İlk önce Cumhuriyetmizin 94. yılı herkese kutlu olsun diyerek, bugüne özel serili iki bilgi yazımdan ilki bu olacak. Daha önce MaksatBilgi’nin baş editörü Mehmet Abinin yazısını kaynak olarak kullanacağım bu bilgi derlenmesinde Atatürk’ün Cumhuriyeti kurduktan sonra, 15 yıl içinde kurduğu fabrikaları listeleyeceğim.
İşte Atatürk’ün 15 Yılda Kurduğu Fabrikalar
1-Ankara fişek fabrikası (1924)
2-Gölcük tersanesi (1924)
3- Şakir zümre fabrikası (1925)
4-Eskişehir hava tamirhanesi (1925)
5-alpullu şeker fabrikası (1926)
7-Uşak şeker fabrikası(1926)
8-Kırıkkale mühimmat fabrikası (1926)
9-Bünyan dokuma fabrikası (1927)
10-Eskişehir kiremit fabrikası (1927)
11-Kırıkkale elektrik santrali ve çelik fabrikası (1928)
12- Ankara çimento fabrikası (1928)
13-Ankara havagazı fabrikası (1929)
14-İstanbul otomobil montaj fabrikası (1929)
15-Kayaş kapsül fabrikası (1930)
16-Nuri killigil tabanca, havan ve mühimmat fabrikası (1930)
17-Kırıkkale elektrik santrali ve çelik fabrikası (1931- genişletildi)
18-Eskişehir şeker fabrikası (1934)
19-Turhal şeker fabrikaları (1934)
20-Konya ereğli bez fabrikası(1934)
21-Bakırköy bez fabrikası (1934)
22-Bursa süt fabrikası (1934)
23-İzmit paşabahçe şişe ve cam fabrikası (1934 temel atma)
24-Zonguldak antrasit fabrikası (1934 temel atma)
25-Zonguldak kömür yıkama fabrikası (1934)
26-Keçiborlu kükürt fabrikası (1934)
27-Isparta gülyağı fabrikası (1934)
28-Ankara, konya, eskişehir ve sivas buğday siloları (1934)
29-Paşabahçe şişe ve cam fabrikası (1935 – tamamlandı)
30-Kayseri bez fabrikası (1934 temel atma)
31-Nazilli basma fabrikası (1935- temel atma)
32-Bursa merinos fabrikası (1935 temel atma)
33-Gemlik suni ipek fabrikası (1935 temel atma)
34-Keçiborlu kükürt fabrikası (1935)
35- Ankara çubuk barajı (1936)
36-Zonguldak taş kömür fabrikası (1935)
37-Barut, tüfek ve top fabrikası (1936)
38-Nuri demirağ uçak fabrikası (1936- ilk türk uçağı nud-36 üretildi)
39-Malatya sigara fabrikası (1936)
40-Bitlis sigara fabrikası (1936)
41-Malatya bez fabrikası (1937 temel atma- bu fabrika hariç bütün bez ve dokuma fabrikaları atatürk’ün sağlığında açılmıştır.)
42-İzmit kağıt ve karton fabrikası (1934- temel atma)
43-Karabük demir çelik fabrikası (1937- temel atma)
44-Divriği demir ocakları (1938)
45-İzmir klor fabrikası (1938- temel atma)
46-Sivas çimento fabrikası (1938-temel atma)
Bu fabrikalar sayesinde, 1929-1938 yılları arasında ağır sanayi üretimi %152 artarken, toplam sanayi üretimi %80 artmıştır. Kömürde %100, kromda %600, diğer madenlerde %200 artış olurken, demir üretimi 0’dan 180.000 tona çıkmış, şeker üretimi 200 misli artmıştır.
1926’da başlayan şeker üretimi 1927-1930 arasında 5162 tondan 95.192 tona çıkmıştır. Tekstil sanayi ülkenin tekstil ihtiyacının %80’ini karşılar duruma gelmiştir. Tekstil ürünleri ithalatı 1927’de 51.000.000 Türk lirası iken bu rakam 1939’da 11.900.000 Türk lirasına düşmüştür. 1924-1929 arasında pamuk ürünleri üretimi 70 tondan 3773 tona, yün 400 tondan 763 tona, ipek 2 tondan 31 tona çıkmıştır.
” Türk milleti, Türk malı alın, Türk parası Türk ülkesinde kalsın! ”
Yazımın bir kısmı “metaformoz” adlı ekşi şeyler kullanıcısından aldım.
