Neden Bazı İnsanlar, Rüyalarını Diğer İnsanlardan Daha Fazla Hatırlar?
Hangi İnsanlar Rüyalarını Hatırlar?
Sabah uyandığınızda hatırladığınız son şey ne? Bir önceki gece başınızı yastığa koyduğunuzda, rüyanızda tuhaf ya da ilginç bir şeyler meydana geldi mi?
Bazı insanlar hiç rüya görmediklerini iddia ederken, bazı insanlar da gece kaçamaklarının gerçek olduğuna ikna olup uyanırlar ve her detayı hatırlayabilirler. Hatta bazıları gördükleri şey üzerine biraz kontrol için çaba sarf edip, kontrol edilebilir rüya alıştırması yapabilir.
Bir takım insanların düşüncelerine rağmen, bir araştırma aslında herkesin rüya gördüğü kararına vardı. 2015’ te yürütülen bir çalışmada, Fransız araştırmacılar, 250 insanda 1 kişinin hiç rüya görmediğini söylemesine rağmen böyle bir durumun olası olmadığını buldu. Rüyayı hatırlamak değişebilirken, rüya görmenin evrensel olduğu sonucuna vardı.
Peki, neden bazıları rüyalarını hatırlarken, diğerleri hiçbir şey hatırlamaz? Bunun birçok olası sebebi vardır :
1. Uykusuz olmak rüyayı hatırlamaya yardımcı olabilir
Çoğunlukla rüyalarını hatırlayan insanlar, gece boyunca daha fazla uyanmaya meyillidir. Araştırmacılar rüyalarını sıkça hatırlayan insanlar üzerinde yaptıkları bir çalışmada, gece boyunca sadece 14 dakikada uyanan, rüyalarını nadiren hatırlayan insanlara karşı, rüyalarını hatırlayan insanların gece boyunca 30 dakikada uyandıklarını buldu.
Bu büyük bir fark değil ama eğer daha sık uyanırsanız bu uyanma rüyanın ortasında ya da tam sonunda uyanabileceğinize dair bir göstergedir, bu yüzden rüyanızı hatırlamanız daha muhtemel hale gelir. Bu araştırma “Frontiers” dergisinin psikoloji sayfasında yayınlanmıştır.
2. Ne kadar uyuduğunun önemi
Uykunun REM evresi (hızlı göz hareketli uyku) boyunca rüya görürüz. REM boyunca gözleriniz farklı yönlerde hızlıca hareket eder. REM uykusu genellikle uykuya daldıktan yaklaşık 90 dakika sonra gerçekleşir.
Gece boyunca, gittikçe uzayan REM periyodlarıyla REM ve kalan diğer zaman periyodları arasında değişirsin. Eğer tam olarak 7 veya 8 saat uyumazsanız, REM süreleriyle dolu daha uzun olan bu rüyalara girme şansınız azalır.
3. Kadınlar ve erkekler rüyaları farklı hatırlar
Kadınlar, erkeklere nazaran daha fazla rüya hatırlamaya eğilimlidir. Araştırmacılar neden böyle olduğu konusunda emin değildir ama “The Committee of Sleep” yazarı ve Harvard tıp okulunda bir psikoloji profesörü Dr. Deirdre Leigh Barrett, bunun hormonsal ya da biyolojik farklılıktan kaynaklanabileceğini “Mental Flass”(Amerikan medya şirketi) a anlatmıştır.
Birçok çalışma, kadınların rüyalarla daha ilgili oldukları için, rüyalarını daha sık hatırlayabildiklerini belirtti ve onların özellikle erkeklerden daha fazla farkında olmaları bundan kaynaklanır. Ancak, Barret, cinsiyetler arasındaki tüm farklılıkların makul olduğunu söyler.
4. Yaşlandıkça rüyalarınızı daha az hatırlarsınız
Cinsiyet gibi yaşınız da rüyalarınızı ne sıklıkla hatırladığınızı etkiler. Araştırmacılar, rüya hatırlamanın sinir sisteminin gelişimiyle bağlantılı olduğu kararına vardı. Sistem yetişkinliğin başlarında gelişir ve sonrasında yaşam boyunca yavaşlayabilir.
20 Yaşlarımızın doruk noktasında rüya hafızamızla gençliğimizin başında ve çocukluğumuzun sonunda rüyalarımızı gerçekten hatırlamaya başlamaya eğilimli oluruz. Hatırlama yaşlandıkça azalır. Bu yüzden yaşınız ne kadar ilerlerse uyuduğunuzda ne olduğunu hatırlamanız o kadar azalır.
5. Yaratıcı insanlar daha fazla rüya hatırlar
Bazen, kişisel özellikler rüya hatırlamaya yardımcı olabilir. 2003’teki bir çalışma, yaratıcı hayalperest insanların uyandıklarında rüyalarını hatırlamalarının ve inandırıcı rüyalara sahip olmalarının daha muhtemel olduğunu buldu.
Araştırmacılar 14 hafta boyunca 193 üniversite öğrencisinin uyandıklarında herhangi bir rüya hatırlayıp hatırlamadıklarını ve uyku zamanına yakın kafein ya da alkol alıp almadıklarını veya egzersiz yapıp yapmadıklarını içeren uyku programlarını kayıt altına aldı. Araştırmacılar, öğrencilerin kişilik özelliklerini incelediğinde, fantezi ve hayale dalmaya eğilimli olanların, rüyalarını özellikle daha fazla hatırlayan kişiler olduklarını buldu.
Bu çalışma yayınlandığında “Lowa” üniversitesinde psikoloji profesörü olan araştırmacı David Watson insanların gece ve gündüz boyunca dünyayı nasıl yaşadıkları arasında temel bir bağlantı olduğunu söylüyor. Düş kurma ve fanteziye eğilimli olan insanlar uyku ve uyanıklığın evreleri arasında daha az bir engele sahiptir ve onların arasında geçiş yapmak daha kolay gibi görünür.
Sonuç olarak;
Rüya görmeyen insan yoktur. Herkes rüya görür. Bir araştırmaya göre de rüyaların hafızalarda kalma süresinin uyandığımızda 5-15 dakika olduğunu söylemiştir. Bu süre içinde başka yaptığımız eylemler sırasında unutmamız normaldir. Tabi bu süre içinde gördüğümüz rüyayı yorumlar ve tekrarlarsak unutmayız.
Rüyaların hatırlanması yaşla ,yaratıcı bir beyinle,cinsiyetle,uykusuzlukla ve uyku süresiyle ilgili olduğunu özetle söylememiz mümkün.
Not: Bu içeriğimdeki bütün veriler araştırma bulgularına dayalı olmakla beraber, kaynağımdan derlenerek hazırlanmıştır.