Mindfulness (Farkındalık) Nedir? Nasıl Yapılır?
Mindfulness, geçmişte yaşamak ya da geleceğe yansıtmak yerine tamamen şimdiki anın tam olarak farkında olma pratiğidir. Halk arasında farkındalık olarak da bilinir.
Büyük rahatsızlıklara ya da problemlere neden olan düşünceler yaşıyorsanız, şimdiye ve buraya geri dönmeyi desteklemek için stres seviyenizi önemli ölçüde azaltabilecek bir mindfulness pratiğine başlamanın zamanı gelmiş olabilir.
Ne Zaman Yapılmalı?
Mindfulness pratiğinin hayatınızda faydalı olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. Aşağıdaki durumlarda Mindfulness’ı denemenizde fayda vardır;
- Kaygı ya da depresyon duyguları ile mücadele ediyorsanız,
- Dikkatiniz dağılmış hissediyor ya da konsantre olmakta zorlanıyorsanız,
- Stresli hissediyorsanız,
- Öz-şefkat uygulamakta zorlanıyorsanız,
- Aşırı yeme ya da aşırı atıştırma ile mücadele ediyorsanız,
- Olumsuz duygulara çok fazla odaklanma eğilimindeyseniz,
- Başkalarıyla olan ilişkileriniz istediğiniz kadar yakın ve güçlü değilse, farkındalık pratikleri yapabilirsiniz.
Mindfulness Türleri
Farkındalık meditasyonunun ve diğer farkındalık temelli müdahalelerin bir dizi farklı biçimi vardır. Bunlar;
- Beden taraması meditasyonu
- Nefes meditasyonu
- Sevgi dolu şefkat meditasyonu
- Nefes-gözlem meditasyonu
Farkındalık uygulamalarını içeren terapi seçenekleri şunlardır;
- Kabul ve kararlılık terapisi (ACT)
- Diyalektik davranış terapisi (DBT)
- Farkındalık temelli sanat terapisi (MBAT)
- Farkındalık temelli bilişsel terapi (MBCT)
- Farkındalık temelli ağrı yönetimi (MBPM)
- Farkındalık temelli stres azaltma (MSBR)
Nasıl Pratik Yapılır?
Farkındalık, meditasyon yoluyla elde edilebilir. Fakat, günlük yaşam yoluyla da mindfulness uygulanabilir. Şimdiki ana odaklanmak ve iç sesinizi bastırmak, farkındalık kazanmanıza yardımcı olabilir.
Günlük yaşamınızda meditasyon yapabileceğiniz bazı yollar:
- Şu ana odaklanın: Geçmişi düşünmek ya da gelecek için endişelenmek yerine, tam önünüzde olup biteni anlamaya çalışın. Şu anda mevcut olmak, daha dikkatli ve farkında hissetmenize yardımcı olabilir.
- Dikkatli olun: Kendi duygularınız, duyularınız ve düşünceleriniz de dahil olmak üzere çevrenizdeki şeyleri fark etmek için zaman ayırın. Yavaşlamaya ve yaşadığınız şeylerin tadını çıkarmaya odaklanın.
- Mindfulness meditasyonunu deneyin: Düzenli farkındalık meditasyonu uygulamasının hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınız için faydaları vardır.
Meditasyon sırasında tedirgin olmaya meyilli olanlar için, farkındalık pratiğini kolaylaştırmanın başka yolları da bulunmaktadır. Bahçe işleri yapmak, müzik dinlemek ve hatta evi temizlemek, doğru yaklaşımı benimserseniz bir farkındalık uygulaması haline gelebilir.
Şu ana odaklanın ve ne yaptığınız ve ne yapacağınız hakkında sürekli yorumlar sunan içinizdeki o sese odaklanın. Amaç, zihninizde olup bitenleri yok etmek kesinlikle değildir. İç sesinizden gelen olumlu söylemlere odaklanmalısınız.