Koli Basili Nedir, Nasıl Bulaşır? Tedavi Edilebilir Mi?
Koli basili, genellikle E. coli olarak kısaltılan ya da escherichia coli olarak da bilinen bir bakteri türüdür. Bu bakteri, memeli hayvanların kalın bağırsağında doğal olarak bulunur. Çevresel sularda E. coli varlığı, genellikle dışkı kirliliğinin bir göstergesi olarak kabul edilir.
Theodor Escherich, pediyatrist ve bakteriyolog olarak tanınır ve bu bakteriyi ilk kez bebeklerin dışkılarında keşfetmiştir. Bakteri, adını Theodor Escherich’ten alır ve “coli” terimi, “kalın bağırsaktan” anlamına gelir. Koli basili bakterisi, bilim dünyasında en iyi anlaşılan organizmalardan biri olarak kabul edilir.
İlginizi çekebilir: B.1.1.7 Virüsü Nedir? Koronavirüs Mutasyona Mı Uğradı?
Koli basili, son günlerde adından sıkça söz ettirmeye başladı. İngilterede son dönemde 300 vaka görüldü. Bu vakalardan iki tanesinin de ölümle sonuçlanması insanlar arasındaki endişeyi arttırdı. Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), iyi yıkanmamış sebzelerin tüketilmemesi konusunda bir açıklama yayınladı.
Koli Basili Bulaşıcı Mı?
İnsan vücudu, günlük olarak 100 milyar ila 10 trilyon arasında koli basili bakterisi barındırır. Dışkının ana bileşenleri olan bu bakteriler genellikle aerobik özellik gösterir; diğer bakteri türlerine kıyasla seyrek olarak anaerobik koşullarda yaşarlar. Bazı E. coli tipleri, diğer hayvanlarda zararsız olsa da insanlara bulaştıklarında hastalık yapabilirler. Özellikle O157:H7 serotipi, kanlı ishale ve ölüme yol açabilen en bilinen türlerdendir.
ilginizi çekebilir: Koronavirüs (Covid-19) Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Bu bakteri insan bağırsağının normal florasına aittir ve enterik bakteriler adı verilen bağırsak bakterileri ailesinde sınıflandırılır. Şekli, çubuk şeklinde olup genellikle 1-2 µm uzunluğunda ve 0.1-0.5 µm çapındadır. Bu bakteri ve konak organizma arasında genellikle uyumlu bir ilişki bulunur. Bu yüzden normalde hastalık yapmaz. Ancak, farklı bir organa veya başka bir konak organizmaya geçerse hastalık yapabilir.
Örneğin, koli basili mesaneye geçtiğinde idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir. Bazı türleri, taşıdıkları hayvan için zararsız olsa da insanlara bulaştıklarında hastalık yapabilirler. Bu hastalıklar arasında ishal, idrar yolu enfeksiyonları, menenjit, peritonit, mastit, septisemi ve gram-negatif pnömoni yer alır. Ayrıca, tavuk, dana ve diğer hayvanlarda da hastalığa yol açtığı biliniyor.
Koli Basili Tedavi Edilebilir Mi?
Koli basili tedavisi, bakterinin antibiyotiklere duyarlılığına bağlıdır. Tedavi seçenekleri arasında amoksisilin, trimethoprim-sulfamethoxazole, ciprofloxacin ve nitrofurantoin gibi antibiyotikler bulunur. Ancak her E. coli enfeksiyonu için her antibiyotik uygun olmayabilir, bu nedenle bir doktora danışmak önemlidir.
Antibiyotik direnci gelişimi giderek artan bir sorundur, bu durumun temel nedeni antibiyotiklerin gereksiz kullanımıdır. Özellikle geniş spektrumlu beta-laktamaz üreten E. coli suşları, çeşitli antibiyotiklere direnç geliştirebilir ve bunların tedavisi oldukça zor olabilir. Bu suşlara karşı genellikle sadece birkaç oral ve intravenöz antibiyotik seçeneği etkili olabilir.