine ülkenin simgesi olan kartal başı figürleri basılmıştır.
M.Ö Asur hükümdarı tarafından gümüş paralarında kullanıldığı söylenilmektedir ancak yazılı kaynaklarda bulunmadığı için ilk buluş olarak tarihe geçmemiştir. Lidya’lılar zamanında bu buluşu Heredot’un kaleme almasıyla parayı ilk bulan devlet olarak bilinmektedir.Basılan ilk para madeni paralardır.
İlk kağıt para 806 yılında Çin’de basılmıştır.
Osmanlı devletine gelindiğinde ise ilk para Orhan Gazi döneminde gümüş akçe şeklinde basılmıştır.Fatih Sultan Mehmet zamanında ise ilk altın paralar basılmıştır.Abdülmecid zamanında banknot denilen paralar basılmaya başlanmıştır.Paranın üzerine portresi bastıran ilk hükümdar ise Büyük İskender’dir.O dönemde tanrı olarak kabul edilen Büyük İskender’in portresinin olduğu paralar bir çok ülkeye yayılmaya başladı ve diğer kral ve imparatorların portrelerinde paralar üzerinde görülmeye başladı.
Bütün bunlara karşın parayla hiç tanışmadan hüküm süren milletler de vardı.Bunlardan biri Mısır’lılardır.
Mısırlılar takas usulü ticaret yapar gereksinimleri kadar harcar ve geri kalanını tekrar takas için kullanırlardı.
Para basıldığı günden bugüne ağırlık anlamında gittikçe hafiflemiş kullanılan maden olarak da değersiz madenlerden üretilmeye başlanmış.Paraya olan manevi inanç paranın değerini arttırmış ağırlığının ve neyden üretildiğinin bir önemi kalmamıştır.İcat edildiğinden bugüne görünüş olarak değişime uğrasa da kullanılış amacını hiç değişmemiştir.